Tuổi trẻ Công an Hà Nam khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho hơn 200 người có hoàn cảnh khó khăn
Khám bệnh, cấp phát thuốc miễn phí cho hơn 200 người dân nghèo Sáng 14-1, Đoàn thanh niên Công an tỉnh, Phòng Hậu cần – kỹ thuật phối hợp với Huyện đoàn Bình Lục tổ chức chương trình khám bệnh và cấp phát thuốc miễn phí cho các gia đình chính sách và gia đình có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn xã An Nội, huyện Bình Lục, Hà Nam.
Tại buổi khám bệnh, các y, bác sỹ bệnh xá Công an tỉnh đã khám bệnh, tư vấn những bệnh thông thường theo mùa, giúp người dân phòng tránh, bảo vệ sức khỏe và cấp phát thuốc miễn phí cho hơn 200 người dân có hoàn cảnh khó khăn, người già neo đơn và thuộc diện gia đình chính sách trên địa bàn với tổng trị giá hơn 20 triệu đồng.
Các y, bác sỹ bệnh xá Công an tỉnh khám bệnh và tư vấn sức khỏe cho nhân dân xã An Nội, huyện Bình Lục, Hà Nam.
Đoàn thanh niên, Công an tỉnh trao tặng quà cho các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn địa bàn xã An Nội, huyện Bình Lục, Hà Nam.
Nhân dịp này, Đoàn thanh niên, Công an tỉnh đã trao tặng 15 suất quà với tổng trị giá gần 5 triệu đồng cho các gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. (Công an Nhân dân trang 3)
Hợp tác y tế với Tổ chức Y tế thế giới
Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt chủ trương đầu tư “Chương trình hợp tác y tế với Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tài khóa 2018 - 2019” do WHO tài trợ.
Mục tiêu dài hạn của Chương trình là góp phần hỗ trợ Chính phủ Việt Nam giải quyết có hiệu quả các vấn đề ưu tiên của hệ thống y tế và thực hiện thành công Chiến lược bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân; xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở. Cơ quan chủ quản của Chương trình là Bộ Y tế, thời gian thực hiện từ năm 2018 đến 2019. Vốn ODA không hoàn lại của Chương trình là hơn 21,1 triệu USD, trong đó vốn có sẵn hơn 11,9 triệu USD, vốn sẽ vận động gần 9,2 triệu USD; vốn đối ứng tiền mặt 6,5 tỷ đồng. Thủ tướng giao Bộ Y tế rà soát, bảo đảm việc thực hiện Chương trình không trùng lặp với các dự án sử dụng vốn nước ngoài và vốn ngân sách nhà nước khác... (Nhân dân trang 1)
Nhiều địa phương tổ chức Ngày hội hiến máu tình nguyện “Chủ nhật đỏ”
Trong hai ngày 13 và 14-1, Ngày hội hiến máu tình nguyện “Chủ nhật đỏ” đã được tổ chức tại nhiều địa phương trong cả nước, thu hút đông đảo người dân, nhất là lực lượng thanh niên, sinh viên các trường đại học, cao đẳng tham gia. Đây là hoạt động do Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, Viện Huyết học - Truyền máu T.Ư, Báo Tiền Phong, Ban Chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện và Đoàn Thanh niên các tỉnh, thành phố cùng các đơn vị liên quan phối hợp tổ chức.
Tại TP Vinh (Nghệ An) với chủ đề “Hiến máu cứu người, sinh mệnh của bạn và tôi”, Ngày hội hiến máu tình nguyện đã thu hút hơn 1.500 người dân đến từ các phường, xã trong thành phố và các trường đại học, cao đẳng, lực lượng vũ trang, đoàn thanh niên… đăng ký tham gia hiến máu. Theo kế hoạch, Ban tổ chức sẽ huy động từ 1.200 đến 1.500 đơn vị máu. Đây là lần thứ mười chương trình Chủ nhật đỏ được tổ chức tại Nghệ An và là một hoạt động trong chuỗi hoạt động hưởng ứng chiến dịch vận động hiến máu tình nguyện trong dịp Tết Nguyên đán và Lễ hội Xuân hồng năm 2018.
Ngày hội hiến máu tình nguyện “Chủ nhật đỏ” tại Yên Bái cũng đã thu hút hơn 500 đoàn viên, thanh niên đến từ các nhà trường trên địa bàn tỉnh Yên Bái. Sau lễ phát động, Ban tổ chức đã thu được 160 đơn vị máu. Những đơn vị máu này được chuyển kịp thời về Viện Huyết học - Truyền máu T.Ư phục vụ cấp cứu và điều trị bệnh nhân. Tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái Dương Văn Tiến đề nghị Hội Chữ thập đỏ, Cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo vận động hiến máu tình nguyện tỉnh và các ban, ngành, các tổ chức chính trị phát huy những kết quả đã đạt được, làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động toàn thể nhân dân tích cực tham gia hiến máu tình nguyện trong năm 2018 và các năm tiếp theo.
Hơn 1.200 đoàn viên, thanh niên trên địa bàn TP Đà Nẵng đã tham gia Ngày hội hiến máu tình nguyện tại Trường đại học Kinh tế (Đại học Đà Nẵng). Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên TP Đà Nẵng Nguyễn Mạnh Dũng cho biết, ngày hội có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần lan tỏa sự yêu thương trong cộng đồng; chia sẻ những giọt máu quý báu của mình để cứu giúp những người bệnh. Thông qua chương trình góp phần tuyên truyền cho phong trào hiến máu nhân đạo, kêu gọi đoàn viên, thanh niên và mọi người dân thể hiện tấm lòng nhân ái đối với cộng đồng, sẻ chia cùng những người bệnh. Năm 2017, tuổi trẻ TP Đà Nẵng đã hiến được hơn 25 nghìn đơn vị máu, cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu máu cấp cứu và điều trị tại các cơ sở y tế. Hiện TP Đà Nẵng có 20 đội hiến máu dự bị, với 650 thành viên sẵn sàng tham gia hiến máu.
