Bảo hiểm tăng thu nhờ… bưu điện
Sự hợp tác giữa Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam và Tổng công ty Bưu điện Việt Nam (BĐVN) tiếp tục có bước phát triển mới khi việc thu BHXH tự nguyện, Bảo hiểm Y tế (BHYT) hộ gia đình được mở rộng qua hệ thống Bưu điện. Sau hơn một năm triển khai, công tác thu BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình qua hệ thống Bưu điện đã đạt được kết quả khả quan, đồng thời tạo tiền đề vững chắc cho lĩnh vực này ngày càng phát triển trong năm 2016 và những năm tiếp theo. |
Đẩy mạnh các giải pháp Từ cuối năm 2014, BHXH Việt Nam và BĐVN đã ký Hợp đồng cung ứng dịch vụ và phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT qua hệ thống Bưu điện. Để triển khai có hiệu quả công tác này, Tổng Giám đốc BĐVN Phạm Anh Tuấn cho biết: Hai đơn vị đã phối hợp mở hàng trăm lớp tập huấn trang bị kỹ năng tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH, BHYT cho gần 11 nghìn cán bộ, nhân viên Bưu điện trực tiếp làm công tác thu bảo hiểm của đối tượng tự đóng. Thông qua tập huấn, đào tạo kỹ năng, nghiệp vụ, đội ngũ nhân viên Bưu điện đã nắm bắt rõ về quy trình thu bảo hiểm hộ gia đình và cách thức truyền thông trực tiếp; từ đó, tư vấn, giải thích để khách hàng hiểu được quyền lợi khám, chữa bệnh của người có thẻ BHYT cũng như mục đích, ý nghĩa của việc tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng. Để phát triển người tham gia BHXH trên các địa bàn, các Bưu điện tỉnh, thành phố đã thực hiện giao kế hoạch cho từng nhân viên tại các bưu cục, đồng thời đề ra các chương trình thi đua, khuyến khích trong từng tháng. Bên cạnh đó, BĐVN cũng thường xuyên triển khai các buổi hội thảo trực tuyến cho các đại lý thu, lãnh đạo bưu điện các huyện, thị xã, thành phố và chuyên viên các phòng quản lý nhằm hỗ trợ giải quyết các khó khăn, vướng mắc, đồng thời cung cấp thông tin, kinh nghiệm từ những tỉnh, thành phố thực hiện tốt để học hỏi, áp dụng... Đến thời điểm hiện tại, các đơn vị Bưu điện tại 63 tỉnh/thành phố đều đã triển khai công tác thu BHXH tự nguyện, BHYT của đối tượng tự đóng, đồng thời thực hiện cập nhật thông tin hằng ngày trên hệ thống phần mềm chuyên dụng. Tổng kết năm 2015, BĐVN đã phát triển được 1,8 triệu khách hàng tham gia BHYT, BHXH với số tiền thu được gần 800 tỷ đồng. Ngoài ra, với lợi thế về hệ thống công nghệ thông tin (CNTT), hệ thống của BĐVN còn có khả năng thực hiện việc theo dõi thời hạn thẻ BHYT, nhắc nhở khách hàng khi thẻ BHYT hết hạn và khách hàng đến hạn nộp tiền tham gia BHXH tự nguyện, BHYT. Hệ thống CNTT cũng cho phép nâng cao hiệu quả công tác quản lý của BĐVN trong việc triển khai công tác thu tiền bảo hiểm. Số liệu phát sinh hằng ngày được cập nhật thường xuyên trên hệ thống phục vụ công tác quản lý các cấp. Hiện hệ thống này của Bưu điện cũng đã sẵn sàng kết nối được với hệ thống CNTT của BHXH Việt Nam, qua đó giảm bớt được chi phí, thời gian và tăng hiệu quả quản lý cho cả hai ngành. Thời gian tới, BĐVN sẽ tiếp tục bám sát địa bàn, tập trung chỉ đạo các Bưu điện tỉnh, thành phố đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham gia BHYT, BHXH tự nguyện; phối hợp cơ quan BHXH các cấp lồng ghép vào các hội nghị chuyên đề để phổ biến chính sách BHXH, BHYT nhằm nâng cao nhận thức về trách nhiệm và quyền lợi khi tham gia cho người dân. Cơ sở dữ liệu tập trung Để thực hiện lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân và việc thống kê, cập nhật danh sách