Wilson, bệnh nguy hiểm dễ bị bỏ qua
Bệnh Wilson hiện vẫn còn khá lạ lẫm không chỉ đối với người dân mà còn với ngay cả các y, bác sĩ trong nước. Bác sĩ, TS Nguyễn Phạm Anh Hoa, Trưởng khoa Gan mật (Bệnh viện Nhi T.Ư) cho biết, ước tính ở Việt Nam có khoảng hơn 2.000 người mắc bệnh này. Tuy nhiên con số bệnh nhân đã được chẩn đoán ít hơn rất nhiều so với số bị mắc. Có thể còn một số lượng lớn bệnh nhân Wilson chưa được chẩn đoán xác định và điều trị hoặc đang được điều trị các bệnh lý thứ phát tại các cơ quan khác như viêm gan, viêm khớp, hội chứng thận hư, tâm thần kinh… Vì thế cần chẩn đoán và điều trị sớm để hạn chế biến chứng và nguy cơ tử vong.
Wilson là bệnh lý di truyền hiếm gặp với tỷ lệ 1/100.000-4/100.000. Tuổi khởi bệnh ở Việt Nam thường từ 9 - 13 tuổi. Bệnh gây ra do sự tích tụ đồng dư thừa trong cơ thể tại nhiều cơ quan với biểu hiện lâm sàng đa dạng, hay gặp nhất là tổn thương não, gan, mắt, thận, khớp, xương. Bệnh rất khó chẩn đoán vì có những triệu chứng dễ nhầm với các bệnh gan, bệnh thần kinh khác…
Bệnh nhân Wilson thể não thường có các biểu hiện lâm sàng như khó nói, nói ngọng, tốc độ nói chậm, chảy nước dãi, vận động kiểu người máy kèm theo những động tác bất thường như run, múa giật, múa vờn… Ở trẻ em, các vận động bất thường có thể phát hiện sớm nhất thường là các vận động như chữ viết xấu và nguệch ngoạc, tốc độ viết chậm hơn so với trước, tay run, trẻ không thể đánh đàn hoặc đan len, chơi các trò chơi với các đồ vật nhỏ như trò xâu hạt, bắn bi. Về tâm thần: Thường biểu hiện ở các bệnh nhân lớn với biểu hiện rối loạn cảm xúc và khí sắc. Nhiều trường hợp suy yếu trí tuệ có khuynh hướng tiến tới tâm thần sa sút, thay đổi nhân cách, lo âu, loạn thần. Trẻ thường có kết quả học tập giảm sút, thay đổi nhân cách, bốc đồng, tâm trạng không ổn định, hành vi ứng xử không phù hợp…
Nhờ các tiến bộ về y học, ngày nay bệnh nhân có thể tiếp cận chẩn đoán Wilson bằng các phương tiện chẩn đoán hiện đại. Tại Bệnh viện Nhi T.Ư, các bệnh nhân Wilson có thể được chẩn đoán và theo dõi tại các khoa Gan mật, Thần kinh. Khoa xét nghiệm di truyền phân tử của bệnh viện có thể chẩn đoán xác định đột biến gene ATP7B và chẩn đoán sàng lọc trước sinh. Mới đây, Bệnh viện Nhi T.Ư đã ra mắt Câu lạc bộ người mắc bệnh Wilson. Bác sĩ Hoa hy vọng, việc thành lập Câu lạc bộ người mắc bệnh Wilson sẽ là diễn đàn chia sẻ, cập nhật các kiến thức về bệnh để có thể theo dõi và chăm sóc đúng cách cho bệnh nhân (Tiền phong trang 12).
