Bất hợp lý khi người hiến tạng phải tự trả chi phí xét nghiệm

Thông tin người hiến phải chi trả gần 20 triệu đồng cho các xét nghiệm, như gáo nước lạnh dội vào thiện tâm của nhiều người. Xung quanh vấn đề này, PV Báo CAND có buổi trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Phúc, Phó Giám đốc Trung tâm Điều phối tạng.

+ Thưa ông, những ngày qua dư luận băn khoăn trước thông tin người hiến phải tự chi trả khá lớn cho xét nghiệm khi hiến tạng. Ông có ý kiến gì về điều này?

Ông Nguyễn Hoàng Phúc: Tôi đã đọc được thông tin trên và thấy nhiều người cho rằng đó là thông tin ác ý với công tác vận động hiến mô/tạng, khiến nhiều người nhầm lẫn rằng việc đăng ký hiến tạng sẽ mất tiền và người hiến tạng nào cũng mất tiền xét nghiệm.

Theo Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác thì có 2 đối tượng hiến: Người hiến mô tạng lúc sống sẽ được chăm sóc, phục hồi sức khỏe miễn phí và được khám sức khỏe định kỳ miễn phí sau khi hiến, được cấp thẻ BHYT miễn phí, được ưu tiên ghép mô, tạng khi có chỉ định ghép tạng, được tặng Kỷ niệm chương Vì sức khỏe nhân dân. Người hiến tạng lúc sống cũng được hỗ trợ tiền thuê phòng ngủ nếu không thể đi về trong ngày; được hỗ trợ tiền ăn và chi phí đi lại khám sức khỏe định kỳ… Những người có thẻ BHYT nếu đăng ký hiến tặng được BHYT thanh toán một số các xét nghiệm cơ bản như nhóm máu, nước tiểu hay chiếu chụp XQ...

Còn người hiến tạng sau khi chết, chết não, hiến xác sẽ được được truy tặng Kỷ niệm chương Vì sức khỏe nhân dân, có chế độ tổ chức tang lễ và mai táng di hài… Tuy nhiên cũng cần nói rõ là với người hiến tạng sau khi chết não thì mọi thủ tục xét nghiệm để xác định có thể ghép được cho các bệnh nhân khác hay không hoàn toàn do bệnh viện (BV) chi trả, gia đình người hiến không phải bỏ ra bất kỳ khoản nào. Thậm chí, chi phí khám chữa bệnh (KCB) giai đoạn đầu của người hiến tạng cũng được BV hỗ trợ.

Còn đối với người hiến tạng khi còn sống chủ yếu là nguồn tạng từ người cùng huyết thống và gia đình tự sắp xếp. Chỉ một số ít trường hợp hiến tạng vô danh, vô vụ lợi, nhưng Luật hiến ghép mô cơ thể người và Luật BHYT chưa đề cập đến vấn đề chi phí xét nghiệm, nên các BV cũng chưa có cơ sở để thanh toán.

Như vậy, số lượng người hiến sống không nhiều và đa phần là gia đình hiến cho nhau. Với các trường hợp hiến tặng cho người trong gia đình thì đây không phải là vấn đề lớn. Còn với các trường hợp hiến tặng cho người ngoài, chúng tôi cũng đã có rất nhiều cuộc tranh luận về vấn đề ai sẽ là người chi trả tiền cho các xét nghiệm trước khi hiến vì cũng thấy có những điều bất cập.

+ Như vậy, đây là một khoảng trống của chính sách, gây khó khăn cho cuộc vận động hiến tạng của ngành y tế?

Ông Nguyễn Hoàng Phúc: Như tôi đã nói ở trên, không phải bây giờ mà ngay từ khi xây dựng dự thảo Luật, điều này đã được đưa ra nhưng có một số vấn đề nảy sinh. Ngành y tế chủ yếu khuyến khích việc hiến tạng ở bệnh nhân chết não - trừ một số trường hợp đặc biệt của người hiến tặng vô danh, vô vụ lợi mới tiếp nhận tạng từ người cho còn sống. Nếu miễn phí việc xét nghiệm, có thể xuất hiện những người có động cơ không trong sáng, như đăng ký hiến để kiểm tra sức khỏe miễn phí xong rồi không hiến nữa.

