Kêu gọi cộng đồng chung sức từng bước đẩy lùi bệnh ung thư

Tối 14-12, tại Hà Nội, Quỹ hỗ trợ bệnh nhân ung thư - Ngày mai tươi sáng (Bộ Y tế) phối hợp Đài Truyền hình Việt Nam, Cổng thông tin nhân đạo Quốc gia (cổng 1400) tổ chức chương trình giao lưu nghệ thuật gây quỹ hỗ trợ bệnh nhân ung thư.

Dự chương trình, có các đồng chí Ủy viên T.Ư Đảng: Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Y tế; Trương Thị Mai, Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội; Nguyễn Thị Thanh Hòa, Chủ tịch T.Ư Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam cùng đại diện lãnh đạo nhiều bộ, ban, ngành…

Chương trình nhằm kêu gọi các tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm tiếp tục hỗ trợ cho người bệnh ung thư, nhất là những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn; người bệnh không có thẻ bảo hiểm y tế.

Thực tế thời gian qua, nhiều người bệnh ung thư thời gian điều trị kéo dài, số tiền điều trị quá lớn không có khả năng chi trả; có người bệnh phải bỏ dở liệu trình điều trị. Đặc biệt, rất nhiều em nhỏ phải vĩnh viễn rời xa việc học tập, vui chơi cùng bạn bè và không thể tiếp tục chạy chữa do gia cảnh quá khó khăn…

Đây cũng là dịp để các cơ quan chuyên môn đẩy mạnh tuyên truyền các biện pháp phòng, chống ung thư, một loại bệnh đang và sẽ là vấn đề lớn đối với sức khỏe cộng đồng.

Theo thống kê của ngành y tế, đến nay mỗi năm nước ta có hơn 120 nghìn người phát hiện mắc ung thư và có khoảng 94 nghìn người tử vong do căn bệnh này. Dự báo số người mắc bệnh sẽ tăng lên khoảng 190 nghìn người vào năm 2020. Do vậy, cuộc chiến chống ung thư không phải là nhiệm vụ riêng của ngành y tế mà là của cả cộng đồng.

Phát biểu ý kiến tại chương trình, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khẳng định, ung thư không là bệnh vô phương cứu chữa như người dân thường nghĩ. Bằng các biện pháp phòng bệnh đã có thể phòng được trên 30% bệnh ung thư; chỉ cần không hút thuốc đã loại trừ được tới trên 90% ung thư phổi, 80% ung thư hạ họng thanh quản và nhiều loại ung thư khác; chế độ dinh dưỡng hợp lý, an toàn kết hợp với tập luyện, tiêm vắc xin phòng viêm gan B, vắc xin phòng vi rút gây u nhú ở người (HPV) đã loại bỏ được phần lớn ung thư: gan, cổ tử cung, đại trực tràng, vú….

Bên cạnh đó, với các phương pháp phát hiện sớm, điều trị kịp thời, chúng ta có thể chữa khỏi được trên 30% người bệnh ung thư tiếp theo và bằng các liệu pháp chính thống kết hợp với chăm sóc, chúng ta có thể nâng cao chất lượng sống và kéo dài thời gian sống thêm cho 1/3 người bệnh ung thư còn lại.

Tại nước ta, tỷ lệ chữa khỏi căn bệnh này chưa được cao như mong muốn do phần nhiều (trên 70%) tới khám và điều trị ở giai đoạn muộn, mặc dù nhiều thiết bị hiện đại đã được trang bị phục vụ cho người bệnh; công tác sàng lọc phát hiện sớm mới dừng lại ở bước thí điểm, chưa được tiến hành thường quy.

Đất nước vẫn còn khó khăn, phần nhiều trong số các bệnh nhân ung thư còn nghèo, bên cạnh việc chữa trị được BHYT chi trả, họ còn nỗi lo cơm, áo, gạo, tiền và các nhu cầu thiết yếu khác mà ngay cả khi mạnh khỏe vẫn còn là khó đối với họ. Chính vì vậy, Bộ trưởng Y tế kêu gọi các tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm tiếp tục hỗ trợ cho người bệnh nghèo. Hãy chung sức, chung tay cùng với ngành y tế từng bước đẩy lùi bệnh ung thư.

Tại chương trình, Ban Tổ chức cũng phát động chiến dịch nhắn tin ủng hộ bệnh nhân ung thư nghèo trên đầu số 1406. Chiến dịch nhắn tin có thông điệp "Một tin nhắn - triệu nghĩa tình gửi trao bệnh nhân ung thư" kéo dài đến hết ngày 6-2-2016. Giá trị mỗi tin nhắn ủng hộ là 12.000 đồng.