Từ 1-3, viện phí tăng tối thiểu 30%
Theo thông báo ngày 17-2 của Vụ Kế hoạch tài chính - Bộ Y tế, mức thu viện phí mới áp dụng từ 1-3 tăng tối thiểu 30%, nhiều bệnh viện tuyến trung ương mức tăng tối thiểu 50%. Theo thông báo này, viện phí sẽ tăng tối thiểu 30% từ ngày 1-3. Riêng tại 9 bệnh viện tuyến trung ương đã thực hiện tự chủ tài chính hoàn toàn như Bạch Mai, Việt Đức, Chợ Rẫy, Phụ sản trung ương, Răng hàm mặt trung ương Hà Nội và TP.HCM... viện phí sẽ tăng tối thiểu 50% từ ngày 1-3.
Theo đó, kể từ ngày 1-3, các chi phí bao gồm phụ cấp trực, phụ cấp phẫu thuật, thủ thuật, các bệnh viện tự chủ tài chính sẽ đưa thêm lương thầy thuốc vào viện phí.
Do có thêm phần chi phí này, viện phí cho các ca phẫu thuật, thủ thuật sẽ tăng thêm so với hiện hành từ 300.000 - 1,5 triệu đồng/ca, tiền khám thông thường sẽ tăng 3-4 lần so với hiện hành, tiền ngày giường sẽ tăng gấp rưỡi, gấp đôi so với hiện hành.
Tuy nhiên, mức viện phí này sẽ áp dụng trước ở nhóm bệnh nhân bảo hiểm y tế, thời điểm áp dụng viện phí mới với nhóm bệnh nhân chi trả viện phí trực tiếp sẽ được xem xét quyết định sau.
Với mức viện phí mới kể trên, kể từ ngày 1-3 trung bình mỗi bệnh viện sẽ có 3 mức giá, gồm viện phí với bệnh nhân bảo hiểm y tế, viện phí khám chữa bệnh theo yêu cầu và viện phí cho nhóm chi trả trực tiếp. Cùng thời gian này, Bộ Y tế cũng có văn bản gửi UBND các tỉnh thành, đề nghị tỉnh thành nào chưa lập quỹ khám chữa bệnh cho người nghèo theo yêu cầu năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ thì lập ngay để hỗ trợ người nghèo, người bị bệnh dài ngày của địa phương đi khám chữa bệnh. Các bệnh viện cũng phải công khai các mức viện phí (Tuổi trẻ trang 3, Thanh niên trang 4, An ninh thủ đô trang 4).
Hướng đến bệnh viện đa khoa hoàn chỉnh
|
Được thành lập từ năm 1911, với tên gọi ban đầu là Bệnh viện lây Cống Vọng, đến nay, Bệnh viện Bạch Mai đã trải qua 105 năm xây dựng và phát triển. Các thế hệ thầy thuốc ở đây luôn không ngừng nỗ lực thực hiện tốt công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Trong khoảng năm năm trở lại đây, bệnh viện có bước phát triển đột phá về mọi mặt, xứng đáng là bệnh viện đa khoa hạng đặc biệt đầu tiên của cả nước, là cơ sở đầu ngành tuyến cuối của các tỉnh phía bắc. |
|
Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai PGS, TS Nguyễn Quốc Anh cho biết: Bệnh viện có nhiều giải pháp cụ thể để tạo bước đột phá đó. Các giải pháp được thể hiện trong tất cả các khâu: cải tạo, xây mới cơ sở vật chất; đầu tư mua sắm trang thiết bị; đào tạo phát triển đội ngũ cán bộ trình độ cao. Trong đó, việc phát triển kỹ thuật công nghệ cao, vừa đáp ứng kịp thời nhu cầu khám, điều trị của người bệnh, vừa nhanh chóng tiếp cận trình độ tiên tiến của các nước trong khu vực và quốc tế. Bệnh viện đã xây dựng kế hoạch phát triển đồng bộ các chuyên khoa, tập trung các mũi nhọn kỹ thuật chuyên ngành theo từng giai đoạn; gắn đầu tư trang thiết