thành viên hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế theo đúng quy định, bảo đảm tiến độ, chất lượng và làm căn cứ cấp mã định danh cho đối tượng tham gia bảo hiểm y tế, phục vụ việc quản lý của ngành BHXH thuận tiện và chặt chẽ, BĐVN cũng đã phối hợp BHXH Việt Nam hỗ trợ UBND cấp xã thực hiện rà soát, đối chiếu và cập nhật thông tin về danh sách thành viên hộ gia đình tham gia BHYT. Điều này không chỉ giúp ngành BHXH kịp thời xây dựng được một hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung, thống nhất về đối tượng tham gia BHXH, BHYT, mà còn góp phần phục vụ tốt hơn việc chăm sóc sức khỏe, giải quyết chế độ của người tham gia bảo hiểm. Theo Tổng Giám đốc Bưu điện Việt Nam Phạm Anh Tuấn, mặc dù công việc còn nhiều khó khăn, trong khi đó, thời gian thực hiện không nhiều, song với năng lực trên toàn mạng lưới, ngay khi bắt tay vào việc, BĐVN đã nhanh chóng cử cán bộ tham gia Ban chỉ đạo của BHXH Việt Nam; đồng thời, chỉ đạo Bưu điện các cấp cử cán bộ tham gia Ban Chỉ đạo cấp tỉnh, cấp huyện và bảo đảm mỗi xã có ít nhất hai cán bộ ngành Bưu điện phối hợp các Trưởng thôn để thu thập thông tin. Các Bưu điện tỉnh, thành phố cũng khẩn trương xây dựng phương án tổ chức công tác thu thập, nhập và bảo mật thông tin. Phát huy mạng lưới phủ rộng đến tận các xã phường, vùng sâu, vùng xa, các bưu cục, điểm bưu điện văn hóa xã đã phối hợp chặt chẽ với UBND xã và cơ quan BHXH các cấp tổ chức triển khai, hoàn thiện thông tin về lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT, bảo đảm chất lượng kê khai, có thông tin cụ thể, thống kê đầy đủ, chính xác, kịp tiến độ quy định. BĐVN cũng tham gia chuyển nhận hồ sơ liên quan đến việc lập danh sách hộ gia đình tham gia BHYT từ UBND xã chuyển BHXH huyện. Đáng chú ý, thời gian đầu, phần mềm quản lý hoạt động còn chậm, thậm chí liên tục bị quá tải; một số địa phương chờ kê khai xong mới bàn giao cho Bưu điện cho nên làm giảm tiến độ công việc. Song với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về nguồn lực cùng quyết tâm nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, đến nay các cán bộ, nhân viên của Bưu điện tại các địa phương cơ bản hoàn thành việc cập nhật thông tin hộ gia đình tham gia BHYT vào hệ thống cơ sở dữ liệu của BHXH Việt Nam. Tính đến ngày 31-12-2015, toàn mạng lưới Bưu điện đã thực hiện nhập dữ liệu cho gần 60 triệu người vào phần mềm quản lý hộ gia đình tham gia BHYT của BHXH Việt Nam, chiếm gần 93% số lượng nhận bàn giao. (Nhân dân (trang 2): |
Giảm quá tải bệnh viện đi đôi với nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh
Hàng loạt các giải pháp đã, đang và sẽ được ngành y tế triển khai nhằm giảm quá tải cho các bệnh viện. Đặc biệt, các hoạt động đó luôn được thực hiện đồng bộ với nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Nhờ đó từng bước đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe của người dân. |
Trong giai đoạn 2011 - 2016, Bộ Y tế luôn đặt vấn đề chống quá tải bệnh viện là nội dung ưu tiên hàng đầu trong chương trình công tác, với nhiều giải pháp cụ thể. Đó là nâng cấp, mở rộng cơ sở hạ tầng và tăng giường bệnh; thành lập và phát triển hệ thống bệnh viện vệ tinh; xây dựng và phát triển mạng lưới phòng khám bác sĩ gia đình; hoàn thiện cơ chế, chính sách; tăng cường công tác quản lý chuyên môn, kỹ thuật và tăng cường thông tin, truyền thông. Tính đến đầu năm 2016, cả nước có 1.300 bệnh viện, trong đó có 119 bệnh viện được xây mới, hơn 