Từ khi chính thức đi vào hoạt động, đến nay Quỹ hỗ trợ bệnh nhân ung thư - Ngày mai tươi sáng đã nhận được sự ủng hộ của rất nhiều cơ quan, tổ chức và các nhà hảo tâm. Nhờ đó, Quỹ đã hỗ trợ trực tiếp và tặng quà cho 6.200 người bệnh ung thư nghèo; khám sàng lọc phát hiện sớm bệnh ung thư cho hơn 30 nghìn người dân; thành lập và duy trì hoạt động thường xuyên năm câu lạc bộ người bệnh ung thư vú; tặng quà cho hàng nghìn bệnh nhi ung thư nhân dịp Tết Nguyên đán, Rằm Trung thu…(Sức khỏe đời sống (trang 2), Nhân dân (trang 7).

 

Khám bệnh nhân đạo để bán thực phẩm chức năng

Liên tục một tuần qua, một công ty dược được cấp giấy phép khám chữa bệnh nhân đạo trên địa bàn TP Đông Hà, Quảng Trị đã bán thực phẩm chức năng cho người đến khám dù không được cấp phép của cơ quan chức năng… Những người này cho biết nhận được giấy mời đến để được người tự giới thiệu của Công ty cổ phần dược phẩm Y tế 108 (trụ sở tại quận 8, TP. HCM) KCB miễn phí. Giấy mời có đóng dấu do giám đốc công ty Lê Khắc Luận ký. Nhưng trong giấy mời lại ghi: Với chương trình chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ, được sự quan tâm của phòng y tế và ngành chuyên môn. Nay công ty dược 108 Hà Nội kết hợp với chính quyền và trạm y tế địa phương tổ chức chương trình khám sức khỏe miễn phí cho phụ nữ…(chi tiết xem báo) (Tuổi trẻ (trang 5): 

 

Vắc xin dịch vụ được rao giá cao gấp 3-4 lần

Nhiều phụ huynh đang chờ đợi vacxin 5 trong 1 dịch vụ để đưa con đi tiêm ngừa. Nhưng mới đây cán bộ tiêm chủng ở Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội… đã nhận được những lời chào mời mua vacxin 5 trong 1 không hạn chế số lượng với giá cao hơn bình thường 3-4 lần, muốn mua bao nhiêu cũng có (chi tiết xem báo) (Tuổi trẻ (trang 14).

 

Ưu tiên phân bổ 15.000 liều vaccine "5 trong 1" cho các điểm tiêm chủng lớn

Như Báo ANTĐ đã đưa tin, ngày 14-12, sau một thời gian dài khan hiếm, 15.000 liều vaccine “5 trong 1” Pentaxim (vaccine dịch vụ) đã được nhập về miền Bắc. Vậy số vaccine này sẽ được phân bổ như thế nào?

 Ngày 15-12, bà Đặng Hồng Thúy, Giám đốc Công ty Hồng Thúy – đơn vị độc quyền nhập khẩu vaccine “5 trong 1” Pentaxim về miền Bắc cho biết, việc phân bổ vaccine sẽ theo đúng quy định của pháp luật để đảm bảo các cháu trong độ tuổi tiêm có thể tiêm đủ được 3 mũi như chỉ định. Vì số lượng vaccine nhập về lần này ít nên sẽ phân bổ tập trung vào các điểm tiêm chủng lớn ở Hà Nội như: Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện Nhi Trung ương, Trung tâm kiểm dịch y tế quốc tế Hà Nội, Bệnh viện Việt Pháp, một số phòng khám có phòng tiêm chủng theo quy định nhà nước. Tại các địa phương khác, công ty chỉ phân về đến tuyến tỉnh với số lượng ít, chỉ khoảng 50 – 100 hộp vaccine tại Trung tâm y tế dự phòng tỉnh.

Về giá cả, theo bà Đặng Hồng Thúy, giá vaccine “5 trong 1” Pentaxim sắp đưa ra tiêm chủng lần này sẽ áp dụng theo đúng giá vaccine đã được chấp thuận cho điều chỉnh từ tháng 6-2014, cụ thể là 629.200 đồng/ mũi. (An ninh thủ đô (trang 8).

