Để thực hiện tự chủ bệnh viện đạt hiệu quả

Thực hiện tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp công lập, trong đó có các bệnh viện là xu thế tất yếu đã được Đảng, Nhà nước cụ thể hóa trong nhiều chủ trương, chính sách ban hành thời gian qua. Việc thực hiện tự chủ một cách công khai, minh bạch, hạn chế những mặt trái sẽ giúp đạt mục tiêu nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân. Theo thống kê của ngành y tế, hiện nay, gần như tất cả các bệnh viện công lập trong cả nước đều đã thực hiện tự chủ. Kết quả thực hiện tự chủ (ở những mức độ khác nhau) cho thấy, các bệnh viện đã từng bước phát huy tính chủ động, khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả nguồn lực... Từ đó giúp nâng cao năng lực, chất lượng khám, chữa bệnh (KCB) và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.

Nhằm tạo bước đột phá trong thực hiện cơ chế tự chủ đối với các bệnh viện công lập, ngày 19-5 vừa qua, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 33/NQ-CP về thí điểm tự chủ tự chịu trách nhiệm toàn diện đối với bốn bệnh viện thuộc Bộ Y tế gồm: Bạch Mai, Chợ Rẫy, K, Hữu nghị Việt Ðức. Nghị quyết này nhằm phát huy tính năng động, chủ động, sáng tạo của các bệnh viện tuyến trung ương này. Theo đó, Chính phủ giao quyền để các bệnh viện quyết định quy mô, xác định chuyên khoa mũi nhọn, dịch vụ nhằm đáp ứng các nhu cầu đa dạng của người dân. Ðáng chú ý, Nghị quyết số 33 cho phép các bệnh viện có thể thành lập hội đồng quản lý và ban kiểm soát để vận hành bệnh viện tốt hơn. Các bệnh viện cũng được quyết định và sử dụng nguồn tài chính thu được để chủ động cho các hoạt động, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng dịch vụ, chăm sóc người bệnh…

Ðể triển khai Nghị quyết 33, hiện Bộ Y tế và các bệnh viện được giao thí điểm tự chủ đang tập trung xây dựng đề án, kế hoạch để sớm trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Các bệnh viện cũng đang xây dựng hàng loạt quy chế để thực hiện quy định tự chủ, tránh trường hợp khi Nhà nước giao quyền, các bệnh viện làm không đúng quy định hiện hành.

Tại buổi tọa đàm mới đây do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sỹ Lợi chỉ rõ: Thách thức đầu tiên, quan trọng nhất là hàng rào về mặt cơ chế, chính sách. Các cơ quan chức năng liên quan cần sớm hoàn thiện cơ chế, chính sách bảo đảm các bệnh viện thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước, tránh vi phạm pháp luật hoặc gây khó khăn cho việc KCB, có thể dẫn đến sai phạm, kỷ luật. Ðồng thời tuyên truyền để người dân hiểu, khi bệnh viện tự chủ, thì có thể một số chi phí sẽ tăng lên, nhưng phải thỏa mãn yêu cầu là tăng hợp lý, nâng cao chất lượng KCB. Sự hài lòng của người dân sẽ tăng lên khi bệnh viện làm tốt yêu cầu này. Muốn vậy, các bệnh viện cần sớm có quy chế thực hiện tự chủ một cách rành mạch; ngăn chặn tình trạng lạm dụng, trục lợi, chạy theo lợi nhuận, dẫn đến chi phí KCB tăng, khiến người dân không hài lòng.

Song song với việc xây dựng đề án tự chủ của bốn bệnh viện, Bộ Y tế cũng đang chuẩn bị ban hành thông tư hướng dẫn giá dịch vụ chăm sóc sức khỏe, KCB theo yêu cầu tại cơ sở y tế công lập. Thông tư này chỉ ban hành khung giá tối đa chứ không phải ban hành một mức giá. Trên cơ sở khung giá tối đa đó, các bệnh viện xây dựng các khung giá của bệnh viện mình cho phù hợp, không được áp dụng ngay mức giá tối đa mà phải xây dựng mức giá cụ thể trên cơ sở chất lượng dịch vụ và điều kiện kinh tế - xã hội tại địa phương.

Trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết 33, có nhiều ý kiến lo ngại khi cơ chế tự chủ được triển khai, thông tư mới được áp dụng, các bệnh viện sẽ tiến hành lạm thu, tận thu để tăng thu nhập cho cán bộ, nhân viên. Ðánh giá về vấn đề này, Vụ trưởng Kế hoạch - Tài chính (Bộ Y tế) Nguyễn Nam Liên khẳng định: Bốn bệnh viện được cho thực hiện thí điểm tự chủ là bệnh viện công, vẫn thuộc sở hữu Nhà nước thì nhiệm vụ đầu tiên là phải hoàn thành chức năng, nhiệm vụ. Hiện nay, gần 90% số dân đã có thẻ KCB bảo hiểm y tế (BHYT), việc chi trả chi phí KCB cho những đối tượng này vẫn do Quỹ BHYT thanh toán theo mức giá Bộ Y tế quy định, chỉ những trường hợp khám theo yêu cầu thì bệnh viện mới được quyết định mức giá. Chắc chắn các bệnh viện không thể tận thu được, bởi sẽ có những cơ chế giám sát chặt chẽ và các bệnh viện phải đủ điều kiện mới được KCB theo yêu cầu. Mặt khác, giá dịch vụ KCB theo yêu cầu chỉ áp dụng đối với người có nhu cầu và tự nguyện đăng ký sử dụng các dịch vụ theo yêu cầu.

Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai Nguyễn Ngọc Hiền chia sẻ, khi thực hiện tự chủ, mọi hoạt động của bệnh viện tuy cởi mở hơn, nhưng vẫn phải đúng các quy định, không được làm trái với các luật hiện hành (Bộ luật Lao động; Luật KCB; Luật Ngân sách nhà nước; Luật Quản lý, sử dụng tài sản công…). Chúng ta đang xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, cung ứng dịch vụ của ngành y tế cần đa dạng để đáp ứng nhu cầu người dân. Thế nhưng, dịch vụ theo yêu cầu không phải đơn vị nào muốn cũng mở được, bởi phải theo nhu cầu và khả năng chi trả của người dân; không phải vì tự chủ mà cứ mở ra những dịch vụ quá sức và khả năng chi trả của người dân. Tuy được giao quyền tự chủ, nhưng bốn bệnh viện này là những "cánh chim đầu đàn", là bệnh viện tuyến cuối, do vậy nhiệm vụ quan trọng vẫn phải ưu tiên thực hiện đó là chỉ đạo tuyến, là hạt nhân chuyển giao kỹ thuật cho tuyến dưới.

Một số chuyên gia cũng cho rằng, ngoài việc ban hành cơ chế, chính sách cũng cần có sự phối hợp liên ngành để thực hiện giám sát, xử lý những sự việc diễn ra ở các cơ sở KCB. Ðồng thời sớm có gói BHYT cơ bản và phải được công khai, minh bạch để người dân yên tâm, tin tưởng. Mặt khác, để bảo đảm tính minh bạch trong KCB cũng như để mọi người dân tiếp cận dịch vụ KCB dễ dàng và công bằng, việc điều hành quản lý phải thực hiện thông qua hệ thống pháp luật chặt chẽ, sát thực tế. Tiếp tục khuyến khích mọi nguồn lực đầu tư vào y tế để tăng khả năng cung ứng dịch vụ, chỉ khi nào nhu cầu và khả năng tài chính của người bệnh và khả năng cung cấp dịch vụ của cơ sở y tế cân bằng nhau thì mới bảo đảm tính công bằng, minh bạch. (Nhân dân, trang 8).