Như vậy ngân sách sẽ đội lên khủng khiếp. Bởi chi phí có thể lên đến 15-20 triệu đồng cho các xét nghiệm nhóm máu, kháng nguyên bạch cầu người (HLA), chụp X-quang, siêu âm, chụp cắt lớp…). Ví dụ người hiến thận khi còn sống thì phải chụp cắt lớp, dựng hình 2 quả thận để giữ lại quả thận nào tốt hơn cho người hiến... Nhưng BHYT chưa thanh toán danh mục này, còn các BV không đủ tài chính để chi trả.

Trên thực tế, chính sách, pháp luật thường đi sau thực tiễn nên khi phát sinh, nếu thấy vướng mắc, chưa phù hợp thì cần đề nghị sửa đổi, bổ sung hoặc đề xuất xây dựng chính sách, pháp luật mới để bảo đảm tính nhân văn của việc hiến tạng.

Ví dụ ca ghép tim vừa qua ở BV Chợ Rẫy. Người được ghép có mọi chỉ số phù hợp với người hiến nhưng lại không có tiền cho chi phí ghép tạng. Để cho bệnh nhân cơ hội sống, cũng như không để lãng phí trái tim được hiến, lãnh đạo BV đã quyết định vẫn ghép tim cho người bệnh và vận động, tìm kiếm các nhà tài trợ để có kinh phí cho ca ghép.

Như vậy, đã đến lúc chúng ta cần có 1 Quỹ hỗ trợ cho người nhận tạng có hoàn cảnh khó khăn, mở ra cho họ cơ hội được cứu sống. Nên chăng, đã đến lúc BHYT nên vào cuộc.

Ví dụ như ở Mỹ, Nhật, những bệnh nhân được ghép thận được BHYT chi trả từ 80-90%. Bởi họ đã có phép tính tài chính nếu chi phí BHYT cho một ca ghép thận sẽ ít hơn nhiều là chạy thận cả đời, lợi ích thuộc về Quỹ BHYT.

+ Theo ông, đã đến lúc cẩn bổ sung để khắc phục những khoảng trống trong chính sách về hiến mô tạng?

Ông Nguyễn Hoàng Phúc: Sau 12 năm đi vào hoạt động, Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác bên cạnh việc tạo hành lang pháp lý quan trọng thúc đẩy ngành ghép tạng phát triển và từng bước được xã hội tiếp nhận, ủng hộ trong việc hiến tặng mô, tạng mang lại nhiều thành tựu cho ngành y tế, nhưng cũng tồn tại những bất cập cần sửa đổi, bổ sung, trong đó liên quan đến chế độ BHYT.

Hiện Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác và Luật BHYT chưa quy định thanh toán các loại xét nghiệm liên quan đến người hiến tạng khi còn sống cũng như người ghép mô, tạng có thẻ BHYT được thanh toán toàn bộ chi phí sàng lọc trước khi ghép tạng, nên bệnh nhân có thẻ BHYT không được thanh toán đồng bộ.

Trong các cuộc thảo luận trước đây, chúng tôi cũng đã cho rằng, để tránh việc trục lợi chính sách, BHYT cần hoàn lại tiền xét nghiệm cho người hiến tạng khi còn sống sau khi đã có chứng nhận hiến tạng hoặc xác nhận của cơ sở y tế rằng người đó không đủ điều kiện để hiến tạng khi còn sống.

Tuy nhiên, ý kiến này cũng có người cho rằng như vậy sẽ là thiếu “tế nhị” đối với người thực sự có tâm nguyện muốn hiến tặng vô danh, vô vụ lợi cho bất kỳ ai, bởi như vậy vẫn bắt họ phải chi một khoản tiền rồi sau khi hiến mới nhận lại được. Đây đang là vấn đề chúng tôi thực sự thấy “vướng”. Chúng tôi cũng mong chờ những ý kiến đa chiều để chính thức đề xuất với BHYT và các đơn vị hữu quan.