 

Tăng cường đối tác công tư trong quản lý chất thải y tế

Tại Hà Nội, Cục Quản lý môi trường y tế vừa phối hợp với Vụ Hợp tác quốc tế tổ chức hội thảo Nhóm đối tác y tế chia sẻ kinh nghiệm về đối tác công tư (PPP) trong quản lý chất thải y tế. Dự hội thảo có đại diện các vụ, cục thuộc Bộ Y tế, Cục Quản lý đấu thầu thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, sở y tế các tỉnh, thành phía Bắc, bệnh viện các tỉnh, thành phố và các doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực quản lý chất thải y tế.                   

Hội thảo đã đề cập đến thực trạng thực hiện đối tác công tư (PPP) trong xử lý chất thải bệnh viện hiện nay cũng như những thuận lợi khó khăn trong quá trình triển khai. Hợp tác công - tư huy động vốn tư nhân vào, làm giảm gánh nặng tài chính cho ngân sách nhà nước. Qua thực tiễn triển khai PPP tại một số bệnh viện cho thấy, chất lượng xử lý chất thải y tế được tuân thủ nghiêm ngặt tại các bệnh viện triển khai đầu tư hệ thống xử lý nước thải theo hình thức đối tác công tư. Các bệnh viện triển khai theo hình thức PPP luôn được bảo đảm quyền lợi và nghĩa vụ giữa các bên tham gia theo nguyên tắc cùng có lợi. 

Trong buổi Hội thảo, một số kinh nghiệm trong việc triển khai các dự án PPP về xử lý chất thải y tế đã được đại diện Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh chia sẻ. Theo đồng chí Phan Thanh Liêm, đại diện Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh, UBND thành phố và Sở Y tế đã dành thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng trong triển khai các dự án PPP về xử lý chất thải y tế. Tuy nhiên, do là đơn vị đầu tiên triển khai, bên cạnh những thuận lợi mà dự án PPP mang lại, TP. Hồ Chí Minh cũng gặp không ít khó khăn trong việc triển khai, vận hành liên quan tới các thủ tục hành chính trong quản lý đầu tư cũng như nguồn vốn ngân sách… Và điều cần thiết hiện nay là phải xây dựng và ban hành văn bản hướng dẫn về xử lý chất thải y tế theo hình thức PPP, đồng thời ban hành các văn bản quy định khung giá xử lý chất thải y tế đối với từng hạng bệnh viện. (Thanh niên (trang 14):

 

Cần lộ trình cho bảo hiểm y tế hộ gia đình

Sau một năm thực hiện Luật Bảo hiểm y tế (BHYT), hình thức BHYT hộ gia đình đã được tập trung tuyên truyền nhưng kết quả vẫn chưa được như mong đợi. Bên cạnh nguyên nhân một số tỉnh, thành phố chưa quan tâm chỉ đạo và người dân nhận thức chưa đầy đủ về chính sách BHYT, còn do nhiều gia đình khó khăn về kinh tế cho nên chưa tham gia BHYT. Bởi vậy, BHYT hộ gia đình cần một lộ trình phù hợp trong thời gian tới.

Theo Luật BHYT, những đối tượng chưa tham gia BHYT ở bất cứ đơn vị, tổ chức nào sẽ bắt buộc tham gia BHYT theo hộ gia đình từ ngày 1-1-2015. Tuy nhiên, tháng 3-2015, do thủ tục mua thẻ BHYT theo hộ gia đình phức tạp, rườm rà, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã ban hành Văn bản số 777/BHXH-BT cho phép "nới lỏng” thời gian thực hiện: Nếu một người đã tham gia BHYT cá nhân mà sau ngày 1-1-2015 tiếp tục tham gia BHYT thì có thể tham gia theo hình thức cá nhân hoặc theo hộ gia đình; những người còn lại trong hộ gia đình chưa tham gia BHYT khi tham gia sẽ bắt buộc thực hiện theo hộ gia đình. Từ 1-1-2016 trở đi, toàn bộ những người có tên trong sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú phải thực hiện BHYT theo hộ gia đình. Đến nay, thời gian gia hạn đã hết nhưng những khó khăn, vướng mắc vẫn còn và khó thực hiện bắt buộc từ ngày 1-1-2016.