1.800 khoa phòng được mở rộng, xây mới, với tổng số 288 nghìn giường bệnh, đạt tỷ lệ 31,4 giường bệnh thực kê/10 nghìn dân. Trong các giải pháp giảm quá tải bệnh viện, Bộ Y tế đã trình và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Giảm quá tải bệnh viện giai đoạn 2013-2020 (Quyết định số 92/QĐ-TTg ngày 9-1-2013), trong đó tập trung vào năm chuyên khoa hiện đang quá tải trầm trọng (sản, nhi, ung bướu, tim mạch, chấn thương chỉnh hình) và đẩy mạnh việc triển khai Đề án bệnh viện vệ tinh... Nhờ sự quan tâm, đầu tư của Nhà nước cùng những nỗ lực của ngành y tế, công tác giảm tải đã đạt được một số thành quả ban đầu đáng khích lệ. Bộ mặt các cơ sở khám, chữa bệnh có nhiều thay đổi, tình trạng nằm ghép cơ bản được giải quyết. Nếu như các bệnh viện tuyến cuối như: Chợ Rẫy, Nhi, K, Nội tiết... trước đây thường xuyên phải nằm ghép hai, ba, thậm chí có lúc bốn, năm người bệnh một giường thì đến nay không còn tình trạng đó nữa. Cùng với đó, chất lượng khám, chữa bệnh từng bước được nâng cao. Với mục tiêu nâng cao năng lực về khám bệnh, chữa bệnh cho các bệnh viện vệ tinh, thông qua các hoạt động đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, cải tạo cơ sở vật chất, nâng cấp trang thiết bị y tế, giúp người dân được khám bệnh, chữa bệnh chất lượng cao tại các bệnh viện vệ tinh, không phải lên tuyến trên. Sau ba năm Đề án bệnh viện vệ tinh, đã thiết lập được mạng lưới 15 bệnh viện hạt nhân (các bệnh viện tuyến trên có đủ năng lực) có nhiệm vụ chuyển giao kỹ thuật cho 53 bệnh viện vệ tinh thuộc 38 tỉnh, thành phố (là bệnh viện tuyến tỉnh tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật của bệnh viện hạt nhân thuộc năm chuyên khoa nêu trên). Trong thời gian này, các bệnh viện hạt nhân đã tổ chức 386 lớp đào tạo cho hơn 7.000 cán bộ y tế; chuyển giao 791 kỹ thuật. So với trước khi triển khai mô hình bệnh viện vệ tinh, thì chuyên ngành tim mạch đã giảm tỷ lệ chuyển tuyến tới 98,5%; chuyên ngành ung thư giảm tỷ lệ chuyển tuyến tới 97%; chuyên ngành ngoại khoa giảm 98,5%; chuyên ngành sản khoa giảm 99%; chuyên ngành nhi khoa giảm 73%. Nhờ thực hiện quyết liệt Đề án bệnh viện vệ tinh, đến nay 90% số bệnh viện tuyến trung ương không còn tình trạng nằm ghép, hoặc có thể giải quyết nhanh trong thời gian 24 - 48 giờ. 10% số bệnh viện tuyến trung ương còn tình trạng nằm ghép nhưng chỉ là ghép hai. Bên cạnh đó, việc triển khai 240 phòng khám bác sĩ gia đình cũng góp phần không nhỏ cho việc giảm quá tải cho các bệnh viện tuyến trung ương. Xác định cải cách thủ tục hành chính, giảm phiền hà cho người bệnh, đáp ứng sự hài lòng người bệnh là mục tiêu quan trọng của ngành y tế, từ giữa năm 2013 Bộ trưởng Y tế đã ban hành Quyết định 1313/QĐ-BYT về việc hướng dẫn quy trình khám bệnh tại khoa khám bệnh của bệnh viện. Đến cuối năm 2015, 100% số cơ sở khám, chữa bệnh đã triển khai thực hiện cải tiến quy trình khám bệnh. Với việc thống nhất quy trình khám bệnh, cải cách thủ tục hành chính, sắp xếp liên hoàn… đã giúp rút ngắn thời gian khám bệnh của người bệnh khám ngoại trú trung bình trên toàn quốc đạt 48,5 phút/lượt khám bệnh. Mỗi người đi khám bệnh, trung bình sẽ có một người đi cùng, như vậy việc rút ngắn thời gian khám bệnh mỗi năm sẽ tiết kiệm hay có thể nói là bổ sung thêm ít nhất 27,2 triệu ngày công lao động cho xã hội thay vì số thời gian này bị “nằm chết” do phải chờ đợi khám bệnh kéo dài của người bệnh và người thân. Cùng với đổi mới về cải cách thủ tục