+ Cám ơn ông đã trao đổi! (Công an nhân dân, trang 4).

 

Bệnh viện giúp thai phụ thư giãn trước khi “vượt cạn”

Ngày 20/3, các thai phụ đến sinh tại Bệnh viện Hùng Vương sẽ được gội đầu, thắt tóc và massage vai gáy miễn phí trước khi vượt cạn.

Tiến sĩ Hoàng Thị Diễm Tuyết - Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương, chia sẻ với báo chí, bắt đầu từ ngày 20/3, các thai phụ đến sinh tại Bệnh viện Hùng Vương sẽ được gội đầu, thắt tóc và massage vai gáy miễn phí trước khi vượt cạn.

Dịch vụ thư giãn cho thai phụ đã được bệnh viện ấp ủ từ rất lâu và đến nay chính thức triển khai. Việc làm này nhằm giúp chị em giảm stress và vệ sinh. Phòng gội đầu được đặt ở khoa Sanh để các thai phụ tiện di chuyển từ giường chờ sinh đến nơi gội.

Các thai phụ được gội một lần trước khi sinh bằng dầu gội dành riêng trong lĩnh vực y tế sau đó thai phụ cũng sẽ được sấy, thắt tóc gọn gàng và massage vai cổ thư giãn.

Trước giờ, khi đi sinh, các mẹ bầu có tập tục kiêng gội đây là suy nghĩ sai, vì thế dịch vụ thư giãn cho thai phụ cũng là cách giúp các bà mẹ thay đổi quan điểm. Ước tính mỗi ngày, Bệnh viện Hùng Vương có hơn 100 thai phụ sinh đến sinh con. (Thanh niên, trang 9).

 

Triển khai thụ tinh trong ống nghiệm tại Bình Định

Chiều 16.3, BVĐK tỉnh Bình Định  đã ký hợp đồng triển khai chuyển giao kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm với Bệnh viện Từ Dũ TP Hồ Chí Minh. Theo nội dung hợp đồng, Bệnh viện Từ Dũ TP Hồ Chí Minh sẽ phối hợp với BVĐK tỉnh triển khai chuyển giao kỹ thuật từ ngày 1.4.2018 đến 31.3.2020, đến khi thực hiện được 20 chu kỳ điều trị vô sinh bằng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm. Kinh phí thực hiện trong 3 năm là hơn 1,5 tỉ đồng.

Bác sĩ CKII Hồ Việt Mỹ, Giám đốc BVĐK tỉnh, cho biết: Tính đến sáng 16.3, đã có 37 cặp vợ chồng đăng ký thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm tại BVĐK tỉnh. Để khuyến khích, hỗ trợ người bệnh thực hiện dịch vụ kỹ thuật này tại BVĐK tỉnh, giá thu dự kiến sẽ bằng 70% giá thu tại Bệnh viện Từ Dũ TP Hồ Chí Minh (khoảng 40-50 triệu đồng/trường hợp). Hiện nay, tần suất vô sinh ở Bình Định là khoảng 7%; hằng năm, các cặp vợ chồng cần đến điều trị vô sinh ước lượng 400-500 ca. Khi đơn vị vô sinh - hiếm muộn BVĐK tỉnh được thành lập và điều trị thành công các trường hợp vô sinh sẽ thu hút được một số bệnh nhân đến từ các tỉnh lân cận như: Quảng Ngãi, Phú Yên, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk, Quảng Nam. (Tuổi trẻ, trang 14).

 

Xác định người tung tin tử vong do sinh thuận tự nhiên

Công an quận 2 đã xác định được người phụ nữ tung tin tử vong do "sinh thuận tự nhiên" và đã mời làm việc với người này.

Ngày 19-3, một nguồn tin từ Công an quận 2, TP.HCM cho biết liên quan đến thông tin được đăng tải trên mạng xã hội về trường hợp sản phụ tử vong do "sinh thuận tự nhiên" được cho là ở phường Thảo Điền (quận 2) hiện đã xác định được người phụ nữ đăng tin và mời làm việc với người này.