Theo số liệu thống kê của BHXH Việt Nam, hiện có khoảng 16,2 triệu người chưa tham gia BHYT diện hộ gia đình, thuộc nhóm đối tượng chưa tham gia nhiều nhất trong số các nhóm đối tượng chưa tham gia BHYT. Để thực hiện lộ trình tiến tới BHYT toàn dân, ngành y tế và BHXH Việt Nam đang tập trung tuyên truyền, tháo gỡ những vướng mắc về thủ tục cho nhóm đối tượng hộ gia đình. Các địa phương trong cả nước đang tiến hành phát tờ kê khai đến các hộ để nắm thông tin những ai đã tham gia BHYT và những ai chưa tham gia, từ đó có cơ sở quản lý, theo dõi và vận động các gia đình tham gia BHYT trong thời gian tới. Qua công tác lập danh sách, kê khai, một số địa phương cho biết, tỷ lệ tham gia BHYT theo hộ gia đình thấp một phần do nhận thức chưa đầy đủ về BHYT, một phần do cuộc sống khó khăn, thu nhập thấp, cho nên chưa tham gia BHYT. Giám đốc BHXH tỉnh Nam Định Trần Văn Dũng cho biết, có những gia đình trên địa bàn thu nhập trong sáu tháng được 1,5 triệu đồng từ trồng lúa, nếu cùng lúc tham gia BHYT cho cả ba người trong gia đình thì phải bỏ ra hơn 1,4 triệu đồng để đóng BHYT cho cả năm thì khó khăn cho sinh hoạt của gia đình. Mặc dù chưa thống kê con số cụ thể, nhưng BHXH tỉnh Nam Định cho biết, trên địa bàn tỉnh có khá nhiều hộ khó khăn về kinh tế chưa tham gia BHYT. Tại phường Phúc Xá (Ba Đình, Hà Nội), nơi tập trung nhiều lao động tự do với thu nhập bấp bênh, cho nên nhiều hộ gia đình ở đây chưa sẵn sàng mua BHYT. Bà Đào Thị Xuân, ở tổ dân phố số 3, phường Phúc Xá cho biết, thu nhập từ việc bán nước, bốc vác thuê của gia đình có sáu người được khoảng sáu triệu đồng/tháng. Mức thu nhập eo hẹp nhưng lại trên mức hộ nghèo và hộ cận nghèo, cho nên gia đình bà Xuân không được Nhà nước hỗ trợ mua thẻ BHYT, nếu tự bỏ tiền mua cho cả sáu người thì không thể đáp ứng được. Bản thân bà bị bệnh viêm phổi mãn tính, mỗi lần khám bệnh phải thanh toán khoảng 700 nghìn đồng đến một triệu đồng, để có số tiền này bà phải vay mượn hàng xóm rồi trả dần.

Để giúp đỡ những cá nhân, gia đình hoàn cảnh khó khăn không thể tham gia BHYT, thời gian qua, một số địa phương đã kêu gọi sự hảo tâm của các tổ chức, cá nhân hỗ trợ 100% mức đóng BHYT cho một số đối tượng khó khăn. Tuy nhiên, sự hỗ trợ này cũng chỉ đủ cho số ít cá nhân, như người cao tuổi, đảng viên trên 30 năm tuổi Đảng, người bị nhiễm HIV/AIDS... Trong khi đó, quy định bắt buộc mua theo hộ gia đình, cho nên việc hỗ trợ riêng cho các cá nhân nêu trên chưa thể thực hiện được, làm mất đi cơ hội được khám, chữa bệnh theo chế độ BHYT của các đối tượng này. Tại cuộc giao ban giữa BHXH Việt Nam và Bộ Y tế vừa qua, một số ý kiến cũng nêu những băn khoăn, vướng mắc của nhiều địa phương về trường hợp đã tham gia BHYT theo hình thức cá nhân từ những năm trước thì năm 2016 tiếp tục tham gia theo hình thức cá nhân hay phải mua theo hộ gia đình? Trước những vướng mắc phát sinh, ngày 14-7-2015, BHXH Việt Nam có công văn đề xuất Bộ Y tế cho phép những người tham gia BHYT được phép tham gia theo hình thức cá nhân hoặc hộ gia đình đến hết năm 2017; từ ngày 1-1-2018, các thành viên trong gia đình bắt buộc phải tham gia đầy đủ BHYT. Hiện chưa có phương án quyết định cho gia hạn hay không.

Luật BHYT quy định bắt buộc tham gia BHYT theo hộ gia đình là một trong các giải pháp cần thiết để mở rộng diện bao phủ của BHYT, thực hiện mục tiêu bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân thông qua BHYT. Với mức viện phí dự kiến tăng trong năm 2016 sẽ gây sức ép về tài chính cho người bệnh và gia đình, do đó, tham gia BHYT theo hộ gia đình là giải pháp hiệu quả để hạn chế gánh nặng tài chính. Thực tế, có không ít hộ gia đình không khó khăn về kinh tế nhưng vẫn chưa tham gia BHYT, do vậy về tổng thể cần có lộ trình phù hợp đối với diện tham gia BHYT hộ gia đình. Việc đề xuất giãn thời gian thực hiện BHYT bắt buộc nêu trên là phù hợp, để tiếp tục tuyên truyền làm thay đổi nhận thức người dân, cũng như có giải pháp hỗ trợ những đối tượng khó khăn về kinh tế. Nhân dân (trang 5).