bị hiện đại với đào tạo đội ngũ cán bộ. Đề án phát triển kỹ thuật chuyên sâu tập trung vào các lĩnh vực mũi nhọn: tim mạch, cấp cứu, hồi sức tích cực, chống độc, y học hạt nhân và ung bướu, chẩn đoán hình ảnh… Nhờ đó, đến nay, nhiều kỹ thuật tiên tiến, hiện đại của y học thế giới đã được triển khai. Bệnh viện Bạch Mai là một trong bốn đơn vị đầu của cả nước được Văn phòng Công nhận chất lượng Việt Nam đánh giá đạt chứng chỉ ISO - 15189, tiêu chuẩn đầu tiên được thống nhất trên toàn thế giới áp dụng cho phòng xét nghiệm lâm sàng về chất lượng và năng lực. Nhờ áp dụng các kỹ thuật tiên tiến và có hệ thống trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, trình độ thầy thuốc được nâng cao đã góp phần rất lớn trong thực hiện công tác khám, chữa bệnh, nhất là đã cứu sống nhiều người bệnh nặng và mắc bệnh hiểm nghèo. Đồng thời, nâng tầm vị thế, đưa bệnh viện trở thành trung tâm y học hàng đầu của cả nước và từng bước hội nhập. Năm năm qua, 500 kỹ thuật mới, tiên tiến, hiện đại được áp dụng trong chẩn đoán và điều trị cho người bệnh. Kể từ ca ghép thận đầu tiên được thực hiện năm 2005, đến nay, bệnh viện đã triển khai thành công 62 ca ghép thận, 11 ca ghép tủy, 31 ca ghép tế bào gốc tạo máu... Các quy trình kỹ thuật ghép được xây dựng chặt chẽ, tạo nền móng cho kỹ thuật ghép trong nhiều chuyên khoa khác. Bệnh viện đang chuẩn bị triển khai ghép tim, gan... cùng với việc đẩy mạnh kỹ thuật hồi sức hỗ trợ. Kỹ thuật ghép tự thân là hướng đi mới được bệnh viện ứng dụng trong điều trị một số bệnh lý không còn đáp ứng với phương pháp điều trị thông thường. Trong đó, ghép van tim tự thân để chữa dị tật bẩm sinh là kỹ thuật khó trên thế giới được các thầy thuốc của Viện Tim mạch Việt Nam (trực thuộc Bệnh viện Bạch Mai), đơn vị đầu tiên và duy nhất trong cả nước thực hiện thành công kỹ thuật này. Việc sử dụng tế bào gốc tự thân cũng được nghiên cứu, ứng dụng trong điều trị các bệnh lý tim mạch nặng, như suy tim sau nhồi máu cơ tim... Viện Tim mạch Việt Nam trở thành đơn vị tim mạch hoàn chỉnh, đồng bộ từ chẩn đoán đến điều trị nội khoa, can thiệp và phẫu thuật; là một trong ba trung tâm mổ tim lớn nhất cả nước với hàng nghìn ca được thực hiện trong một năm. Ngoài ra, các bác sĩ cũng ứng dụng thành công kỹ thuật sử dụng tế bào gốc mô mỡ tự thân để điều trị bệnh lý mạn tính thoái hóa khớp gối và đang chuẩn bị tiến tới sẽ điều trị ở một số bệnh lý khác như bệnh phổi tắc nghẽn… Đơn vị hỗ trợ sinh sản đã triển khai thành công kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm cho 60 ca. Phương pháp lấy sỏi mật qua da có nhiều ưu điểm vượt trội, dễ thực hiện, nguy cơ chảy máu ít, không gây chít hẹp và mất chức năng cơ thắt sau can thiệp…, đang dần thay thế phương pháp điều trị truyền thống (nội khoa và phẫu thuật). Việc điều trị sớm ung thư là yếu tố quan trọng, kéo dài sự sống cho người bệnh cho nên hàng loạt kỹ thuật cao được ứng dụng và đưa vào áp