“Người này hiện đang ở trên địa bàn quận 2, chúng tôi đã mời làm việc và bước đầu người này cho biết thông tin trên trang mạng xã hội là do mình đăng tải và thông tin này sai sự thật” - nguồn tin này cho biết.

Liên hệ với Ban chỉ huy Công an quận 2 thì được biết hiện vụ việc đã được báo cáo với ban lãnh đạo Công an TP và đang chờ chỉ đạo.

Trước đó, như Pháp Luật TP.HCM đưa tin, vào chiều 14-3, thông tin hai mẹ con sản phụ ở TP.HCM tử vong do áp dụng phương pháp "sinh thuận tự nhiên" lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội. Bước đầu nạn nhân được cho là chị TVM ở phường Thảo Điền, quận 2, TP.HCM, tuy nhiên nhiều ban, ngành vào cuộc điều tra, xác minh thì thông tin này không có thật. (Pháp luật TP. Hồ Chí Minh, trang 2).

 

Khởi tố BS. Hoàng Công Lương sẽ tạo ra hiệu ứng nguy hiểm,…

Bác sĩ Hoàng Công Lương không phải là người có vai trò trách nhiệm trong việc kiểm soát chất lượng nước sau khi bảo dưỡng. Vì vậy không thể qui trách nhiệm thiếu tinh thần trách nhiệm gây hâu quả nghiêm trọng. Việc bắt các bác sĩ phải chịu trách nhiệm cả về máy móc, thiết bị, vật tư là điều bất khả thi vì họ không thể có cách nào mà kiểm tra hay thẩm định được.

Gần 9 tháng trước chúng tôi đã đề cập đến việc tạm giam BS. Hoàng Công Lương với tội danh “vi phạm qui định về khám chữa bệnh”. Hôm nay, sau khi cân nhắc các khía cạnh tội danh khởi tố được điều chỉnh: "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và sau khi nói chuyện trực tiếp chiều 19.3.2018 với BS. Hoàng Công Lương, Luật sư Trần Hồng Phúc, Luật sư Nguyễn Văn Chiến (đang nghiên cứu hồ sơ bảo vệ quyền lợi của BS. Lương), trao đổi với PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, chúng tôi có 1 số ý kiến:

1. Sự cố y khoa tại Hoà Bình là hết sức nghiêm trọng, gây ra những mất mát đau xót với các gia đình bệnh nhân. Vì vậy, việc Công An tỉnh Hoà Bình khởi tố vụ án là cần thiết để làm rõ các trách nhiệm của các cá nhân có liên quan.

2. Điều trị bệnh nhân là 1 chu trình với nhiều đơn vị và cá nhân tham gia. Vai trò của các bác sĩ là chịu trách nhiệm về chuyên môn chỉ ở trong quá trình điều trị. Trong trường hợp này, kết luận giám định là tử vong của các bệnh nhân đến từ tồn dư hoá chất trong máy chứ ko phải do sai sót của bác sĩ trong quá trình điều trị, và vì vậy những người có liên quan đến việc để xảy ra tồn dư hoá chất sẽ phải chịu trách nhiệm ( công ty tổ chức bảo dưỡng...). Ban giám đốc BVĐK tỉnh Hoà Bình cũng phải chịu trách nhiệm trong việc thiếu trách nhiệm trong việc trong tổ chức qui trình kiểm soát chất lượng sau bảo dưỡng (không có trong hợp đồng, không tổ chức kiểm tra, giám sát...). Vì vậy cần xem xét để xử lý nghiêm.

3. Bác sĩ Hoàng Công Lương không phải là người có vai trò trách nhiệm trong việc kiểm soát chất lượng nước sau khi bảo dưỡng. Vì vậy không thể qui trách nhiệm thiếu tinh thần trách nhiệm gây hâu quả nghiêm trọng. Việc bắt các bác sĩ phải chịu trách nhiệm cả về máy móc, thiết bị, vật tư là điều bất khả thi vì họ không thể có cách nào mà kiểm tra hay thẩm định được.