 

TP.Hồ Chí Minh: Cty cung cấp thiết bị vệ sinh... tự ý nhận tiêm vaccine cho trẻ

Trong khi vaccine dịch vụ “cháy hàng”, một Cty được quảng cáo là “nhà cung cấp trang thiết bị vệ sinh hàng đầu thế giới” tại TPHCM đã dám đứng ra mở dịch vụ đăng ký tiêm vaccine Pentaxim 5 trong 1 cho phụ huynh với giá 2 triệu đồng/liều. Vaccine chưa thấy đâu, nhưng đã có hơn 2.000 phụ huynh đặt cọc tiền để đăng ký tiêm cho con.

Đóng tiền nhưng chưa hẹn ngày tiêm

Trong 2 ngày nay, trên mạng xã hội facebook, các phụ huynh đã xôn xao vì một biển quảng cáo được treo trước cổng Cty Appollo (461 Cộng Hòa, phường 15, quận Tân Bình). Nội dung biển quảng cáo là “Điểm đăng ký tiêm vaccine 5 trong 1”, kèm địa chỉ và số điện thoại liên hệ. Chiều 15.12, khi phóng viên đến “Điểm đăng ký tiêm vaccine 5 trong 1” nêu trên thì nhân viên Cty này cho biết: “Hiện tại, công ty chúng em đã hết vaccine đợt 1. Chị muốn thì phải đặt cọc cho đợt 2”.

Tại đây, chị Trần Thị Phương (ngụ ở Q.Tân Bình, TPHCM) thở phào nhẹ nhõm vì chị là khách hàng cuối cùng đặt mua được 3 liều vaccine Pentaxim cho con. Chị Phương dùng từ “săn lùng” để nói về nỗi khổ tìm vaccine trong suốt 2 tháng qua: “Đi hết bệnh viện nọ đến bệnh viện kia vẫn không có vaccine mà tiêm cho con. Hôm qua, thấy trên facebook treo bảng thông báo của Cty, tôi chạy ra đây để đặt cọc liền 3 liều vaccine”. Nhân viên công ty cho biết, giá 1 liều vaccine 5 trong 1 Pentaxim là 2 triệu đồng. Các phụ huynh đăng ký vaccine sẽ phải đặt cọc trước cho Cty Appollo 500.000 đồng/liều. Trước ngày tiêm, Cty sẽ gửi giấy báo về cho phụ huynh đến đóng nốt số tiền 1,5 triệu đồng. Tuy nhiên, Cty này cho biết phải đến tháng 1.2016, Cty mới tiến hành tiêm cho trẻ được. Nguyên nhân là do… chưa liên hệ được với nơi tiêm chủng cho trẻ. Nữ nhân viên tên Lê Minh cho biết: “Cty dược nhập khẩu vaccine sẽ làm việc với Viện Pasteur TPHCM hoặc Bệnh viện Sản phụ Mê Kông để làm điểm tiêm chủng cho trẻ. Nhưng hiện nay, cả hai nơi chưa đồng ý”.

Anh Thành (ngụ tại quận 12, TPHCM) đứng năn nỉ nhân viên: “Em còn liều nào không cho anh đặt cọc cho con. Bao nhiêu tiền anh cũng chịu”. Khi thấy vẻ mặt buồn bã của anh Thành vì bị nhân viên thông báo hết sạch vaccine đợt 1, chị Phương tỏ vẻ thông cảm và chia bớt cho con anh Thành 1 liều, nhờ nhân viên sang tên dùm.

Hết veo 2.000 liều trong 4 ngày

Khi nói về nguồn gốc vaccine, nhân viên của Cty Appollo cho biết: “Cty chúng em là nhà cung cấp trang thiết bị vệ sinh hàng đầu thế giới. Nhưng chúng em đứng ra làm dịch vụ cho Cty dược phẩm Trung ương 1 ngoài Hà Nội. Tức là Cty dược nhập vaccine 5 trong 1 Pentaxim từ Pháp về. Cty Appollo chỉ thành lập trung tâm để làm nơi phụ huynh đăng ký, thu tiền và làm giấy tờ cho Cty dược. Sau đó, Cty dược sẽ liên hệ với bệnh viện hoặc trung tâm tiêm ngừa để tiêm vaccine cho trẻ đã đăng ký”.

