Đạo đức cách mạng không phải tự nhiên mà có, mà được hun đúc qua từng hành động hằng ngày. Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về rèn luyện đạo đức: “Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong” vẫn vẹn nguyên giá trị, thôi thúc mỗi cán bộ, đảng viên không ngừng tu dưỡng, phấn đấu trong thực tiễn.
Ý nghĩa lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về đạo đức cách mạng
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Đạo đức cách mạng không phải từ trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”. Đây là lời dạy Người viết trong tác phẩm Đạo đức cách mạng (Tạp chí Học tập, số 12 năm 1958), đến nay vẫn sáng ngời tính thời sự và chân lý. Câu nói đã nêu lên một chân lý giản dị: phẩm chất đạo đức của người cách mạng không tự nhiên mà có, cũng không phải trời ban, mà phải được hình thành, bồi đắp thông qua quá trình tự giác tu dưỡng, rèn luyện lâu dài, bền bỉ. Giống như viên ngọc thô muốn tỏa sáng phải mài giũa không ngừng, người cán bộ muốn có đạo đức trong sáng phải trải qua thử thách, trau dồi mỗi ngày. Vàng chỉ tinh khiết sau khi được luyện trong lửa nóng nhiều lần, cũng như phẩm chất của người cách mạng chỉ thật sự vững vàng, cao quý khi được tôi luyện qua khó khăn, gian khổ và công việc cụ thể hằng ngày.
Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh hàm chứa yêu cầu tất yếu: đạo đức là nền tảng của người cách mạng, và nền tảng đó chỉ vững chắc nếu được bồi đắp liên tục. Người nhấn mạnh “người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân, không làm được cách mạng”. Quả thật, đạo đức cách mạng được hiểu là lòng trung thành với lý tưởng, tinh thần tận tụy phục vụ nhân dân, lối sống trong sạch, khiêm tốn, không phải tự dưng mà có sẵn trong mỗi con người. Nếu không được rèn luyện, phẩm chất tốt đẹp cũng mai một; Ngược lại, qua quá trình phấn đấu lâu dài, đạo đức sẽ ngày càng củng cố vững chắc. Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu cán bộ, đảng viên phải “rèn luyện thường xuyên, bền bỉ trong mọi hoạt động thực tiễn; phải tỉ mỉ, công phu” mới xây dựng được phẩm chất đạo đức cách mạng ngày càng cao đẹp.
Trên thực tế, lịch sử cách mạng Việt Nam đã chứng minh chân lý ấy. Trong hai cuộc kháng chiến, các thế hệ cán bộ, đảng viên đã tự rèn mình qua từng nhiệm vụ, từng trận đấu, lấy gian khổ hy sinh để tôi luyện ý chí và lòng trung thành. Nhờ đó, họ xây dựng được bản lĩnh kiên cường “gặp khó khăn gian khổ, thất bại vẫn không lùi bước; khi gặp thuận lợi thành công vẫn giữ vững tinh thần khiêm tốn, không tự mãn” một lòng một dạ phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Đạo đức cách mạng được trau dồi bền bỉ đã giúp đội ngũ cán bộ của Đảng vững vàng qua mọi thử thách, lãnh đạo nhân dân giành độc lập, thống nhất đất nước. Ngay trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay, lời dạy “ngọc càng mài càng sáng” càng thêm ý nghĩa. Mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng “mài giũa” bản thân trước những thử thách mới của thời kỳ hội nhập: mặt trái kinh tế thị trường, cám dỗ vật chất, những hiện tượng tiêu cực như chủ nghĩa cá nhân, tham nhũng, lãng phí. Thực tế đã cho thấy không ít trường hợp cán bộ suy thoái tư tưởng chính trị, vi phạm đạo đức, sa vào tham nhũng, lợi ích nhóm, làm tổn hại đến uy tín của Đảng và niềm tin của nhân dân. Những “con sâu làm rầu nồi canh” ấy là bài học nhắc nhở rằng đạo đức cách mạng nếu không rèn luyện thường xuyên sẽ dễ dàng bị tha hóa. Ngược lại, kiên trì tu dưỡng đạo đức mỗi ngày chính là cách phòng ngừa hiệu quả sự suy thoái, giúp người cán bộ giữ mình “trong sạch như vàng đã thử lửa”. Bởi vậy, lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh vừa mang ý nghĩa triết lý sâu sắc, vừa là phương châm hành động để mỗi cán bộ, đảng viên noi theo trên con đường cách mạng.