Tuy mới là năm thứ hai Ngày hội hiến máu tình nguyện “Chủ nhật đỏ” được tổ chức tại Đồng Nai nhưng đã thu hút rất đông đoàn viên, sinh viên, học sinh đến từ các đơn vị, trường đại học, cao đẳng và một số trường THPT trên địa bàn TP Biên Hòa tham gia hiến máu. Kết thúc ngày hội, Ban tổ chức đã tiếp nhận được hơn 360 đơn vị máu. (Nhân dân trang 3)
Cùng chủ đề Báo Tiền phong trang 7: “Sôi động Chủ nhật đỏ khắp mọi miền đất nước”
Tạo thuận lợi cho người dân khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế
55 triệu thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) theo mã số bảo hiểm xã hội (BHXH) đã được in và cấp trên toàn quốc. Thông qua mã số BHXH trên thẻ BHYT, người dân có thể tra cứu thông tin quá trình tham gia và quyền lợi của mình trên Cổng thông tin điện tử của BHXH Việt Nam. Trường hợp dữ liệu không đầy đủ, cơ sở khám, chữa bệnh (KCB) và cơ quan BHXH có trách nhiệm xác minh thông tin, bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho người tham gia…
Nhiều điểm mới trong sử dụng thẻ BHYT
Báo cáo của BHXH Việt Nam cho biết, tính đến nay, cả nước đã in và cấp được gần 55 triệu thẻ BHYT theo mã số BHXH, tập trung vào số đối tượng có thẻ BHYT hết hạn sử dụng đến ngày 31-12-2017 (gồm: người lao động, học sinh, sinh viên, người nghèo, người dân vùng hải đảo…). BHXH các địa phương đang tập trung cấp thẻ BHYT theo mã số BHXH xong trước ngày 30-6-2018.
Phó Trưởng ban Sổ thẻ (BHXH Việt Nam) Nguyễn Văn Hiếu cho biết: Điểm "đặc biệt" của thẻ BHYT mới là, không ghi thời gian hết hạn sử dụng, mà chỉ có thông tin ngày thẻ bắt đầu có giá trị sử dụng. Để biết thêm thông tin về thời hạn sử dụng, người tham gia có thể chủ động tra cứu trên Cổng thông tin điện tử của BHXH Việt Nam theo mã số BHXH ghi trên thẻ. Trường hợp vướng mắc, có thể liên hệ cơ quan BHXH qua tổng đài 1900969668 để được giải đáp. Đến kỳ hạn đóng tiền gia hạn thẻ, cơ quan BHXH sẽ có trách nhiệm thông báo và đôn đốc đơn vị sử dụng lao động, người tham gia tiếp tục đóng BHYT đúng quy định.
Đối với trường hợp đổi thẻ mới có giá trị sử dụng năm 2017, nếu người dân vẫn tiếp tục tham gia BHYT trong năm 2018, cơ quan BHXH chỉ cần cập nhật giá trị sử dụng thẻ trong dữ liệu từ ngày 1-1-2018 và in danh sách cấp thẻ gửi đơn vị quản lý đối tượng. Thẻ BHYT theo mẫu mới đã cấp cho người tham gia trong năm 2017 vẫn tiếp tục có giá trị sử dụng.
Đây là những điểm mới và thuận lợi của việc sử dụng thẻ BHYT mới, thông tin của người dân được đồng bộ với hệ thống dữ liệu quốc gia mà BHXH Việt Nam đã xây dựng và sẽ liên tục cập nhật. Với cách quản lý này, thẻ BHYT sẽ không cần phải đổi hằng năm như trước đây…
Liên quan việc xác định thời điểm 05 năm liên tục ghi trên thẻ BHYT của một số trường hợp còn chưa chính xác, ông Nguyễn Văn Hiếu lý giải: Do quá trình tham gia chưa đồng bộ với mã số BHXH, cho nên đã xảy ra một số trường hợp nhầm lẫn. Vì vậy, đơn vị sử dụng lao động và người tham gia cần hỗ trợ cơ quan BHXH kiểm tra khi nhận thẻ. Nếu thông tin chưa đúng, cần thông báo lại để cơ quan BHXH rà soát, đổi lại thẻ.
Ngoài ra, hiện nay một số trường hợp có thẻ BHYT mới, nhưng dữ liệu tra cứu cho thấy giá trị sử dụng thẻ chỉ đến ngày 31-12-2017. Nguyên nhân là do phía cơ quan quản lý đối tượng không kịp phê duyệt danh sách trước thời điểm 1-1-2018 để gửi cơ quan BHXH. Để tránh ảnh hưởng quyền lợi, người tham gia cần liên hệ ngay với cơ quan quản lý đối tượng để sớm chuyển danh sách phê duyệt mua BHYT năm 2018 đến cơ quan BHXH.
Theo quy định tại Điều 12 Luật BHYT, trường hợp đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia, đối tượng có quyền được hưởng mức BHYT cao nhất và chỉ được cấp một thẻ BHYT duy nhất. Vì vậy, người tham gia cần cung cấp các giấy tờ chứng minh quyền hưởng BHYT cao hơn cho cơ quan BHXH.
Hiện nay, BHXH Việt Nam đang tập trung nghiên cứu dự thảo về sổ BHXH, thẻ BHYT điện tử để triển khai thí điểm trong thời gian tới. Chậm nhất đến năm 2020 sẽ thực hiện cấp đầy đủ sổ BHXH, thẻ BHYT điện tử theo quy định của Luật BHXH, Luật BHYT và kết nối với cơ sở dữ liệu thẻ an sinh xã hội do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quản lý và dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý. Hoàn thiện cơ sở dữ liệu về bảo hiểm (một trong sáu danh mục cơ sở dữ liệu quốc gia cần ưu tiên triển khai theo Quyết định 714/QĐ-TTg ngày 22-5-2015 của Thủ tướng Chính phủ) để tạo nền tảng phát triển Chính phủ điện tử.