dụng: xạ trị gia tốc, xạ phẫu, PET/CT mô phỏng, điều biến liều; điều trị ung thư gan bằng hạt vi cầu phóng xạ Y-90; cấy hạt phóng xạ I-125 điều trị ung thư tiền liệt tuyến; xạ phẫu với dao Gamma quay để điều trị u não và bệnh lý sọ não… Bệnh viện Bạch Mai là trung tâm hồi sức, cấp cứu hàng đầu của cả nước. Tại đây, rất nhiều bệnh lý nặng, hiểm nghèo, hiếm gặp đã được điều trị thành công đem lại nhiều tiếng vang lớn, góp phần vào thành công của nền y học nước nhà. Lần đầu ở nước ta, người bệnh cúm A(H5N1) bị suy đa phủ tạng đã được cứu sống bằng việc ứng dụng các kỹ thuật lọc máu hiện đại. Kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO) giúp cứu sống nhiều bệnh nhân rất nặng, người bệnh sốc tim, suy hô hấp cấp, kỹ thuật này đang được tiếp tục mở rộng ứng dụng trong phẫu thuật mổ tim lớn, ghép tạng (tim, phổi). Hướng đến việc xây dựng bệnh viện trở thành bệnh viện đa khoa hoàn chỉnh, những năm gần đây, Bệnh viện Bạch Mai ưu tiên phát triển hệ ngoại thông qua việc mở rộng nhiều lĩnh vực ngoại khoa. Đến nay, nhiều kỹ thuật nội soi đã được ứng dụng trong điều trị ung thư đại trực tràng, vi phẫu thuật tai - xương chũm. Bên cạnh Khoa Ngoại tổng hợp, bệnh viện mở rộng nhiều chuyên khoa sâu, giúp người bệnh được điều trị ngay tại bệnh viện, không phải chuyển lên tuyến đầu ngành về ngoại khoa. Với vị thế là bệnh viện đầu ngành trong cả nước, bên cạnh phát triển chuyên sâu, những năm qua, Bệnh viện Bạch Mai cũng triển khai, phát triển nhiều nghiên cứu cộng đồng giúp định hướng phòng, chống bệnh tật cho cộng đồng như phòng, chống các bệnh: tăng huyết áp; đái tháo đường; phổi tắc nghẽn, hen phế quản... Bệnh viện cũng thực hiện nhiều nghiên cứu để sau đó được triển khai trên phạm vi rộng hay đưa ra phác đồ, khuyến cáo, biện pháp xử trí, như phác đồ chẩn đoán và xử trí sốc phản vệ; biện pháp giảm thiểu nhiễm khuẩn tại bệnh viện; biện pháp xử trí suy hô hấp sử dụng mask thanh quản tại các tuyến cấp cứu ban đầu... Trong khi đó, hoạt động dược lý lâm sàng ngày càng phát triển là cơ sở đưa ra bằng chứng khoa học trong ngăn chặn tình trạng kháng thuốc kháng sinh, một vấn đề đang được quan tâm không chỉ tại Việt Nam mà còn trên thế giới… Với những kết quả đạt được, bệnh viện đã được tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý của Đảng, Nhà nước. Trong dịp kỷ niệm 105 năm thành lập, Bệnh viện vinh dự được tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng ba (lần thứ 2); hai cá nhân là PGS, TS Nguyễn Quốc Anh và GS Nguyễn Lân Việt được tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (Nhân dân trang 5). |
2 trường hợp phản ứng sau tiêm vắc xin
Vừa qua, Sở Y tế đã họp Hội đồng tư vấn chuyên môn xem xét nguyên nhân phản ứng sau tiêm chủng vắc xin Quinvaxem và OPV đối với 2 trường hợp tại huyện Long Thành. Đó là trường hợp của bé Võ Anh Khoa (nam) và bé Trần Võ Thảo Vy (nữ), cùng sinh năm 2015 và ngụ tại xã Long Phước, huyện Long Thành.