Tình trạng mạo danh bác sĩ để chữa bệnh, bán thuốc: Cần nâng cao cảnh giác

Liên tục trên mạng xã hội hay một số website, tên tuổi của không ít giáo sư, bác sĩ đầu ngành, thậm chí cả thương hiệu bệnh viện lớn đã bị một số cơ sở, cá nhân giả mạo với mục đích quảng cáo bán thuốc, sản phẩm làm đẹp, thực phẩm chức năng, chữa bệnh… Cùng với sự vào cuộc của cơ quan chức năng, mỗi người dân cần cảnh giác với thủ đoạn lừa đảo này, tránh “tiền mất, tật mang”.

Đủ kiểu mạo danh...

Tháng 8-2019, Bệnh viện trung ương Quân đội 108 đã phản ánh về tình trạng, thời gian gần đây, trên mạng xã hội đăng nhiều thông tin về việc bệnh viện có bán, kiểm nghiệm thuốc điều trị bạc tóc, thuốc trị nám, sản phẩm làm đẹp. Trong khi đó, bệnh viện không sản xuất, kiểm nghiệm các loại thuốc này. Không những vậy, có phòng khám, cơ sở khám, chữa bệnh còn mang danh Bệnh viện trung ương Quân đội 108 để quảng cáo thu hút bệnh nhân. Theo Bệnh viện trung ương Quân đội 108, hiện bệnh viện chỉ có địa chỉ duy nhất tại số 1 Trần Hưng Đạo (quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội). Tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh mang tên “Viện 108” hay “Viện quân đội 108”… ở các địa chỉ khác đều là giả mạo.

Trước đó, Bệnh viện trung ương Quân đội 108 cũng đã nhận được phản ánh về việc một số đoàn khám bệnh mạo danh bệnh viện để đi tư vấn sức khỏe, quảng cáo dược phẩm, thực phẩm chức năng; đồng thời, tổ chức các tour du lịch kết hợp khám, chữa bệnh ở Hải Dương, Hải Phòng, Lào Cai và một số tỉnh, thành phố khác. Bệnh viện trung ương Quân đội 108 lưu ý người dân, hằng năm, bệnh viện đều tổ chức các đoàn y, bác sĩ khám bệnh, tư vấn sức khỏe, cấp thuốc miễn phí, tặng quà tại một số địa phương. Song, hoạt động này là hoàn toàn từ thiện và không thu bất kỳ một khoản phí nào. Do đó, người dân cần nâng cao cảnh giác, không để các đối tượng mạo danh cán bộ y tế của bệnh viện để lừa đảo tư vấn, bán thuốc, cung cấp dịch vụ thu tiền…

Không chỉ thương hiệu bệnh viện mà ngay cả giáo sư, bác sĩ cũng bị mạo danh. Mới đây, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thiết Sơn, Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình (Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn) đã lên tiếng về việc hình ảnh và tên tuổi của mình bị một số cơ sở thẩm mỹ mạo danh dưới hình thức hợp tác. Cụ thể, một trang Facebook quảng cáo về một cơ sở thẩm mỹ viện có trụ sở tại Hải Phòng cho biết, cơ sở này đã mời Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thiết Sơn về phẫu thuật. Trong khi thực tế, Giáo sư, Tiến sĩ Trần Thiết Sơn không hợp tác với thẩm mỹ viện nào như vậy. Không chỉ Facebook mà có những website còn lợi dụng hình ảnh và danh tiếng của ông để quảng cáo, tư vấn về bệnh nam khoa…