Tạo thuận lợi cho người tham gia BHYT
Trước đó, BHXH Việt Nam đã có Công văn số 3340/BHXH-ST về việc cấp sổ BHXH, thẻ BHYT theo mã số BHXH từ ngày 8-8-2017. Trong đó, hướng dẫn các cơ sở KCB BHYT có trách nhiệm liên hệ với phòng/bộ phận giám định BHYT của cơ quan BHXH xác minh, tra cứu thông tin về thẻ BHYT nếu thấy cơ sở dữ liệu không đầy đủ hoặc không đúng. Đồng thời, phòng/bộ phận giám định BHYT có trách nhiệm liên hệ với phòng/bộ phận cấp sổ, thẻ trả lời cơ sở KCB BHYT về giá trị sử dụng thẻ ngay trong ngày, không để ảnh hưởng quyền lợi của người tham gia. Đồng thời, BHXH Việt Nam cũng yêu cầu BHXH các tỉnh in, trả ngay thẻ BHYT theo mã số BHXH cho đơn vị quản lý đối tượng tham gia BHYT trước ngày 1-1-2018; phối hợp hướng dẫn kê khai bổ sung và nhận thẻ BHYT mới khi có nhu cầu. Về rà soát thời điểm hưởng quyền lợi sau khi tham gia BHYT 05 năm liên tục, BHXH các tỉnh, thành phố cần chủ động thông báo và phối hợp đơn vị, người tham gia để đối chiếu dữ liệu. Việc cập nhật dữ liệu một số trường hợp chưa kịp thời đã được BHXH Việt Nam giải quyết ngay trong ngày đầu thẻ BHYT mới có hiệu lực. Để không xảy ra thêm các trường hợp tương tự, BHXH Việt Nam đã yêu cầu Trung tâm Công nghệ thông tin trong tháng 1-2018 phải có một tổ “trực chiến” bảo đảm toàn bộ cơ sở dữ liệu cũ và mới đều thống nhất, đưa lên Cổng thông tin điện tử của ngành, không bỏ sót quyền lợi của người tham gia.
Đối với trường hợp người có thẻ BHYT đang điều trị tại cơ sở KCB, nhưng thẻ BHYT hết hạn sử dụng, ngày 29-12-2017, BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 5917/BHXH-CSYT hướng dẫn riêng. Theo đó, quỹ BHYT vẫn thanh toán chi phí KCB trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng theo chế độ quy định cho đến hết đợt điều trị ngoại trú cho người bệnh BHYT. Đối với trường hợp điều trị nội trú, quỹ BHYT sẽ thanh toán chi phí cho đến khi ra viện cho các trường hợp thẻ hết hạn sử dụng vào cuối năm tài chính (ngày 31-12), và chưa có thẻ BHYT mới do các nguyên nhân khách quan (khâu lập danh sách đề nghị cấp thẻ BHYT không kịp thời; cơ quan, đơn vị, hộ gia đình có tham gia BHYT nhưng chưa kịp nhận thẻ BHYT). Trường hợp cơ quan, đơn vị chưa tham gia BHYT cho người lao động trong năm tài chính mới, cơ quan BHXH sẽ thông báo để chủ sử dụng lao động biết và nêu rõ người bệnh sẽ không được quyền lợi KCB BHYT khi thẻ BHYT đã hết hạn sử dụng.
Phó Trưởng ban phụ trách Ban thực hiện chính sách BHYT Lê Văn Phúc giải thích rõ hơn về quy định này: Về góc độ pháp lý, nguyên tắc của BHYT là có đóng, có hưởng. Khoản 4, Điều 16 Luật BHYT 2014 quy định, thẻ BHYT không còn giá trị sử dụng khi hết hạn, hoặc người có tên trong thẻ không tiếp tục tham gia BHYT. Vì vậy, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và tất cả những đối tượng tham gia BHYT cần thường xuyên quan tâm thời hạn giá trị của thẻ, kịp thời đóng tiền đúng hạn, tránh tình trạng thẻ hết hạn sử dụng mà không nộp tiền theo quy định, làm ảnh hưởng đến quyền lợi KCB BHYT. (Nhân dân trang 4)
Thả hàng nghìn muỗi vằn mang vi khuẩn ức chế sốt xuất huyết vào môi trường
Dự kiến bắt đầu từ tháng 3 tới, loại muỗi vằn mang vi khuẩn Wolbachia sẽ được thả tại 8 thôn trung tâm xã Vĩnh Lương, TP Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), nằm trong dự án loại trừ sốt xuất huyết ở Việt Nam.
Bộ Y tế vừa phê duyệt kế hoạch thả thí điểm muỗi mang Wolbachia, nhằm phòng bệnh sốt xuất huyết dengue (SXH) vào khu dân cư ở TP Nha Trang. Đây là chương trình thuộc dự án hướng tới loại trừ SXH tại Việt Nam.
Theo phương án vừa được Bộ Y tế phê duyệt, trong năm nay sẽ thả muỗi mang vi khuẩn Wolbachia tại 8 thôn trung tâm xã Vĩnh Lương, TP Nha Trang (các thôn Lương Sơn 1-2-3, Văn Đăng 1-2-3 và Võ Tánh 1-2).
Thời gian thả muỗi dự kiến bắt đầu từ tháng 3 và kéo dài trong 12-18 tuần, kết thúc vào tháng 6-2018. Mỗi tuần sẽ thả trung bình một con muỗi Wolbachia trên mỗi 25 m2, tương đương khoảng 100 con muỗi trong diện tích 2.500m2.