hành chính, cải tiến quy trình khám, chữa bệnh, thay đổi bộ mặt khoa khám bệnh, các cơ sở khám, chữa bệnh còn tập trung đổi mới về quản lý (thiết lập hệ thống quản lý chất lượng); đổi mới về kiến thức (học tập các nước tiên tiến); đổi mới về quan điểm (lấy người bệnh làm trung tâm); đổi mới về đánh giá chất lượng (theo 83 tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh viện), tiếp cận với cách đánh giá chất lượng bệnh viện của thế giới... cùng với đổi mới về phong cách phục vụ người bệnh, trang phục nhân viên y tế… PGS, TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Quản lý khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) cho biết: Mục tiêu giảm quá tải bệnh viện vẫn sẽ là nhiệm vụ trọng tâm của hệ thống cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Hoạt động giảm tải sẽ được gắn kết chặt chẽ với các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân, hạn chế việc người bệnh phải ra nước ngoài điều trị. (Nhân dân (trang 5). |
Khám, cấp cứu hàng chục nghìn người bệnh
Từ ngày 6 đến 13-2 (từ 28 đến mồng 6 Tết), các cơ sở y tế trên cả nước đã tích cực, chủ động cấp cứu, khám, điều trị người bệnh hiệu quả. |
Tại Hà Nội, theo thông tin từ Sở Y tế, các bệnh viện đã tiếp nhận, cấp cứu cho 11.482 người; trong đó có 1.039 người bị tai nạn giao thông, một trường hợp do pháo nổ và 10.442 trường hợp do các nguyên nhân khác. Ngoài ra, các bệnh viện tổ chức điều trị cho 4.522 người bệnh, phẫu thuật chấn thương sọ não cho 756 trường hợp, đỡ đẻ 1.395 trường hợp. Những ngày Tết, các bệnh viện duy trì trực bốn cấp với số người tham gia trực trung bình 1.235 người/ngày. * Tại Cà Mau, có 2.257 trường hợp nhập viện cấp cứu do tai nạn, tăng 105 trường hợp so với Tết năm ngoái. Các trường hợp tai nạn nhập viện cấp cứu, điều trị trong dịp Tết phần lớn do tai nạn giao thông, đánh nhau... Để cấp cứu, khám và điều trị kịp thời, các bệnh viện trên địa bàn tỉnh lên kế hoạch bố trí ca trực cấp cứu cả ngày và đêm. Hệ thống phương tiện cấp cứu, giường bệnh, thiết bị, vật tư y tế, dịch truyền, cơ số thuốc để phục vụ cấp cứu, điều trị cho người bệnh được chuẩn bị chu đáo... * Tại Yên Bái, có 34 người Mông ở xã Trạm Tấu, huyện Trạm Tấu ăn thịt trâu chết (mổ thịt để sau bốn ngày) đã bị tiêu chảy cấp. Sau khi nhận được tin báo (ngày 12-2), Sở Y tế Yên Bái và Trung tâm y tế huyện Trạm Tấu đã cử cán bộ đến địa bàn điều tra xác minh vụ việc, tổ chức khám bệnh, phân loại, điều trị tại chỗ đối với người bệnh nhẹ; cử cán bộ thường trực tại địa bàn có người bệnh. Trường hợp bị nặng, có dấu hiệu mất nước được chuyển đến Trạm Y tế và Bệnh viện đa khoa khu vực Nghĩa Lộ để điều trị. Hiện sức khỏe người bệnh đã ổn định, không có trường hợp diễn biến nặng hoặc tử vong. (Nhân dân (trang 5), Hà Nội mới (trang 1): |
PGS.TS Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế: Phải chủ động trước nguy cơ lây lan dịch bệnh
Tết đến Xuân về, khi thời tiết chuyển mùa thường tạo ra sự thay đổi về môi trường, nhiệt độ, độ ẩm… gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Thêm vào đó, trong dịp lễ, Tết, sự gia tăng sử dụng thực phẩm và nhu cầu giao lưu, đi lại, tập trung đông người là cơ hội cho dịch bệnh có thể bùng phát và lây lan nhanh trong cộng đồng. Vì vậy, việc chủ động thực hiện các biện pháp nâng cao sức khỏe, phòng chống dịch bệnh là rất cần thiết. Xung quanh vấn đề này, Báo Hànộimới có cuộc trao đổi với PGS.TS Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế.