Việc khởi tố này tạo ra 1 hiệu ứng rất nguy hiểm khi các bác sĩ có thể từ chối cấp cứu, từ chối triển khai dịch vụ khám, điều trị khi chưa có đủ các thủ tục hành chính cho tất cả các trang thiết bị mà họ sử dụng (mà vai trò quản lý và giám sát là của lãnh đạo bệnh viện). Điều này sẽ gây chậm trễ việc điều trị cho bệnh nhân, gây nguy hại cho người bệnh.

Việc xử lý nghiêm minh đúng người, đúng tội, đúng pháp luật đồng thời xem xét cẩn trọng các yếu tố khách quan, sẽ là yếu tố quyết định cho thái độ của bác sĩ, nhân viên y tế trong cả nước đối với việc tận tâm hay dè dặt để tự bảo vệ mình .

Chúng tôi - PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, TS.BS Trương Hồng Sơn, Luật sư Trần Hồng Phúc, Luật sư Nguyễn Văn Chiến khẩn thiết yêu cầu các cơ quan bảo vệ pháp luật xem xét lại việc này. (Sức khỏe & Đời sống, trang 3).

 

Phát tán, cổ súy thông tin phản khoa học, nguy hại cho sức khỏe: Xử phạt như thế nào?

Bộ Y tế đề nghị cơ quan chức năng xác minh, ngăn chặn thông tin thất thiệt về sinh con “thuận tự nhiên”.

Liên tiếp trong các số báo 43 và 45 (ra ngày 16 và 19/3/2018), báo Sức khỏe&Đời sống đã có bài “Cảnh báo những trào lưu nguy hại sức khỏe”. Cùng với đó, thời gian gần đây, trên các mạng xã hội xuất hiện trào lưu truyền bá phương pháp sinh đẻ “thuận tự nhiên”, “anti vắc-xin”, “sữa mẹ là thần dược”, các thông tin này đều chưa được kiểm chứng và phản khoa học, tuy nhiên đã được lan truyền một cách nhanh chóng, thu hút số đông ủng hộ, gây hại cho sức khỏe…

Nhằm giúp bạn đọc hiểu rõ thêm sự nguy hại của những trào lưu này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với đại diện các cơ quan chức năng về chế tài phạt với những người phát tán, cổ súy cho những phương pháp bảo vệ sức khỏe phản khoa học, gây hại cho cá nhân, gia đình và cộng đồng.

TS. Nguyễn Huy Quang - Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế: Sinh con “thuận tự nhiên” là không phù hợp với những quy định của pháp luật hiện hành.

Theo TS. Nguyễn Huy Quang, mọi trường hợp sinh con đều phải thực hiện đúng như các phương pháp mà pháp luật đã công nhận, phải bảo đảm an toàn tại các cơ sở khám chữa bệnh có giấy phép hoạt động bởi những người có giấy phép hành nghề.

Về vấn đề sinh con “thuận tự nhiên”, theo quan điểm của TS. Quang, trước hết đây là một trào lưu nhưng chúng ta phải hiểu rằng trong quy định của pháp luật, việc sinh con phải thực hiện theo một trong những phương pháp được pháp luật công nhận thì việc sinh nở đó mới đúng theo quy định của pháp luật. Cho nên, việc sinh con thuận theo tự nhiên không phù hợp với những quy định pháp luật.

Thứ hai, việc sinh con phải đảm bảo an toàn ở tại các cơ sở khám chữa bệnh có giấy phép hoạt động, do các bác sĩ, nhà chuyên môn được cấp chứng chỉ hành nghề. Dù đã thực hiện như vậy rồi mà đôi khi những sự cố khách quan, rủi ro vẫn có thể xảy ra. “Do vậy, những biện pháp như sinh con thuận theo tự nhiên đều vi phạm về mặt pháp luật” - TS. Nguyễn Huy Quang nói.