Theo GS.TS Nguyễn Trần Hiển, Phó Giám đốc dự án hướng tới loại trừ SXH tại Việt Nam, trước khi tiến hành thả muỗi ở Nha Trang, dự án sẽ tổ chức tham vấn cộng đồng, lấy ý kiến bằng cách phát phiếu khảo sát. Việc thả muỗi Wolbachia chỉ được tiến hành sau khi có được sự đồng thuận cao của cộng đồng (từ 80% trở lên).
Trước đó, nhóm nghiên cứu của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cùng các nhà khoa học Australia đã nuôi thành công dòng muỗi Aedes Aegypti mang vi khuẩn Wolbachia. Muỗi được bắt từ đảo Trí Nguyên, Khánh Hòa. Muỗi Wolbachia đã được thả tại các hộ gia đình trên đảo Trí Nguyên hai đợt, vào tháng 4-9/2013 và tháng 5-11/2014.
Kết quả thí điểm tại đảo Trí Nguyên cho thấy, trước khi thả muỗi Wolbachia năm nào cũng có số ca mắc SXH rất cao, nhưng từ khi kết thúc thả muỗi Wolbachia năm 2014 đến nay chưa xảy ra bất cứ ổ dịch SXH tập trung nào. Tháng 8-2016, kết quả nghiên cứu thí điểm ứng dụng muỗi mang vi khuẩn Wolbachia trên đảo Trí Nguyên đã được Bộ Y tế nghiệm thu về tính an toàn, khả năng ức chế virus Dengue.
Được biết, Wolbachia là một loại vi khuẩn có khả năng ức chế sự phát triển của virus Dengue gây SXH và Zika, nhưng muỗi vằn trong tự nhiên lại không mang Wolbachia. Muỗi cái tự nhiên giao phối với muỗi đực mang Wolbachia, trứng đẻ ra sẽ không phát triển thành muỗi, trong khi muỗi cái mang Wolbachia giao phối với muỗi đực tự nhiên hay muỗi đực mang Wolbachia đều sinh ra trứng có khả năng phát triển thành muỗi mang Wolbachia.
Năm 2013, Việt Nam là nước thứ hai trên thế giới triển khai nghiên cứu thí điểm thả muỗi Wolbachia trên thực địa, sau Australia (triển khai vào 2011). Đến nay đã có thêm Indonesia, Brazil và Colombia triển khai thí điểm này. Australia, Indonesia đã triển khai trên diện rộng ở một số thành phố. Hiện Ấn Độ, Sri Lanka và một số quốc đảo ở Thái Bình Dương cũng bắt đầu tham gia chương trình. (An ninh Thủ đô trang 8)
Nhập viện tâm thần vì nghiện mạng xã hội
Nhiều bạn trẻ hiện dành quá nhiều thời gian “ôm” điện thoại thông minh, sử dụng mạng xã hội đến mức bị “nghiện”. Gần đây xuất hiện nhiều trường hợp bị thay đổi tâm lý dẫn đến trầm cảm nặng phải vào bệnh viện tâm thần chữa trị.
Chỉ cắm mặt vào điện thoại, ít tiếp xúc với mọi người là hình ảnh thường thấy ở nhiều bạn trẻ hiện nay. Nhiều bậc phụ huynh ít quan tâm, chỉ khi thấy con mình có những biểu hiện khác thường mới té ngửa.
Phải dùng thuốc mê để đưa con đi viện
Có mặt tại phòng khám ngoại trú, Bệnh viện Tâm thần T.Ư I, chúng tôi bắt gặp gương mặt thất thần của vợ chồng ông Nguyễn Văn Thành (ở Thanh Trì, Hà Nội). “H. là cháu nội tôi, năm nay mới 12 tuổi nhưng nó đã nghiện điện thoại. Suốt ngày tôi thấy nó cứ ôm lấy điện thoại, vào Facebook. Vừa rồi phát hiện cháu có những biểu hiện không bình thường, gia đình quyết định đưa cháu vào bệnh viện khám chữa.Hôm nay vợ chồng tôi đến làm thủ tục cho cháu vào viện điều trị”, ông Thành thở dài.
Ông Thành cho biết, từ khi được gia đình sắm cho điện thoại thông minh, H. lúc nào cũng cắm cúi vào nó. Bố mẹ H. đi làm tối ngày nên ít thời gian bên con. Gần đây, ông phát hiện H. thay đổi tính cách, lười học, hay khùng và thường xuyên nói tục.
Bị bố thu điện thoại, H. liền trộm tiền của bố mẹ đi ra quán internet. “Chúng tôi quyết liệt cấm đoán H. dùng điện thoại, máy tính, thậm chí nhờ cả những người lạ đến dọa cháu nhưng không hiệu quả. Cháu trở nên lầm lì và thường xuyên la hét. Qua triệu chứng của H., bác sỹ (BS) chẩn đoán cháu đã bị nghiện mạng xã hội và có dấu hiệu trầm cảm”, ông Thành kể.
Hiện ở Bệnh viện Tâm thần T.Ư I, trường hợp của H. không phải là duy nhất. Theo BS Tô Thanh Phương, Trưởng khoa Cấp tính nữ - Phó giám đốc Bệnh viện Tâm thần T.Ư I cho biết, cơ sở y tế này đang điều trị cho 3 bạn nữ nghiện điện thoại, Facebook. Đặc biệt, có một nữ sinh lớp 12 bị chứng nghiện điện thoại, Facebook rất nặng. Để đưa bệnh nhân tới viện, cha mẹ nữ sinh phải dùng tới thuốc mê.