Vào 9 giờ sáng ngày 5-1, bé Võ Anh Khoa được cho uống vắc xin OPV lần 3 và tiêm vắc xin Quinvaxem mũi 3 tại Trạm y tế xã Long Phước. Sau khi được theo dõi tại trạm y tế trong vòng 30 phút, bé không có biểu hiện bất thường và được cho về nhà. Tuy nhiên, đến 2 giờ chiều cùng ngày, bé Khoa bắt đầu sốt nhẹ. 3 giờ sau, bé bắt đầu sốt kèm giật mình, ói, ít bú. Gia đình cho bé uống thuốc hạ sốt nhưng không giảm. Lo lắng nên mẹ của bé là chị Trần Thị Hoa đã đưa con tới BV Nhi đồng 2 (TP. Hồ Chí Minh) chữa trị. Khi nhập viện, bé Khoa trong tình trạng sốt cao (39,1 độ C), mạch nhanh, hơi thở yếu… Các bác sĩ chẩn đoán bé Khoa bị sốt co giật, hội chứng xuất huyết giảm tiểu cầu mức độ trung bình. Trước đó, sau khi sinh con được 3 ngày, mẹ bé Khoa bị sốt phát ban, giảm tiểu cầu và đã được điều trị tại BV Nhiệt đới TP. Hồ Chí Minh. Sau khi được điều trị tại BV Nhi đồng 2 TP. Hồ Chí Minh, hiện bé Khoa đã xuất viện.
Cũng trong ngày 5-1, bé Trần Võ Thảo Vy được cho uống vắc xin OPV lần 2 và tiêm vắc xin Quinvaxem mũi 2 tại trạm y tế Long Phước. Đến chiều cùng ngày, bé Vy sốt, giật mình và được đưa đến Trạm y tế xã và chuyển lên BVĐK khu vực Long Thành theo dõi. Sau đó, bé hết sốt, hết giật mình, bú được, không nôn ói nên được cho về nhà. Tuy nhiên, đến tối cùng ngày, bé sốt trở lại, gia đình đã cho bé nhập viện điều trị tại BV Nhi đồng 2 TP. Hồ Chí Minh. Các bác sĩ đã chẩn đoán bé Vy bị viêm hô hấp trên. Sau khi được điều trị, bé Vy đã xuất viện.
Sau khi sự việc trên xảy ra, Trung tâm Y tế (TTYT) dự phòng tỉnh và TTYT Long Thành đã kiểm tra công tác tiêm chủng tại Trạm y tế xã Long Phước. Qua kiểm tra cho thấy, quy trình bảo quản vắc xin, tổ chức tiêm, ghi chép… của Trạm y tế Long Phước theo đúng quy định của Bộ Y tế. Còn vắc xin Quinvaxem do Dự án tiêm chủng mở rộng quốc gia cấp, số lô: 1453322.03, hạn dùng: 6-2017, nhà sản xuất Berna (Hàn Quốc). Đối với vắc xin OPV, cũng nằm trong Dự án tiêm chủng mở rộng quốc gia cấp, do Trung tâm nghiên cứu sản xuất vắc xin sinh phẩm y tế sản xuất, số lô: L5399, hạn dùng: 8-2016. Trong buổi tiêm chủng ngày 5-1, có 73 trẻ tiêm cùng loại, cùng lô vắc xin trên với 2 bé Khoa, Vy và đều không phát hiện thêm trường hợp nào xảy ra phản ứng tương tự. Vì vậy, sau khi xem xét, Hội đồng kết luận: Từ việc bảo quản đến tiêm vắc xin, Trạm y tế xã Long Phước đều thực hiện đúng. Tuy nhiên, khi khám sàng lọc, bác sĩ cần hỏi kỹ tiền sử bệnh của bé để có chỉ định chính xác (Laodongdongnai.vn, Tuổi trẻ trang 14).