Nhân viên Lê Minh cho biết, đợt 1, Cty nhập về 2.000 liều vaccine Pentaxim. Nhưng chỉ trong 4 ngày treo bảng “Điểm đăng ký vaccine 5 trong 1”, số phụ huynh đến đặt cọc đã lên tới hơn 2.000. Vì vậy nhiều phụ huynh phải… ngậm ngùi ra về vì không đăng ký được vaccine cho con.

Trước đây, vaccine 5 trong 1 Pentaxim có giá bán tại các điểm tiêm chủng dịch vụ chỉ khoảng 700-800 ngàn đồng/liều. Tuy nhiên, tại “điểm tiêm chủng” của Cty Appollo, giá vaccine này đã được đẩy lên 2 triệu đồng. Nhận được thông tin này, bác sĩ Trương Hữu Khanh - Trưởng khoa Nhiễm - thần kinh của Bệnh viện Nhi đồng 1 TPHCM tỏ ra bức xúc: “Tôi chưa thấy hình thức nhận tiêm vaccine cho trẻ kiểu kỳ cục như thế này”. Theo BS Khanh, các Cty dược có thể nhập vaccine rồi phân phối cho các điểm tiêm vaccine dịch vụ để tiêm trực tiếp cho trẻ, chứ không thông qua một Cty mà chưa hứa hẹn chính xác ngày tiêm. Bên cạnh đó, BS Khanh cũng cho rằng, do phụ huynh ác cảm với vaccine miễn phí 5 trong 1 Quinvaxem, vì tâm lý sợ tai biến nên mới đổ xô cho con đi tiêm ngừa vaccine Pentaxim. Thực chất, về hiệu quả phòng bệnh cũng như tai biến vaccine thì hai loại vaccine này được thế giới đánh giá ngang nhau. * Lao động (trang 3):

 

Làm gì để 4 triệu đàn ông Việt khỏi... ế vợ?!

Với tình trạng mất cân bằng giới tính ở cả thành thị và nông thôn như hiện nay, nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời thì khiến trong tương lai gần, Việt Nam sẽ thiếu khoảng 2,3 - 4,3 triệu phụ nữ, dẫn tới tan vỡ cấu trúc gia đình.

Theo Tổng cục DS-KHHGĐ, tỉ số giới tính khi sinh (GTKS) ở Việt Nam đang ở mức cao, tăng nhanh và ngày càng lan rộng. Cụ thể, tỉ số GTKS của Việt Nam từ năm 2006 đến nay luôn ở mức trên 110%, liên tục tăng và còn tiếp tục tăng. Ngành Dân số đang nỗ lực truyền thông nhằm giúp người dân hiểu rõ hơn hệ lụy của tình trạng quá dư thừa nam giới. Việc cho ra mắt cuốn "Tài liệu hỏi - đáp về mất cân bằng GTKS" là một trong những chuỗi hoạt động này!

Cơ sở thực tế để cuốn tài liệu được ra đời

Đây là bộ tài liệu được xây dựng khoa học, công phu, bố cục hợp lý, được trình bày dưới dạng hỏi – đáp giúp người đọc dễ tra cứu, dễ đọc, dễ nhớ. Nội dung trong cuốn sách phù hợp với điều kiện thực tế và quy định hiện hành. Làm thế nào để có thể sử dụng ngay khi cán bộ dân số cơ sở được tiếp cận tài liệu? Đây là nội dung chính được tập trung thảo luận tại Hội thảo “Giới thiệu tài liệu hỏi - đáp về mất cân bằng GTKS” do Tổng cục DS-KHHGĐ (Bộ Y tế) phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam tổ chức tại Hải Phòng  ngày 14/12.

Tham dự Hội thảo có đại diện Tổng cục DS-KHHGĐ, Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam cùng nhiều chuyên gia, lãnh đạo Chi cục DS-KHHGĐ của các tỉnh/thành trên cả nước.

Phát biểu khai mạc, TS Lê cảnh Nhạc - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ đã “phác họa” bức tranh toàn cảnh về tình trạng mất cân bằng GTKS tại Việt Nam trong những năm qua. Đồng thời, nhấn mạnh những hệ lụy mà chúng ta sẽ phải đối mặt trong thời gian tới nếu tỷ số GTKS tại Việt Nam ngày càng có xu hướng gia tăng như hiện nay. TS Lê Cảnh Nhạc thông tin, mất cân bằng GTKS đang ảnh hưởng tiêu cực tới cấu trúc dân số của Việt Nam trong tương lai, dẫn tới tình trạng dư thừa nhiều nam giới trong xã hội. Việc thiếu phụ nữ sẽ làm cho rất nhiều nam giới khó khăn trong việc tìm bạn đời để kết hôn. Nếu không có những biện pháp can thiệp kịp thời, dự tính đến năm 2050, Việt Nam sẽ có khoảng bốn triệu nam giới không tìm được vợ để kết hôn.