Đó là H.T.L. (sinh năm 2000, ở Hà Nội). Từng là con ngoan của gia đình, thành tích học tập của L. luôn xếp loại giỏi ở trường. Kể từ khi được gia đình mua cho chiếc điện thoại thông minh, L. học hành sa sút. Cô sống khép kín với bạn bè và gia đình. Trừ những lúc ngủ, phần lớn thời gian L. sử dụng điện thoại.
Anh Long (cha của L.) cho biết: Hai vợ chồng phát hiện con gái có biểu hiện bất thường từ ngày 20/11, khi các bạn đến nhà rủ đến nhà cô giáo chủ nhiệm chơi. Cháu nhất định không đi, chỉ nhốt mình ở trong phòng để xem điện thoại. Đến giữa tháng 12, cháu L. thường xuyên nghỉ học. Khi bố hỏi, L. luôn bảo được nhà trường cho nghỉ. “Khi gọi điện cho cô giáo chủ nhiệm tôi mới biết con mình hay trốn học. Đến lớp cũng chỉ chơi điện thoại. Sau đó, gia đình thu điện thoại cháu tỏ ra chống đối, cáu gắt”, anh Long kể. Từ khi gia đình anh Long cắt mạng internet, L. bắt đầu bộc lộ những biểu hiện bất thường như phản ứng gay gắt, sẵn sàng đập phá đồ đạc trong nhà, chửi tục, thậm chí có hành động chống trả bố mẹ. Cuối cùng gia đình phải dùng thuốc mê, chuyển con xuống Bệnh viện Tâm thần T.Ư I để điều trị. “Giờ cháu nhà đã tiến triển tốt hơn, không quậy như trước nữa. Nếu ổn, mấy ngày tới BS sẽ cho xuất viện và điều trị thuốc ở nhà”, anh Long nói.
Cùng nằm điều trị trong khoa với L. là học sinh L.H.T (sinh năm 2000, học lớp 12 ở Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc). Theo các BS ở đây, T. bị trầm cảm nặng do sử dụng điện thoại và Facebook quá nhiều. “Cháu đã điều trị ở viện được 25 ngày, cũng may tình hình tiến triển tốt nên gia đình đỡ lo lắng”, bà Hiền, mẹ T. nói và cho biết, cách đây 2 năm T. từng đi làm thêm ở gần nhà để kiếm tiền mua điện thoại thông minh. Khi có điện thoại, T. sử dụng tối ngày, hết xem phim, nghe nhạc lại lướt Facebook.
Ngoài giờ ở trường, về nhà, T. chủ yếu ở trong phòng của mình, đóng kín cửa với chiếc điện thoại cầm tay, ít tiếp xúc với mọi người. Gia đình nhiều lần góp ý nhưng không hiệu quả. “Giữa tháng trước, khi lên phòng thấy T. lên cơn co giật rồi ngất xỉu. Gia đình đưa đi viện tỉnh và được chuyển xuống Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). Sau đó, cháu được chuyển về đây điều trị bệnh trầm cảm”, bà Hiền nói.
Lướt Facebook quên cả cho con bú
Đó là câu chuyện của bà mẹ trẻ N.T.T.T (26 tuổi, ở Hà Nội). Theo như lời gia đình kể, thời gian T. nghỉ việc ở nhà dưỡng thai, cô lấy chiếc điện thoại thông minh làm bầu bạn.
Hạ sinh, T. được gia đình nhà chồng chăm sóc chu đáo, nhưng bà mẹ trẻ này vẫn không rời được chiếc điện thoại, suốt ngày vùi đầu vào Facebook, thậm chí có những thái độ kỳ lạ như bỏ bê trông con, quên cho con bú. T. ngày càng teo tóp đi (từ 60kg xuống còn 37kg - PV) nên gia đình đã đưa T. đi viện khám. Các BS cho biết T. bị trầm cảm nặng và phải điều trị.
Theo các BS ở Bệnh viện Tâm thần T.Ư I, khi mới vào viện, bệnh nhân T. phải ăn qua đường xông, nằm bất động. Các nhân viên y tế và người nhà vô cùng vất vả trong việc chăm sóc. Nay T. có những chuyển biến tích cực và bắt đầu ăn được không cần qua đường xông… Tuy nhiên, để khỏi bệnh sẽ phải mất nhiều thời gian.
Không chỉ ở Bệnh viện Tâm thần T.Ư I, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai mới đây điều trị cho một trường hợp 14 tuổi nghiện Facebook nặng. Cậu bé 14 tuổi được gia đình đưa vào viện trong tình trạng co giật. Bố mẹ bệnh nhân cho biết, con trai cứ đi học về là lao vào điện thoại, nằm trong phòng lướt Facebook. Ngay cả lúc ăn hay đi vệ sinh cũng ôm điện thoại theo để nhắn tin, mỗi ngày hơn 10 tiếng.
BS Tô Thanh Phương, Phó giám đốc Bệnh viện Tâm thần T.Ư I, cho biết: Ngày càng có nhiều bệnh nhân nhập viện vì mạng xã hội (Facebook). Phần lớn họ mắc chứng trầm cảm nặng. Những ca bệnh này thường dễ biến chứng nguy hiểm và khó điều trị hơn so với bệnh trầm cảm thông thường.
“Tần suất thể hiện bệnh từ thấp lên cao. Ban đầu người bệnh chỉ thích chơi duy nhất chiếc điện thoại, thích sống ảo trên mạng Facebook, xa lánh thế giới bên ngoài. Người bệnh ở giai đoạn cấp tính, điều trị cần ít nhất sáu tháng. Nếu để nghiện lâu trên sáu tháng, bệnh sẽ chuyển sang mãn tính và thời gian điều trị có thể kéo dài 3-5 năm”, BS Phương nhấn mạnh. (Tiền phong trang 15)
Tháng 3, thả muỗi Wolbachia diệt muỗi sốt xuất huyết
Bộ Y tế vừa có quyết định phê duyệt kế hoạch thả thí điểm muỗi mang Wolbachia nhằm phòng bệnh SXH (SXH) Dengue của Dự án hướng tới loại trừ sốt xuất huyết. Đây là hoạt động nằm trong Dự án hướng tới loại trừ SXH tại Việt Nam, do Bộ Y tế chủ trì.