Bên cạnh đó, theo TS. Nguyễn Huy Quang, mọi người cần phải hiểu, một phương pháp mới, kỹ thuật mới được áp dụng thì phải được Bộ Y tế hoặc Sở Y tế công nhận. Việc sinh con thuận tự nhiên không phải là phương pháp do Bộ Y tế hoặc Sở Y tế công nhận. Những việc tuyên truyền hủ tục và điều phản khoa học theo quy định của pháp luật đều là vi phạm

“Nhiều người cứ nghĩ sinh con thuận tự nhiên ở đâu là quyền của sản phụ, nhưng không phải vậy. Quyền đó phải đảm bảo cả sức khỏe cho đứa bé và cộng đồng. Tự ý sinh con thuận tự nhiên để con chết là hành vi vô ý làm chết người do sự tự tin thái quá của người mẹ. Nếu sinh thuận tự nhiên mà làm chết đứa trẻ thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi “cố ý làm chết người” trong Bộ luật Hình sự”, TS.  Quang nói thêm.

Từ đây, TS. Nguyễn Huy Quang cũng đưa ra lời khuyên cho các bà mẹ cũng như người thân, đó là cần thực hiện sinh con an toàn tại các cơ sở khám chữa bệnh, đảm bảo sức khỏe bà mẹ và trẻ em. Đồng thời khuyến cáo người sử dụng mạng xã hội chọn lọc thông tin một cách thông minh. “Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế các địa phương khi phát hiện thông tin không đúng, phản khoa học, ảnh hưởng tới người dân thì phải phối hợp với các cơ quan chức năng có thẩm quyền để xử lý theo quy định của pháp luật”, Vụ trưởng Nguyễn Huy Quang nhấn mạnh.

Ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội): Đề nghị xử lý nghiêm cá nhân truyền bá những cách sinh con “thuận tự nhiên” theo kiểu man rợ, mông muội

Việc sản phụ tự sinh con ở nhà, không có hỗ trợ của cán bộ y tế chuyên khoa luôn tiềm ẩn nguy cơ có thể xảy ra. Thậm chí là sinh ở cơ sở y tế vẫn luôn ẩn chứa rất nhiều nguy cơ không thể lường trước. Chính vì thế, các cụ đã đúc kết một câu rất đúng: “Chửa đẻ - cửa mả”, làm thế nào tôn trọng tự nhiên, nhưng không bất chấp tất cả. Tự sinh con ở nhà, không có hỗ trợ của cán bộ y tế như thời gian vừa qua là phản khoa học. Khi sinh con ở nhà, ngoài nguy cơ xảy ra với mẹ, trẻ sơ sinh cũng rất dễ xảy ra tai biến bất ngờ. Ngạt là tai biến thường gặp nhất, nếu không được cấp cứu hồi sức kịp thời, đúng phương pháp. Ngoài ra, còn có thể bị các di chứng nguy hiểm khác như bại não, ảnh hưởng trí tuệ...

Vì vậy, để tránh việc như thời gian qua các facebook cá nhân và một số trang mạng tuyên truyền, thậm chí mở các lớp dạy sinh nở   thuận tự nhiên, cần phải giáo dục, tuyên truyền để các sản phụ nên đến các cơ sở y tế gần nhất để được chăm sóc toàn diện khi sinh. Tại Điều 43, Luật Trẻ em đã quy định về “Bảo đảm về chăm sóc sức khỏe trẻ em” nêu rõ: Khoản 2: “Nhà nước bảo đảm thực hiện các biện pháp theo dõi sức khỏe định kỳ cho phụ nữ mang thai và trẻ em theo độ tuổi; chăm sóc dinh dưỡng, sức khỏe ban đầu và tiêm chủng cho trẻ em; phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em; tư vấn và hỗ trợ trẻ em trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục phù hợp với độ tuổi theo quy định của pháp luật”. Khoản 3: “Nhà nước có chính sách, biện pháp tư vấn, sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh; giảm tỷ lệ tử vong trẻ em, đặc biệt là tử vong trẻ sơ sinh; xóa bỏ phong tục, tập quán có hại, ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ em”.