Nguy cơ bùng phát dịch bệnh
- Thưa ông, theo thông báo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong những tháng đầu năm 2016 xuất hiện nhiều dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi. Ông có thể cho biết một số bệnh có nguy cơ bùng phát và xâm nhập vào nước ta hiện nay?
- Trong dịp tết Nguyên đán và mùa lễ hội năm 2016 sẽ tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh, đặc biệt là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp (cúm, sởi, thủy đậu...), các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa và bệnh do muỗi truyền. Hiện nay, tình hình dịch cúm gia cầm vẫn tiếp tục ghi nhận tại nhiều tỉnh, thành phố với các ổ dịch xuất hiện rải rác, chủ yếu ở hộ gia đình do chủng vi rút cúm A (H5N1) và cúm A (H5N6) gây ra.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng được coi là “điểm nóng” của các bệnh truyền nhiễm mới nổi bởi tập quán sống gần gia cầm, vật nuôi; chưa kể thói quen sinh hoạt, ăn uống (như ăn tiết canh động vật, thịt gia cầm ốm chết...) cũng là những nguy cơ tiềm ẩn làm gia tăng sự lây lan bệnh từ động vật sang người. Các dịch bệnh nguy hiểm và mới nổi như MERS-CoV tiếp tục ghi nhận tại khu vực Trung Đông; bệnh cúm A (H7N9) vẫn xảy ra tại Trung Quốc; các trường hợp nhiễm vi rút Zika do muỗi Aedes truyền gia tăng tại khu vực Châu Mỹ luôn có nguy cơ rất lớn xâm nhập vào nước ta. Vì vậy, chúng ta phải chủ động phòng chống nguy cơ lây lan dịch bệnh.
- Cục Y tế dự phòng đã có những biện pháp gì để chủ động phòng chống dịch bệnh trong dịp này?
- Cục đã thống nhất chỉ đạo các đơn vị y tế dự phòng tại các tỉnh, thành phố triển khai quyết liệt công tác kiểm soát dịch bệnh; tăng cường các hoạt động giám sát tại khu vực cửa khẩu, cộng đồng; tiếp tục thực hiện việc giám sát trọng điểm dịch cúm và hội chứng viêm phổi cấp tính (SARI) nhằm phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ bệnh, đặc biệt là các ổ dịch cũ, các trường hợp về từ vùng có dịch; tổ chức cách ly, quản lý kịp thời và xử lý triệt để các ổ dịch mới phát sinh, không để dịch bệnh bùng phát và lan rộng.
Hai là phối hợp chặt chẽ với các cơ sở khám, chữa bệnh để nắm chắc tình hình bệnh nhân mắc các bệnh truyền nhiễm nhập viện để chủ động triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh; đồng thời phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai các hoạt động vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, sử dụng nước sạch, bảo đảm an toàn thực phẩm, hạn chế tối đa các bệnh lây truyền qua thực phẩm, ngộ độc thực phẩm.