Cũng là người thường xuyên bị mạo danh trên Facebook, bác sĩ Nguyễn Thị Nhã, phụ trách Trung tâm Hỗ trợ sinh sản (Bệnh viện Bưu điện Hà Nội) bức xúc cho biết: "Họ ngang nhiên sử dụng hình ảnh, tên tuổi của tôi để quảng cáo, có lúc họ khoác cho tôi danh hiệu bác sĩ đông y, lúc lại là bác sĩ sản khoa, rồi bán cả thuốc chữa rụng tóc... Điều này ảnh hưởng đến uy tín của cá nhân tôi và uy tín của bệnh viện. Nguy hại hơn, có những người dân cả tin nghe theo những lời quảng cáo đó, khiến họ rơi vào cảnh “tiền mất, tật mang”…

Xưng danh bác sĩ bán thuốc trên mạng đều là giả mạo

Thời gian qua, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nội tiết trung ương, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương… đã tiếp nhận không ít bệnh nhân bị ngộ độc, biến chứng nặng do tự mua thuốc trên mạng về điều trị. Bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Trưởng khoa Cấp cứu (Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương) cảnh báo, vì tin vào những lời quảng cáo thổi phồng trên mạng mà không ít người bệnh đã mua thuốc đông y trôi nổi về sử dụng. Hậu quả, có những người đã phải nhập viện cấp cứu vì ngộ độc, tổn thương da toàn thân, nhiễm trùng huyết, suy gan, suy thận, thậm chí có trường hợp tử vong.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), hiện có không ít đối tượng sử dụng mạng xã hội và hình ảnh một số nhân vật có ảnh hưởng tới công chúng như bác sĩ, người nổi tiếng để quảng cáo nhiều nội dung sai sự thật, nhất là quảng cáo thực phẩm chức năng. Các doanh nghiệp sử dụng, lợi dụng danh nghĩa, biểu tượng, hình ảnh, địa vị, uy tín, thư tín của tổ chức y tế, cán bộ y tế để quảng cáo thực phẩm, thực phẩm chức năng là hành vi bị nghiêm cấm. Thời gian qua, Cục An toàn thực phẩm đã xử phạt rất nhiều cơ sở, cá nhân sử dụng hình ảnh của nhân viên y tế để quảng cáo, thổi phồng công dụng của thực phẩm chức năng như thuốc chữa bệnh. Thậm chí, có những đơn vị vi phạm quảng cáo đã bị xử phạt với số tiền lên tới hàng trăm triệu đồng…

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Văn Nhiên, Phó Chánh Thanh tra Bộ Y tế cho biết, theo quy định của Bộ Y tế, các bác sĩ không được phép bán thuốc trên mạng xã hội. Do đó, tất cả đối tượng xưng danh là bác sĩ để bán thuốc trên mạng xã hội đều là giả mạo. Ngành Y tế đã và đang phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tăng cường công tác thanh tra, xử lý nghiêm các vụ việc vi phạm, có dấu hiệu lừa đảo người dân.

“Để bảo đảm an toàn cho chính bản thân và gia đình mình, người dân cần nâng cao cảnh giác, không bị các đối tượng mạo danh bác sĩ, hay bệnh viện điều trị, kê đơn, bán thuốc… gây thiệt hại không đáng có”, ông Nguyễn Văn Nhiên lưu ý.

Theo Điều 32, Bộ luật Dân sự năm 2015, việc sử dụng hình ảnh của người khác sai quy định, thì người có hình ảnh có quyền yêu cầu tòa án ra quyết định buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật. (Hà Nội mới, trang 5).

Việt Nam có robot phẫu thuật nội soi ung thư hiện đại nhất thế giới

Hệ thống robot giúp kỹ thuật viên thực hiện phẫu tích tỉ mỉ, tinh tế nhất, lấy được một cách triệt để nhất các tế bào ung thư mà vẫn bảo tồn tối đa được các tổ chức tế bào lành cũng như mạch máu, thần kinh.

Bệnh nhân Nguyễn Thị B- 71 tuổi (huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên) thấy xuất hiện tình trạng mệt mỏi, gầy sút 4 kg, kèm theo triệu chứng đại tiện ra máu tươi kéo dài suốt 2 tuần nên đến Bệnh viện K thăm khám. Bệnh nhân B được chẩn đoán ung thư trực tràng cao. Các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn và chỉ định phẫu thuật cho bệnh nhân B.