"Sức ép kết hôn sẽ tạo ra những hậu quả về mặt xã hội và nhân khẩu học như phá vỡ cấu trúc gia đình; gia tăng đường dây buôn bán phụ nữ và các hình thức bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái; số người di cư ra nước ngoài ngày càng nhiều sẽ gây nên những bất ổn về chính trị - xã hội”, TS Lê Cảnh Nhạc nhấn mạnh.

Theo Tổng cục DS -KHHGĐ, để ngăn chặn tình hình này, Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật trong việc ngăn chặn lựa chọn giới tính thai nhi như Pháp lệnh Dân số, Luật Bình đẳng giới và nhiều văn bản khác. Tuy nhiên, việc áp dụng các văn bản trên vào thực tế chưa đem lại kết quả như mong muốn. Theo ước tính, hiện nay khoảng 80% phụ nữ mang thai, bằng nhiều cách vẫn biết được giới tính thai nhi.

Do vậy, Tổng cục DS-KHHGĐ đã phối hợp với Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tổ chức biên soạn cuốn “Tài liệu hỏi - đáp về mất cân bằng GTKS” với mục tiêu giúp cho các cán bộ dân số, y tế hiểu rõ hơn về tác hại của việc lựa chọn giới tính thai nhi. Từ đó, nâng cao công tác truyền thông, góp phần giảm thiểu tình trạng mất cân bằng GTKS tại Việt Nam.

Thông tin thiết thực, ý nghĩa

Tại Hội thảo, TS Nguyễn Thị Thu Nam, chuyên gia trực tiếp biên soạn cuốn tài liệu cho biết: Cuốn “Tài liệu hỏi - đáp về mất cân bằng GTKS”  được biên dịch, chỉnh sửa từ cuốn sách “Bác sỹ và trẻ em gái” của Ấn Độ. Thông qua các câu chuyện thực tế và những tình huống khó xử của các bác sỹ liên quan đến việc lựa chọn giới tính thai nhi, cuốn tài liệu đã “gợi ý” những điều bác sỹ cần làm trong từng tình huống cụ thể, góp phần nâng cao hiểu biết và vai trò của các cán bộ y tế trong việc hạn chế tình trạng phụ nữ mang thai biết giới tính thai nhi tại Ấn Độ.

Nhận thấy sự thiết thực của cuốn tài liệu trên, năm 2014, TS Nguyễn Thị Thu Nam và các cộng sự đã bắt tay vào biên dịch, chỉnh sửa và bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật để phù hợp với văn hóa và chính sách pháp luật của Việt Nam.

Nội dung chính của tài liệu gồm 3 phần: Phần 1: Kiến thức và thông tin cơ bản. Nội dung chủ yếu đề cập đến những khái niệm cơ bản như tỷ số GTKS, giới, giới tính và bình đẳng giới; các nguyên nhân gây mất cân bằng GTKS; tại sao cần quan tâm đến mất cân bằng GTKS và thực trạng mất cân bằng GTKS tại Việt Nam…

Phần 2: Thực trạng và các kỹ năng cần biết như chính sách và quy định vai trò của cán bộ y tế liên quan tới lựa chọn giới tính thai nhi; những tình huống khó xử của bác sỹ và những điều bác sỹ cần làm.

Phần cuối là những văn bản quy phạm pháp luật như Pháp lệnh Dân số, Luật Bình đẳng giới và nhiều văn bản khác.

Sau khi nghe giới thiệu và trình bày tóm tắt nội dung cuốn sách, đa phần các ý kiến góp ý của đại diện các Chi cục DS-KHHGĐ đều đánh giá bộ tài liệu được xây dựng khoa học, công phu, thiết thực...