Ba là phối hợp chặt chẽ với Chi cục Thú y thuộc Sở NN&PTNT các địa phương thường xuyên chia sẻ thông tin và triển khai các hoạt động phòng chống dịch bệnh; phối hợp với các cơ quan truyền thông tăng cường tuyên truyền về công tác phòng chống dịch bệnh. Bốn là chuẩn bị đầy đủ thuốc, vật tư, hóa chất, trang thiết bị phòng chống dịch; sẵn sàng các đội cơ động, tổ chức thường trực 24/24 giờ trong các ngày nghỉ lễ, Tết để kịp thời triển khai các hoạt động phòng, chống dịch bệnh.
- Vậy chúng ta đã có vắc xin phòng những bệnh truyền nhiễm nào?
Trong chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) miễn phí, Việt Nam cũng đang triển khai 10 loại vắc xin phòng 12 bệnh. Ngoài ra, một số vắc xin khác được tiêm chủng dưới hình thức dịch vụ như vắc xin dại, quai bị, thủy đậu... - Trên thế giới hiện đã có gần 30 bệnh truyền nhiễm có vắc xin phòng ngừa, gồm: lao, tả, bạch hầu, cúm B, viêm gan A, viêm gan B, cúm mùa, viêm não Nhật Bản B, sởi, quai bị, ho gà, pneumococcus, bại liệt, dại, rotavirus, uốn ván, viêm não tick-borne, thương hàn... Các vắc xin mới để phòng và điều trị các bệnh như: HIV, viêm gan C, ung thư, sốt rét, lao cũng đang được thử nghiệm hứa hẹn sẽ cho kết quả tốt. Hầu hết các loại vắc xin này cũng đã được sử dụng tại Việt Nam.
Chủ động tiêm phòng
- Việc người dân không tiêm vắc xin trong chương trình TCMR mà đổ xô đi tìm nguồn vắc xin dịch vụ bằng mọi cách đã dẫn đến những hệ lụy khó lường. Ông nhận định thế nào về vấn đề này?
- Điều đáng lo ngại nhất nếu nhiều người dân không đi TCMR sẽ khiến Việt Nam trở thành một cộng đồng miễn dịch yếu kém. Một số trường hợp chưa đi tiêm chủng mà không bị mắc bệnh là nhờ độ bao phủ rộng của chương trình TCMR quốc gia đã tạo nên “bức tường” vững chãi ngăn chặn dịch bệnh bùng phát và lây lan trong cộng đồng. Tuy nhiên, nếu vì thế mà chủ quan, không đi tiêm đầy đủ, tích lũy dân số không tiêm chủng đến một mức độ nhất định sẽ dẫn đến tình huống dịch bệnh bất ngờ xảy ra và lây lan nhanh chóng, để lại những hậu quả khôn lường cho xã hội. Chúng ta đã chứng kiến dịch sởi bùng phát vào năm 2013-2014; dịch bạch hầu ở Quảng Nam, ho gà tại Hà Nội trong năm 2015; đó là những bài học đáng tiếc vì bộ phận người dân chủ quan không đi tiêm chủng.
- Tác dụng nổi bật của chương trình TCMR thời gian qua là gì, thưa ông?
những thành tựu lớn, được WHO đánh giá cao: Việt Nam đã thanh toán bại liệt vào năm 2000, loại trừ uốn ván sơ sinh vào năm 2005 và khống chế bệnh sởi thành công. UNICEF đã đánh giá: “Việt Nam là điểm sáng về TCMR”. Nhờ TCMR, mỗi năm tại nước ta có khoảng 1,2-1,3 triệu trẻ em được tiêm chủng miễn phí 11 loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm; tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ em như bạch hầu, ho gà, sởi… đã giảm hàng chục đến hàng trăm lần so với trước khi triển khai chương trình này. Ngoài ra, kể từ khi có chương trình TCMR, có khoảng 43.000 trẻ em đã được cứu sống nhờ vắc xin. Thành công của công tác TCMR đã góp phần quan trọng trong việc bảo vệ, nâng cao sức khỏe trẻ em Việt Nam để đạt mục tiêu thiên niên kỷ. - Sau gần 30 năm triển khai chương trình TCMR quốc gia, chúng ta đã đạt
- “Cơn sốt” tìm kiếm và chờ đợi tiêm vắc xin dịch vụ 6 trong 1 hay viêm phế cầu khuẩn, viêm não... tại một số thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh vừa qua đang khiến nhiều trẻ em rơi vào “vùng trắng” nguy hiểm do không được tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch. Theo ông, cần phải có biện pháp như thế nào để khắc phục tình trạng này?