Theo phương án vừa được Bộ Y tế phê duyệt, trong năm nay sẽ thả muỗi mang vi khuẩn Wolbachia tại 8 thôn trung tâm xã Vĩnh Lương, TP Nha Trang (các thôn Lương Sơn 1-2-3, Văn Đăng 1-2-3 và Võ Tánh 1-2). Thời gian thả muỗi dự kiến bắt đầu từ tháng 3/2018 và kéo dài trong 12-18 tuần. Dự án đã lập bản đồ phân chia trên 200 ô thả muỗi trong khu vực, mỗi ô có kích thước 50mx50m (diện tích 2.500m2). Mỗi tuần dự án sẽ thả khoảng 100 con muỗi vào mỗi ô như vậy, tương ứng với mức thả trung bình là 1 con muỗi/25m2/tuần.
Việc thả muỗi Wolbachia chỉ được tiến hành sau khi có được sự đồng thuận cao của cộng đồng (từ 80% trở lên). Vì thế, trước khi tiến hành thả muỗi, các chuyên gia dự án sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường truyền thông và tham vấn cộng đồng. Sau đó sẽ khảo sát về mức độ nhận thức của người dân về phương pháp này và lấy phiếu đồng thuận ở 370 gia đình chọn ngẫu nhiên trong khu vực...
Trước đó, nhóm nghiên cứu của Viện Vệ sinh Dịch tễ T.Ư cùng các nhà khoa học Australia nhân nuôi thành công dòng muỗi Aedes aegypti mang vi khuẩn Wolbachia. Muỗi được bắt từ đảo Trí Nguyên, Khánh Hòa. Muỗi Wolbachia đã được thả tại các hộ gia đình trên đảo Trí Nguyên hai đợt, vào tháng 4-9/2013 và tháng 5-11/2014.Kết quả giám sát dịch tễ các năm gần đây cho thấy trong khi số ca mắc SXH ở TP Nha Trang và tỉnh Khánh Hòa đều ở mức rất cao, thì riêng tại đảo Trí Nguyên từ khi kết thúc thả muỗi Wolbachia năm 2014 đến nay chưa xảy ra bất cứ ổ dịch SXH tập trung nào. Tháng 8/2016, kết quả nghiên cứu thí điểm ứng dụng muỗi mang vi khuẩn Wolbachia trên đảo Trí Nguyên đã được Bộ Y tế nghiệm thu về tính an toàn, khả năng ức chế virus Dengue.
Muỗi vằn mang Wolbachia mà Dự án sử dụng để thả ở thực địa là muỗi có nguồn gốc địa phương, có vi khuẩn Wolbachia nhờ quá trình lai nhiều thế hệ muỗi đực địa phương với một số muỗi cái mang Wolbachia ban đầu. Chúng có các đặc điểm hình thái và thói quen sinh dưỡng giống như muỗi vằn tự nhiên (muỗi cái tìm hút máu người để có chất dinh dưỡng cần thiết cho trứng của chúng, muỗi đực chỉ ăn mật hoa/nước trái cây).
Nếu nhìn bằng mắt thường thì chúng ta không thể biết được con muỗi nào có hay không có Wolbachia (điều này chỉ xác định được bằng các xét nghiệm kỹ thuật cao). Phương pháp Wolbachia có thể áp dụng đồng thời với các biện pháp khác nhằm phòng bệnh SXH và Zika.
Các chuyên gia y tế cho hay muỗi vằn mang vi khuẩn Wolbachia hoàn toàn không phải là muỗi biến đổi gen và không liên quan đến công nghệ biến đổi gen vì trong phương pháp Wolbachia không có bất cứ sự can thiệp nào vào hệ gen của muỗi. (Tiền phong trang 6)
Cũng chủ để Báo Sức khỏe & Đời sống trang 2: “Thí điểm thả muỗi Wolbachia để diệt muỗi sốt xuất huyết từ tháng 3/2018”
Chữa tật khúc xạ bằng yoga: Coi chừng “tiền mất tật mang”
Khi tỷ lệ mắc tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị) đang tăng cao, đặc biệt ở trẻ em lứa tuổi đến trường thì nhiều website, mạng xã hội, thậm chí tờ rơi được trao tận tay phụ huynh ở nhiều cổng trường với những lời quảng cáo “có cánh” về phương pháp xoa bóp, bấm huyệt, tập yoga… sẽ giúp mắt sáng, chữa khỏi cận thị và các tật khúc xạ. Thế nhưng, các bác sĩ nhãn khoa khẳng định, người dân có thể sẽ "tiền mất tật mang" vì những phương pháp nêu trên không có cơ sở khoa học.
Chỉ là trò “lừa đảo”!
Đề cập đến tình trạng cận thị học đường, ông Đặng Xuân Nguyên, Giám đốc Bệnh viện Mắt Hà Nội 2 cho biết, qua báo cáo một số đề tài khoa học thực hiện tại một số trường THCS, THPT và đại học trên địa bàn Hà Nội gần đây cho thấy, rất nhiều lớp học có tỷ lệ học sinh, sinh viên bị cận thị lên tới hơn 50%, thậm chí có lớp tới 70%. Tại bệnh viện đã gặp nhiều trường hợp bố mẹ không cho con đeo kính khi phát hiện trẻ bị tật khúc xạ.
Thay vào đó, họ đưa con đến những cơ sở xoa bóp, bấm huyệt, tập yoga, ngồi thiền… với hy vọng lấy lại đôi mắt sáng, khỏe. Thế nhưng, sau thời gian luyện mắt bằng các phương pháp này, độ cận, loạn thị vẫn tăng. Thậm chí, có trường hợp bị biến chứng nặng.