Cũng theo Luật Trẻ em tại Điều 12 nêu rõ: “Trẻ em có quyền được bảo vệ tính mạng, được bảo đảm tốt nhất các điều kiện sống và phát triển”. Như vậy, Nhà nước cần có chính sách để đảm bảo cho các sản phụ được theo dõi định kỳ, chăm sóc sức khỏe trong quá trình mang thai, cái gì tốt nhất cho bà mẹ và thai nhi là phải quan tâm, tránh đặt bà mẹ và thai nhi vào trong các trường hợp rủi ro.

Với những thuyết tuyên truyền trên các trang facebook cá nhân thời gian qua, các nhà chuyên môn đều phân tích là đặt bà mẹ và thai nhi vào rủi ro rất cao, không theo khoa học, đó là việc sinh con theo kiểu “mông muội”. Cần phải hiểu thế nào là sinh thuận tự nhiên, thuận theo tự nhiên phải dựa trên góc độ khoa học, vì vậy người dân không nên theo trào lưu mà ảnh hưởng đến tính mạng của bà mẹ và trẻ sơ sinh.

Tập quán ở các vùng nông thôn từ hàng trăm năm trước đã có sự xuất hiện của các bà mụ, bà đỡ để hỗ trợ các bà mẹ khi sinh nở, đó là những người có kinh nghiệm, điều đó minh chứng rằng, xã hội càng phát triển ngành y tế là ngành áp dụng nhanh nhất các thành tựu về khoa học kỹ thuật, thì thay thế vào vị trí của các bà mụ, bà đỡ là các bác sĩ sản khoa được đào tạo cơ bản nhằm chăm sóc tốt nhất cho bà mẹ và trẻ sơ sinh.

Bên cạnh đó, hiện nay, hệ thống y tế cơ sở của chúng ta đã được xây dựng rộng khắp từ thành thị đến từng thôn bản nông thôn, được đánh giá là có hiệu quả trong công tác chăm sóc và bảo vệ nhân dân. Ở thành thị thì có trạm y tế xã phường, còn nông thôn có hệ thống y tế đến từng thôn bản. Theo đó, đứng về góc độ quản lý nhà nước về trẻ em, tôi hoàn toàn phản đối hành vi tuyên truyền kiểu sinh “thuận tự nhiên” như thời gian qua. Đồng thời đề nghị xử lý nghiêm cá nhân truyền bá những cách sinh con “thuận tự nhiên” theo kiểu man rợ, mông muội, đi ngược lại văn minh loài người.

Ông Nguyễn Phan Phúc - Phó Trưởng phòng Thanh tra Báo chí và Thông tin trên mạng (Bộ Thông tin và Truyền thông): Nâng cao bản lĩnh, sức đề kháng riêng để chống chọi lại các thông tin không chính xác, phản khoa học

Việc truyền bá những cách sinh con “thuận tự nhiên” trên mạng xã hội thời gian qua là một trào lưu của mạng xã hội mới xuất hiện rộ khoảng 2 tuần gần đây, được khá nhiều người theo dõi. Tuy nhiên, để xử lý các nội dung này đang còn gặp nhiều khó khăn đối với cơ quan chủ quản, bởi vì mạng xã hội facebook là mạng xã hội được cung cấp xuyên biên giới do một công ty của Mỹ cung cấp tại Việt Nam.

Về nguyên tắc, người cung cấp mạng xã hội phải tuân thủ các quy định của nước sở tại. Tuy nhiên, việc tuân thủ này của mạng xã hội facebook tại Việt Nam đến nay chỉ có mức độ. Gần đây, Bộ TT&TT đã giao cho Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử liên hệ trực tiếp với đại diện facebook khu vực Đông Nam Á, thường xuyên trao đổi để thông báo đề nghị gỡ bỏ những thông tin xấu độc, vi phạm pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, sự phản hồi của đại diện facebook là chưa được như mong muốn của cơ quan quản lý, bởi họ làm việc theo bộ tiêu chí đề ra của họ, cái nào không phù hợp với tiêu chí thì họ mới bỏ.