Chứng minh thực tiễn: Rèn luyện đạo đức cách mạng trong ngành Y tế
Ngành Y tế không ngừng tu dưỡng y đức, nâng cao chuyên môn “hồng về đạo đức, chuyên về tài năng”, phấn đấu hết mình vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về rèn luyện đạo đức được thể hiện sinh động trong thực tiễn công tác ngành Y tế. Sinh thời, Bác Hồ luôn quan tâm giáo dục đội ngũ thầy thuốc về y đức của người làm công tác y tế. Người từng căn dặn cán bộ y tế phải vừa hồng vừa chuyên, tức “hồng về đạo đức, chuyên về tài năng”, không chỉ giỏi chuyên môn mà còn phải giàu lòng nhân ái, nhiệt huyết với nghề, coi người bệnh như ruột thịt. Lời dạy “Lương y như từ mẫu” của Chủ tịch Hồ Chí Minh trở thành phương châm cho mọi y bác sĩ, đòi hỏi họ luôn rèn luyện để xứng đáng với thiên chức cứu người cao cả. Đáng chú ý, y đức của mỗi cán bộ y tế cũng không tự nhiên mà có, mà là kết quả của quá trình giáo dục, tự rèn luyện bền bỉ. Điều này hoàn toàn phù hợp với lời dạy Chủ tịch Hồ Chí Minh “đạo đức cách mạng do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố”. Từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường cho đến suốt quá trình hành nghề, mỗi bác sĩ, y tá đều phải khổ công học tập, rèn luyện cả về chuyên môn lẫn đạo đức. Họ trau dồi kiến thức y khoa, kỹ năng nghiệp vụ đồng thời tu dưỡng phẩm chất như lòng yêu thương người bệnh, tinh thần tận tụy phục vụ, thái độ trung thực, đoàn kết với đồng nghiệp. Chính nhờ kiên trì rèn luyện hằng ngày những phẩm chất đó mà đội ngũ thầy thuốc mới có thể hoàn thành tốt sứ mệnh chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Trong những năm qua, Bộ Y tế đã không ngừng chỉ đạo xây dựng và củng cố đạo đức nghề nghiệp trong toàn ngành. Những phong trào như “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” hay các cuộc vận động đổi mới phong cách, thái độ phục vụ hướng tới sự hài lòng của người bệnh đã thấm sâu vào từng bệnh viện, cơ sở y tế. Từ trung ương đến địa phương, mỗi đơn vị y tế đều đề ra quy tắc ứng xử, tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp cụ thể để cán bộ, nhân viên phấn đấu thực hiện. Chẳng hạn, thực hiện Quyết định 2151/QĐ-BYT của Bộ Y tế về nâng cao tinh thần thái độ phục vụ, các bệnh viện trên toàn quốc đã tổ chức ký cam kết, tập huấn kỹ năng giao tiếp, nêu cao khẩu hiệu “Đổi mới phong cách, thái độ phục vụ của cán bộ y tế hướng tới sự hài lòng của người bệnh”. Qua thời gian kiên trì triển khai, nhiều nơi ghi nhận sự chuyển biến rõ rệt: đội ngũ cán bộ y tế đã nghiêm túc thực hiện các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp, luôn nêu cao tinh thần học tập, rèn luyện, tận tụy phục vụ người bệnh, chấp hành tốt quy định chuyên môn và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Những thay đổi tích cực trong thái độ và tinh thần phục vụ là quả ngọt của quá trình rèn luyện bền bỉ. Không có sự nhẫn nại tu dưỡng từng ngày, sẽ không thể có những thầy thuốc vừa giỏi tay nghề, vừa sáng y đức như hiện nay.