Theo ông Đặng Xuân Nguyên, nếu chữa khỏi cận thị, loạn thị sau khi bấm huyệt, xoa bóp, tập yoga, ngồi thiền... chỉ có thể là những trường hợp bị “cận thị giả”. Chẳng hạn, những người phải làm việc liên tục với máy tính hằng tuần, những học sinh tới mùa thi phải học tập với cường độ cao khiến mắt phải điều tiết liên tục nên thị lực giảm dễ gây ra tình trạng “cận thị giả”. Khi để mắt được nghỉ ngơi bằng việc tập yoga, ngồi thiền… thì thị lực có thể tự trở lại bình thường.
“Ngược lại, những trường hợp mắc tật khúc xạ, nếu chạy theo những phương pháp luyện tập trên, không được đeo kính, mắt sẽ phải điều tiết nhiều hơn. Để càng lâu, thị lực càng giảm. Thậm chí, khi quay lại bệnh viện để điều trị, thị lực không thể phục hồi. Chưa kể, nếu xoa bóp, massage vào mắt thô bạo có thể gây chấn thương mắt”, ông Đặng Xuân Nguyên cảnh báo.
Bác sĩ Nguyễn Xuân Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Mắt trung ương cho rằng, tại một số nước trong khu vực như: Hồng Kông (Trung Quốc), Singapore…, tỷ lệ người dân bị tật khúc xạ khá cao. Phương pháp điều trị của họ cũng là dùng kính thuốc hoặc phẫu thuật. Không có nơi nào điều trị tật khúc xạ bằng tập yoga hay ngồi thiền… Ngay cả các tài liệu y khoa mới nhất cũng không đề cập đến những cách thức trên.
“Với tư cách là nhà khoa học, chuyên gia đầu ngành về mắt, tôi khẳng định, các phương pháp chữa tật khúc xạ trên là lừa đảo, không có cơ sở khoa học”, bác sĩ Nguyễn Xuân Hiệp khẳng định.
Tăng cường kiểm tra cơ sở chữa tật khúc xạ
Theo ông Đặng Xuân Nguyên, với các tật khúc xạ, việc phục hồi thị lực phải dựa trên những bằng chứng khoa học cùng các thiết bị hỗ trợ điều trị dành riêng cho nhãn khoa và những chuyên gia được đào tạo bài bản. Việc áp dụng những phương pháp chữa bệnh chưa được kiểm chứng có thể gây ra hệ lụy lớn về mắt. Do đó, khi trẻ mắc bệnh về mắt, các bậc phụ huynh nên đưa trẻ tới các khoa hoặc bệnh viện chuyên khoa mắt để thực hiện việc thăm khám, điều trị, không nên thực hiện theo “mẹo”, phương thuốc dân gian hay nghe theo lời quảng cáo thiếu khoa học…
Bà Trần Thị Nhị Hà, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội khẳng định, người bệnh khi sử dụng bất kỳ phương pháp chữa bệnh nào đều phải được cơ quan y tế có thẩm quyền cho phép. Sở Y tế chưa cấp phép cho bất cứ cơ sở nào chữa cận thị cũng như bệnh lý về mắt bằng phương pháp tập yoga. Trong thời gian tới, cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra các trung tâm tập mắt, yoga mắt, phục hồi thị lực học đường… đang được quảng bá rầm rộ trên các trang mạng. Nếu phát hiện vi phạm sẽ xử phạt, thậm chí đóng cửa các cơ sở đó.
Bác sĩ Lê Việt Sơn, Trưởng khoa Mắt (Bệnh viện Bạch Mai) đưa ra lời khuyên, nhiều học sinh do việc học tập quá căng thẳng, phải học ở trường, học tăng tiết, học thêm..., việc tập trung nhìn trong thời gian dài dễ dẫn đến cận thị. Mặt khác, ở thành phố do điều kiện nhà ở chật hẹp, bàn ghế không phù hợp, trẻ xem ti vi quá gần, sử dụng máy vi tính, chơi trò điện tử liên tục… làm cho thị lực suy giảm.
Vì vậy, cần phải tránh những yếu tố nguy cơ trên; có chế độ dinh dưỡng tốt cho mắt, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây bảo đảm đủ các loại vitamin và ngủ đủ từ 8 đến 10 giờ/ngày. Đồng thời, cho trẻ đi khám kiểm tra mắt 6 tháng/lần tại cơ sở y tế có chuyên khoa mắt hoặc ngay khi có các biểu hiện nghi ngờ như: Mờ mắt, dụi mắt, nheo mắt, nghiêng đầu, cúi sát tập vở, viết hoặc đọc nhầm nhiều... để kịp thời phát hiện và điều chỉnh tật khúc xạ.
Theo bác sĩ Lê Việt Sơn, trẻ em phải có chế độ học tập, vui chơi ngoài trời hợp lý để mắt được nghỉ ngơi và điều tiết giữa nhìn gần và nhìn xa. Khi học, cứ 1 giờ phải nghỉ 10-15 phút. Khi xem ti vi, chơi điện tử không quá 60 phút/lần, không ngồi quá gần sẽ ảnh hưởng tới mắt. (Hà Nội mới trang 5)
Lần đầu tiên áp dụng kỹ thuật mới cứu trẻ 9 năm sống trong co giật
Các bác sĩ BV Nhi Trung ương vừa phẫu thuật động kinh kết hợp đặt điện cực bề mặt vỏ não thành công cho bé gái mắc bệnh động kinh kháng thuốc phải sống thấp thỏm suốt 9 năm với những cơn co giật.