- Việc thiếu những vắc xin trên cũng có ảnh hưởng lớn. Thứ nhất là làm cho các bà mẹ có tâm lý chờ đợi vắc xin dịch vụ để tiêm. Thứ hai, nếu tuyên truyền không tốt, tạo nên cơn sốt ảo, từ đó khiến các bà mẹ khác thấy rằng vắc xin dịch vụ này tốt và lại tiếp tục chờ. Tại thời điểm hiện nay chỉ có khoảng một lượng nhỏ vắc xin dịch vụ Pentaxim (6 trong 1) được nhập về để tiêm chủng cho trẻ.
Tất cả những trẻ đã tiêm 1 mũi hoặc 2 mũi vắc xin Pentaxim mà không có đủ vắc xin tiêm mũi tiếp theo theo lịch tiêm chủng cần phải đưa đi tiêm ngay vắc xin Quinvaxem (5 trong 1) trong chương trình TCMR để thay thế, tránh hiện tượng trẻ không được tiêm đầy đủ, đúng lịch sẽ rất dễ mắc bệnh khi có dịch xảy ra. Tuy nhiên, để bảo đảm miễn dịch đồng bộ cho trẻ thì nên cho các cháu tiêm thêm 1 mũi vắc xin viêm gan B vì trong vắc xin Quinvaxem không có thành phần kháng nguyên này.
Trường hợp trẻ đủ 2 tháng tuổi hãy đưa cháu đến trạm y tế xã, phường hoặc các điểm tiêm chủng dịch vụ để được tiêm vắc xin Quinvaxem miễn phí ngay từ mũi đầu tiên. Như vậy vừa bảo đảm miễn dịch phòng bệnh tốt cho cháu vừa không phải chờ đợi đăng ký tiêm vắc xin Pentaxim rất vất vả.
Không để người dân mất niềm tin
- Tình trạng lộn xộn, xếp hàng để tiêm vắc xin dịch vụ cho thấy một bộ phận người dân chưa tin tưởng vào vắc xin trong chương trình TCMR quốc gia, đặc biệt là trong năm qua có một số trường hợp bị tai biến sau TCMR. Ông đánh giá như thế nào về vấn đề này?
Vắc xin nào cũng có tỷ lệ phản ứng nặng nhất định vì tiêm vắc xin là quá trình đưa kháng nguyên lạ vào cơ thể, không có loại vắc xin nào đạt đến độ an toàn 100%. Các vắc xin dịch vụ nếu tiêm nhiều như vắc xin TCMR cũng không loại trừ các sự cố, tỷ lệ phản ứng như đã xảy ra với vắc xin của chương trình tiêm chủng quốc gia. - Tôi xin khẳng định lại là trong năm qua có một số trường hợp phản ứng nặng hoặc tử vong là do trùng hợp ngẫu nhiên hoặc do cơ địa trẻ mà không liên quan đến vắc xin. Việc thay thế vắc xin là vấn đề chiến lược dựa trên cơ sở khoa học cũng như thực tiễn, đặc biệt là hiệu quả phòng bệnh. Đối với Việt Nam hiện nay, việc sử dụng vắc xin Quinvaxem trong chương trình TCMR vẫn đang phù hợp và duy trì được hiệu quả phòng bệnh.
- Khi đi tiêm chủng, các bậc cha mẹ phải lưu ý những gì, thưa ông?