Bên cạnh những chuyển biến chung của toàn ngành Y tế, còn biết bao tấm gương y bác sĩ cụ thể đã minh chứng cho lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Họ là những cá nhân không ngừng rèn mình trong cả công việc chuyên môn lẫn đạo đức, để mỗi ngày trôi qua trở thành một bước tiến bộ. Ví dụ như: bác sĩ trẻ Bùi Duy Hưng công tác tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh sau thời gian tham gia lớp bồi dưỡng đã tâm sự rằng bản thân “luôn nhận thức được yêu cầu của việc không ngừng trau dồi trình độ chính trị, trình độ chuyên môn để từng bước rèn luyện bản thân trở thành một công dân tốt cho xã hội, góp phần xây dựng bệnh viện và ngành Y tế”. Nhận thức ấy cho thấy người thầy thuốc trẻ đã thấm nhuần lời Chủ tịch Hồ Chí Minh, hiểu rằng chỉ bằng học tập và rèn luyện mỗi ngày, anh mới trở thành một cán bộ y tế “vừa hồng, vừa chuyên” đúng nghĩa. Tương tự, có rất nhiều y bác sĩ âm thầm rèn luyện đạo đức và tay nghề qua từng ca trực, từng lần chữa bệnh. Họ coi mỗi bệnh nhân khỏi bệnh, mỗi sự hồi sinh là một động lực để tiếp tục phấn đấu, vượt qua mệt mỏi, không ngừng mài sáng thêm tấm lòng và ý chí của người thầy thuốc cách mạng.
Đặc biệt, trong đại dịch COVID-19 vừa qua, phẩm chất đạo đức cách mạng của người cán bộ y tế đã được thử lửa và tỏa sáng rực rỡ. Hàng vạn “chiến sĩ áo trắng” xung phong nơi tuyến đầu chống dịch, ngày đêm lăn xả cứu chữa bệnh nhân. Những giá trị đạo đức cao quý như lòng dũng cảm, vị tha, tinh thần trách nhiệm được hun đúc bao năm đã biến thành hành động quả cảm trong cơn nguy nan của Tổ quốc. Chúng ta xúc động biết bao trước hình ảnh các y bác sĩ “gác lại cuộc sống riêng tư, hạnh phúc gia đình, vì sức khỏe và hạnh phúc của nhân dân”. Nhiều người đã chấp nhận hy sinh thầm lặng, xa gia đình hàng tháng trời, làm việc kiệt sức, thậm chí đối mặt với hiểm nguy tính mạng. Chính sự rèn luyện bền bỉ về y đức và ý chí từ trước đã giúp họ có được lòng kiên định và tinh thần quên mình phi thường đến vậy. Họ xem việc cứu người, phục vụ đồng bào là lẽ sống cao nhất, đúng như tinh thần “mình vì mọi người” mà Bác Hồ hằng mong muốn ở mỗi cán bộ. Những nghĩa cử và hy sinh ấy không hề tự nhiên xuất hiện, mà là kết tinh của cả một quá trình dài phấn đấu, trau dồi lý tưởng và đạo đức cách mạng. Như ngọn lửa thử vàng, gian nan thử sức, đội ngũ thầy thuốc Việt Nam đã bước ra từ đại dịch với một hình ảnh sáng ngời về y đức, để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng nhân dân và được xã hội tôn vinh. Điều này thêm một lần nữa khẳng định chân lý Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố”.
Có thể nói, qua tấm gương ngành Y tế, lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong” đã được minh chứng một cách thuyết phục. Từ những nỗ lực âm thầm hằng ngày trong thời bình đến những hy sinh oanh liệt khi đất nước gặp nguy nan, tất cả đều cho thấy đạo đức cách mạng chỉ có thể bền vững nhờ rèn luyện không ngừng. Mỗi một cử chỉ ân cần với bệnh nhân, mỗi lần tự giác nói không với tiêu cực, hay mỗi sáng kiến cứu sống người bệnh... đều là một lần người thầy thuốc tự mài giũa “viên ngọc” đạo đức của mình. Và cứ như thế, ngày qua ngày, viên ngọc ấy càng thêm sáng, thỏi vàng tâm đức càng thêm tinh khiết, đóng góp to lớn cho sự nghiệp chung.
Người dự thi: Trần Thị Thanh Bình