Dùng mọi loại thuốc chống động kinh nhưng không khỏi
Cháu Nguyễn K.H (11 tuổi, Hà Nội) mắc chứng động kinh khi mới được 2 tuổi. Sau 9 năm thay đổi rất nhiều loại thuốc chống động kinh nhưng tình trạng bệnh không thuyên giảm, cháu H. được các bác sĩ khoa Thần Kinh, BV Nhi Trung ương kết luận mắc động kinh kháng thuốc và chỉ định phẫu thuật.
Với sự hỗ trợ của các chuyên gia thần kinh đến từ Alabama (Hoa Kỳ), ca phẫu thuật động kinh do các bác sĩ BV Nhi Trung ương thực hiện đã cho kết quả tốt đẹp. Đặc biệt, đây là ca phẫu thuật đầu tiên kết hợp ghi điện não đồ vỏ não. Thành công của ca mổ đã kết thúc 9 năm sống thấp thỏm với những cơn co giật của bé gái 11 tuổi này.
Theo gia đình cho biết, cháu H. khi sinh ra khỏe mạnh và không có biểu hiện bất thường. Tuy nhiên, đến 9 tháng cháu bị sốt. Bé sốt không cao nhưng có cơn co giật và phải điều trị nội trú gần một tuần. Khi ấy gia đình chỉ nghĩ bé co giật là do có cơn sốt. Đến năm 2008, sau hai lần con lên cơn co giật chân, tay vào cùng một thời điểm trong ngày và tần xuất cơn co giật tăng dần ngay cả khi trẻ không sốt, gia đình mới nghĩ đến khả năng con mắc bệnh lý về thần kinh.
Tại BV Nhi Trung ương, cháu được chẩn đoán mắc động kinh. Bé H. được điều trị theo phác đồ của bệnh viện và chỉ định tái khám. Kể từ thời điểm đó đã 9 năm trôi qua. Dù đã thay đổi tất cả các loại thuốc chống động kinh nhưng bệnh nhi vẫn không kiểm soát được cơn động kinh. Các bác sĩ BV Nhi Trung ương chẩn đoán cháu mắc động kinh kháng thuốc.
Theo các bác sĩ chuyên khoa thần kinh, bệnh động kinh nếu không kiểm soát được cơn co giật sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển, chất lượng sống của người bệnh. Người bệnh có thể gặp các tai nạn sinh hoạt, chấn thương do cơn giật gây nên. Cơn động kinh kéo dài có thể dẫn đến tổn thương não hoặc thậm chí gây tử vong. Do vậy, bệnh nhân mắc động kinh kháng thuốc cần phải được áp dụng các phương pháp điều trị khác nhau như phẫu thuật, chế độ ăn kiêng…. trong đó, phẫu thuật là lựa chọn tốt với nhóm động kinh kháng thuốc.
Ca phẫu thuật kéo dài 5 giờ đã cho kết quả tốt đẹp.
TS.BS Cao Vũ Hùng - Trưởng khoa Thần kinh, BV Nhi Trung ương cho biết, phẫu thuật điều trị động kinh là loại phẫu thuật chuyên khoa sâu, nhằm loại bỏ hoặc cô lập vùng não bị tổn thương (vùng sinh động kinh). Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau trong điều trị động kinh như cắt vùng sinh động kinh, cắt thể trai, cắt bán cầu não…. Cái khó của phẫu thuật động kinh là phải định khu được vùng sinh động kinh. Khi đã xác định được, các bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật cắt đi vùng đó. Tuy nhiên, không phải trường hợp động kinh kháng thuốc nào cũng có thể tiến hành phẫu thuật.
Việc phẫu thuật phụ thuộc vào tổn thương được xác định trên não có phải là nguyên nhân gây ra các cơn động kinh hay không? Có khả năng can thiệp phẫu thuật vào các khu vực tổng thương này hay không? Tình trạng sức khỏe của bệnh nhân có phù hợp để phẫu thuật hay không? Vị trí của tổn thương trên não có gần các khu vực nhạy cảm không (chẳng hạn: phẫu thuật để chữa khỏi bệnh động kinh nhưng sau đó lại khiến bệnh nhân bị liệt).
Với trường hợp của cháu H., các bác sĩ xác định được nguyên nhân sinh động kinh là do loạn sản vỏ não. Sau khi xác định được vùng sinh động kinh, các bác sĩ đã quyết định tiến hành phẫu thuật.
ThS.BS Lê Nam Thắng - Phó trưởng khoa Thần Kinh, Trưởng kíp phẫu thuật cho biết: “Thuận lợi của ca phẫu thuật này là các bác sĩ BV Nhi Trung ương được sự hỗ trợ chuyển giao công nghệ của các chuyên gia đến từ Alabama (Hoa Kỳ). Chúng tôi áp dụng kỹ thuật phẫu thuật kết hợp đặt điện cực bề mặt vỏ não trong quá trình phẫu thuật. Điều này cho phép các bác sĩ xác định một cách chính xác, chi tiết hơn vị trí của vùng sinh động kinh, tránh phải phẫu thuật diện tích mô não lớn nhằm tiết kiệm cho bệnh nhi những vùng não thực sự còn lành lặn.”.
BS. Thắng cho biết thêm, phẫu thuật động kinh kết hợp điện não đồ bề mặt vỏ não là phương pháp phẫu thuật đặt các tấm có chứa điện cực trên bề mặt vỏ não, nhằm tiếp cận gần nhất với ổ phát sóng động kinh để ghi lại các sóng điện não, tránh được nhược điểm của điện não đồ da đầu chỉ xác định là có sóng bất thường của cả 1 vùng. Khi phát hiện bất thường về sóng điện não (sóng động kinh), các bác sĩ có thể xác định vùng nào cần phẫu thuật cắt bỏ hoặc các vùng chưa cắt liệu còn bất thường hay không. (Sức khỏe & Đời sống trang 4)