- Trước tiên, các bậc cha mẹ cần phải quan tâm con bạn có khỏe hay đang ốm, bị mắc bệnh gì mà có thể chống chỉ định hoặc tạm hoãn trong tiêm chủng hay không; con bạn đang bao nhiêu tuổi, có thể sẽ tiêm vắc xin gì trong đợt này. Khi đưa con đi tiêm cần mang sổ và phiếu tiêm chủng đầy đủ để được ghi chép, theo dõi lịch tiêm chủng của con mình; đồng thời chủ động thông báo về tình trạng sức khỏe của con mình như đang ốm, sốt, sinh non, tiền sử bệnh tật, tiền sử dị ứng, có phản ứng mạnh với lần tiêm chủng trước và đề nghị được cán bộ y tế kiểm tra sức khỏe của con trước khi tiêm.
Ngoài ra, cũng cần lưu ý theo dõi, chăm sóc trẻ tại nhà ít nhất 24 giờ sau tiêm chủng. Nếu trẻ có các dấu hiệu bất thường sau tiêm chủng như phát ban, sốt cao (>39°C), co giật, quấy khóc kéo dài, khó thở, tím tái, li bì, lơ mơ, bú kém, bỏ bú... hoặc khi phản ứng thông thường kéo dài trên 1 ngày thì cần đưa ngay trẻ tới bệnh viện hoặc các cơ sở y tế gần nhất.
- Ông có thể cho biết những cơ sở y tế hay bệnh viện nào có đủ chuyên môn để thực hiện tốt việc khám sàng lọc cho trẻ em nhằm tránh những rủi ro mắc phải khi tiêm chủng?
- Việc tiêm chủng hiện nay được tiến hành trên 11.000 cơ sở xã, phường, 100% các trạm y tế xã, phường đều sẵn có thuốc xử trí sốc. Hiện nay, Bộ Y tế đã có quy định các điểm tiêm chủng đều phải có cán bộ có chuyên môn được tập huấn đầy đủ thì mới được khám sàng lọc và những cán bộ này tốt nhất là bác sĩ, riêng các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa có thể là y sĩ. Bộ Y tế cũng ưu tiên việc tập huấn cho các cán bộ thuộc các vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn để bảo đảm việc khám sàng lọc, thực hiện tiêm chủng ngày một tốt hơn.
- Cục Y tế dự phòng có khuyến cáo gì đối với người dân để phòng chống các bệnh truyền nhiễm nói chung và các chủng cúm gia cầm lây truyền sang người nói riêng trong mùa lễ hội đầu năm 2016?
- Đối với người dân, cần giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh; ủ ấm cho trẻ em khi đi xe máy, khi ra ngoài trời; lưu ý giữ ấm bàn chân, bàn tay, ngực, cổ, đầu; tránh tiếp xúc với những người đang có dấu hiệu bị các bệnh truyền nhiễm như cúm, bệnh đường hô hấp, tiêu chảy, sởi, rubella, thủy đậu…; hạn chế đến những chỗ đông người.
không ăn tiết canh, không sử dụng gia cầm, sản phẩm từ gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc để chế biến thực phẩm; tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ và đúng lịch; bảo đảm vệ sinh môi trường, giữ ấm nhà cửa; bảo đảm vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi, họng hằng ngày bằng nước muối. Khi có các dấu hiệu nghi bị bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xử trí kịp thời... Đồng thời, người dân cần ăn uống đủ chất, ăn nhiều hoa quả để giúp cơ thể tăng cường dinh dưỡng, nâng cao sức đề kháng; ăn cân đối các nhóm dưỡng chất tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất; uống nước ấm, tránh ăn, uống những thức ăn, nước uống lấy trực tiếp từ tủ lạnh; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm,
Chúng tôi cũng khuyến cáo người dân cần nắm và tin tưởng vào các thông tin chính thống của ngành Y tế; không nên dựa vào các thông tin không chính xác, thiếu cơ sở khoa học của các trang mạng xã hội để hiểu sai về lợi ích, tác dụng của các loại vắc xin. Nếu mất niềm tin vào TCMR, lúc đó miễn dịch cộng đồng giảm xuống, dịch sẽ bùng phát, tất cả những ai không tiêm chủng đều có thể mắc bệnh. (Hà Nội mới (trang 1).
- Trân trọng cảm ơn ông về nội dung đã trao đổi!