Ông Phạm Hồng Tuấn – Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Hải Dương (đơn vị đầu tiên được đưa vào tập huấn thử nghiệm cuốn tài liệu này) thông tin: Tình trạng mất cân bằng GTKS ở Hải Dương đang ở mức nghiêm trọng. Hải Dương là 1 trong 3 tỉnh “dẫn đầu” về tình trạng mất cân bằng GTKS trên cả nước (Hưng Yên, Hải Dương và Bắc Ninh). Tính đến tháng 10/2015, tỷ số GTKS tại Hải Dương là 117,8 trẻ trai/100 trẻ gái. Do đó, theo ông Phạm Hồng Tuấn, cuốn “Tài liệu hỏi - đáp về mất cân bằng giới tính khi sinh” được biên soạn rất hữu ích trong việc tăng cường truyền thông giảm thiểu tình trạng mất cân bằng GTKS trên địa bàn tỉnh Hải Dương nói riêng và trên cả nước nói chung.

Nên đưa bộ tài liệu vào sử dụng rộng rãi

“Nếu bộ tài liệu được đưa vào sử dụng rộng rãi, có thể góp phần giảm chênh lệch tỷ số GTKS thông qua tác động trực tiếp đến các nguyên nhân của vấn đề. Do vậy, đề nghị Tổng cục DS-KHHGĐ hỗ trợ kinh phí để các địa phương in và cấp phát cho các đơn vị, cá nhân có nhu cầu sử dụng. Đồng thời, tăng cường tập huấn triển khai hướng dẫn sử dụng bộ tài liệu cho cán bộ dân số, y tế trên cả nước nói chung và ưu tiên cá tỉnh có tỷ số GTKS cao”, ông Phạm Hồng Tuấn - Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Hải Dương nhấn mạnh. * Gia đình & Xã hội (trang 6):

 

Nong eo động mạch chủ cứu sống bé 2,5 tháng tuổi bị bệnh tim bẩm sinh

Các bác sĩ tim mạch Bệnh viện Nhi Trung ương vừa cứu sống bé gái 2,5 tháng tuổi bị bệnh tim bẩm sinh bằng kỹ thuật mới.

Theo Bệnh viện Nhi Trung ương, bé V.T.L (2,5 tháng tuổi, ở Ninh Bình) bị khó thở, gia đình nghĩ con bị viêm phổi nên đã đưa bé đến khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương. 

Sau khi thăm khám, các bác sĩ phát hiện bé bị bệnh tim bẩm sinh. Kết quả siêu âm cho thấy, eo động mạch chủ bị hẹp rất nặng và gần như tắc nghẽn, buồng tim trái giãn. Trẻ được nhập viện và chỉ định can thiệp nong eo động mạch chủ cấp cứu.
 Ths.BS Lê Hồng Quang, phụ trách đơn vị Hồi sức tim mạch, người trực tiếp thực hiện can thiệp cho bé L cho biết, thông thường để nong eo động mạch chủ bị hẹp, bác sĩ sẽ luồn dụng cụ nong qua động mạch đùi để tiếp cận đoạn eo động mạch chủ bị hẹp ở tim. Tuy nhiên, tình trạng hẹp eo động mạch chủ của cháu L quá nặng, các bác sĩ phải chọn cách đưa dụng cụ vào qua động mạch nách bên trái. Do trẻ còn quá nhỏ (mới 2,5 tháng tuổi) nên việc dùng đường động mạch nách cũng khá khó khăn, nhưng các bác sĩ vẫn quyết tâm và cố gắng thực hiện.

Bệnh nhi đã được nong eo động mạch chủ bằng bóng mạch vành (là bóng nhỏ, có đường kính 3mm) sau đó tiếp tục nong bằng bóng to hơn có đường kính 6mm. Sau hơn 1 giờ, ca can thiệp thành công tốt đẹp, vị trí hẹp được mở ra, máu lưu thông tốt qua vị trí eo. Chức năng tim của bệnh nhân được cải thiện, mạch nhạy, sức khỏe phục hồi tốt. Sau 2 ngày, bệnh nhân ra viện.

Bác sĩ Lê Hồng Quang cho biết thêm, hẹp eo động mạch chủ là bệnh lý tim bẩm sinh thường gặp nhưng rất hay bị bỏ sót. Bệnh thường biểu hiện ngay ở thời kỳ sơ sinh hoặc bú mẹ.

Bình thường tim co bóp đưa máu từ thất trái lên động mạch chủ đi nuôi cơ thể. Trường hợp eo động mạch chủ hẹp, máu bị tắc lại tại khu vực này sẽ khiến lưu thông máu xuống chi dưới bị hạn chế. Dòng máu bị chặn lại cũng khiến thất trái giãn và suy nhanh. 

Hẹp eo động mạch chủ nặng thường diễn tiến nặng, tỉ lệ tử vong cao nếu không được can thiệp và cấp cứu kịp thời. (Sức khỏe & Đời sống (trang 2).