Bà B là bệnh nhân đầu tiên được phẫu thuật bằng hệ thống robot Da Vinci thế hệ Xi với sự tham gia của các bác sĩ Trung tâm phẫu thuật nội soi Robot Bệnh viện K phối hợp với chuyên gia nước ngoài thực hiện.

“Đây là một trong những ca bệnh đầu tiên được ứng dụng thực hiện bằng Robot Da Vinci thế hệ Xi. Việc thực hiện phương pháp phẫu thuật nội soi Robot có nhiều ưu điểm, giúp phẫu thuật viên phẫu tích được u đại trực tràng trong tiểu khung chật hẹp, sang chấn tối thiểu, không chảy máu, lấy được tối đa khối u mà vẫn bảo tồn tổ chức tế bào lành, bảo đảm chức năng tiết niệu sinh dục tốt"- Tiến sĩ Phạm Văn Bình- Giám đốc Trung tâm phẫu thuật nội soi Robot, Bệnh viện K cho hay. 

Tiếp đến, bệnh nhân Lê Bá T- 60 tuổi (Hà Nội) được chẩn đoán ung thư trực tràng. Bệnh nhân T cũng được ê kíp phẫu thuật của Bệnh viện K thực hiện nội soi nạo vét hạch bằng hệ thống Robot Da Vinci thế hệ Xi.

Đánh giá về 2 ca phẫu thuật này, bác sĩ Bình cho rằng: “Bệnh nhân B. và bệnh nhân T. sau phẫu thuật nạo vét hạch đã được lấy hoàn toàn khối u, đánh giá sau phẫu thuật bệnh nhân ổn định”. 

Cũng theo bác sĩ Phạm Văn Bình, hệ thống Robot Da Vinci thế hệ Xi được Bệnh viện K trang bị để phục vụ nhu cầu nâng cao chất lượng điều trị ung thư cho người bệnh là thế hệ Robot hiện đại nhất trên thế giới hiện nay.

Bệnh viện K là bệnh viện đầu tiên ở Việt Nam trang bị hệ thống Robot này và  đưa vào hoạt động với sự tham gia của đội ngũ y bác sỹ đã được đào tạo và trang bị đầy đủ kiến thức cũng như kỹ năng. Trong các phương pháp ngoại khoa điều trị ung thư, phẫu thuật nội soi Robot là kỹ thuật cao nhất có tích hợp trí tuệ nhân tạo và cách mạng 4.0.

Robot Da Vinci chỉ định cho những bệnh nhân ung thư đầu cổ, hạ họng thanh quản, ung thư phổi, ung thư thực quản, dạ dày, đại trực tràng, ung thư gan mật tụy, các ung thư phụ khoa , ung thư tiền liệt tuyến, ung thư bàng quang …

Hệ thống Robot Da Vinci thế hệ Xi giúp kỹ thuật viên thực hiện phẫu tích tỉ mỉ, tinh tế nhất; lấy được một cách triệt để nhất các tế bào ung thư mà vẫn bảo tồn tối đa được các tổ chức tế bào lành cũng như mạch máu, thần kinh.

“Vì vậy bệnh nhân sau mổ sẽ hồi phục nhanh, giảm đau tối đa , và có giá trị thẩm mỹ cao do sẹo mổ rất nhỏ. Đó là những lợi ích góp phần nâng cao chất lượng và kéo dài cuộc sống cho bệnh nhân ung thư”- TS Phạm Văn Bình nhấn mạnh.

Được biết, hệ thống phẫu thuật Robort Davici XR mới nhất từ Hoa Kỳ này được đầu tư với kinh phí trên 80 tỉ đồng. Hệ thống này cho phép phẫu thuật tới các “vùng sâu, vùng xa” mà bình thường bàn tay của các phẫu thuật viên khó với tới được, ít làm tổn thương vùng xung quanh và người bệnh nhanh phục hồi sau mổ. (Lao động, trang 1).

Phẫu thuật lấy sỏi bàng quang "khủng" cho cụ bà

Các bác sĩ khoa ngoại niệu Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ vừa phẫu thuật lấy sỏi “khổng lồ” trong túi thừa (ngách) bàng quang hiếm gặp ở một nữ bệnh nhân 84 tuổi, có bệnh tim mạch nặng.

Bệnh nhân là bà Huỳnh Thị Lắm (ở TP Cà Mau, tỉnh Cà Mau) nhập viện tại bệnh viện địa phương và chuyển viện với chẩn đoán: sỏi bàng quang /hẹp van động mạch chủ - hẹp van hai lá nặng. 

Người nhà cho biết bà có triệu chứng tiểu khó, tiểu gắt, đau vùng hạ vị, đau nhiều vùng hông lưng phải trong suốt thời gian dài 10 năm, nhưng do có bệnh lý tim mạch nên chỉ điều trị nội khoa, không đồng ý phẫu thuật.

Gần đây bệnh nhân tiểu ra máu, đau nhiều vùng hạ vị và tiểu không kiểm soát nên nhập viện.

Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa trung ương Cần Thơ siêu âm bụng thấy bệnh nhân có sỏi bàng quang rất to, kết quả chụp X-quang và CT scan thấy thận phải ứ nước độ I, niệu quản phải dãn đến bàng quang, rất nhiều sỏi chiếm hết lòng bàng quang, trong có một viên sỏi nằm cạnh phải bàng quang to khoảng 12cm nằm trong túi thừa bàng quang…

Do bệnh nhân hẹp và hở van 2 lá, hở van chủ mức độ nặng, hẹp van động mạch chủ, tăng áp phổi… nên dù có chỉ định phẫu thuật lấy sỏi, nhưng các bác sĩ đã quyết định hội chẩn tìm biện pháp gây mê phẫu thuật tối ưu.

Ca phẫu thuật lấy sỏi kéo dài khoảng 50 phút, các bác sĩ đã lấy ra 15 viên sỏi (kích thước từ 3 - 8cm); đặc biệt có một viên sỏi rất to 12cm nằm trong một túi thừa bên phải, cạnh bàng quang đè lên niệu quản vùng chậu phải, gây ứ nước thận.

Các mô xung quanh túi thừa bị viêm dính, các bác sĩ phải bóc tách túi thừa lấy sỏi và cắt túi thừa, khâu tạo hình lại bàng quang, nhằm tránh trường hợp tái phát sỏi.

Sau phẫu thuật tình trạng hiện bệnh nhân ổn định, đang được theo dõi và chăm sóc tại khoa ngoại niệu.

Theo thạc sĩ, bác sĩ Trương Minh Khoa - khoa ngoại niệu, các trường hợp sỏi bàng quang nhỏ, có thể thực hiện tán sỏi nội soi dễ và bệnh nhân phục hồi nhanh, nhưng với cụ bà này, sỏi có kích thước quá lớn, phải tiến hành phẫu thuật lấy sỏi, lâu ngày sẽ dẫn đến biến chứng nguy hiểm. Vì vậy nếu được chẩn đoán sỏi bàng quang, người bệnh nên đến bệnh viện xử lý sớm, không nên kéo dài thời gian.

"Thông thường sỏi bàng quang là do ứ đọng nước tiểu lâu ngày, để phòng ngừa cần uống đủ nước từ 1,5-2 lít/ngày, tránh thói quen nhịn tiểu. Bên cạnh đó cần vận động cơ thể đều đặn bằng hình thức tập thể dục; tránh nằm, ngồi một chỗ với thời gian lâu dễ sinh ra sỏi bàng quang", bác sĩ Khoa khuyến cáo thêm. (Tuổi trẻ, trang 14).