Tuy vậy, để đối phó với thông tin có hại gây ảnh hưởng cho xã hội, chúng ta có rất nhiều phương án bằng các kênh như:

Một là, đưa thông tin khoa học chính thống từ các trang fanpage của các cá nhân, tổ chức có uy tín được đăng ký hợp pháp để thông báo hoặc định hướng dư luận.

Hai là, sự phản hồi từ chính người sử dụng facebook, bởi facebook có kênh “báo cáo phản hồi” đối với những thông tin sai sự thật, các tài khoản thông tin sai sự thật sẽ bị chính các tài khoản cá nhân khác “thông báo” cho phía facebook để đóng các tài khoản vi phạm từ phía người dùng nếu báo cáo đó đúng. Việc này phụ thuộc vào trình độ và công nghệ của người sử dụng. Bên cạnh đó, các cơ quan báo chí cũng cần tuyên truyền mạnh mẽ, đồng thời định hướng cho người sử dụng facebook về các thông tin phản khoa học như vừa qua.

Ba là, rất cần đến sự thông thái của người sử dụng facebook, cần có sự chọn lọc giữa một rừng thông tin trên mạng, người dùng phải nâng cao bản lĩnh, sức đề kháng riêng để chống chọi lại các thông tin không chính xác, phản khoa học chưa được kiểm chứng như vừa qua.

Về xử lý đối với các vi phạm, đối với các tài khoản được cung cấp bởi các các nhà mạng Việt Nam thì cơ quan quản lý có thể tác động đóng tài khoản một cách hiệu quả. Nhưng các tài khoản facebook được cung cấp qua biên giới thì vẫn cần có sự phối hợp. Thời gian gần đây, những thông tin trên trang tin điện tử hoặc trang thông tin điện tử tổng hợp đã được các nhà cung cấp khá cẩn trọng trong việc đưa thông tin. Bên cạnh đó, thời gian qua, các sở thông tin và truyền thông các tỉnh, thành và các cơ quan chuyên ngành thuộc Bộ TT&TT đã xử lý rất nhiều vi phạm trong thời gian qua đối với các thông tin xấu độc, thông tin sai sự thật, xúc phạm danh dự nhân phẩm cá nhân, làm giảm uy tín của tổ chức... Hiện nay chế tài xử phạt đã có đầy đủ, Thanh tra Bộ TT&TT sẽ sẵn sàng phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý đối với những vi phạm theo Nghị định 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Bưu chính viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện.

Bộ Y tế đề nghị cơ quan chức năng xác minh, ngăn chặn thông tin thất thiệt về sinh con “thuận tự nhiên”

Liên quan đến vấn đề sinh con “thuận tự nhiên” đang thu hút sự quan tâm của dư luận, Bộ Y tế đã có 3 văn bản gửi Ban Tuyên giáo TW, Bộ Công an và Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị các đơn vị cùng hỗ trợ, vào cuộc xác thực, xử lý những thông tin thất thiệt xung quanh phương pháp sinh con “thuận tự nhiên” được đăng tải trên mạng xã hội thời gian qua.

Các công văn của Bộ Y tế đều khẳng định: “Về phương diện chuyên môn, sinh con tại nhà là phản khoa học, có thể gây ra những tai biến nghiêm trọng như vỡ tử cung, băng huyết, nhiễm trùng dẫn đến tử vong cho bà mẹ và trẻ sơ sinh”.

Vì thế, Bộ Y tế đề nghị Ban Tuyên giáo TW chỉ đạo các cơ quan quản lý nhà nước về truyền thông vào cuộc xác minh, ngăn chặn và xử lý các tập thể, cá nhân truyền bá trái phép (nếu có) phương pháp sinh đẻ phản khoa học, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người dân theo quy định của pháp luật. (Sức khỏe & Đời sống, trang 3).

 

Ứng dụng công nghệ 4.0: Giảm thời gian chờ đợi của người bệnh

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) 4.0 được kỳ vọng sẽ giúp lãnh đạo bệnh viện (BV) quản lý toàn bộ hoạt động với các số liệu trực tuyến, thực hiện bệnh án điện tử, hỗ trợ bác sĩ khám chữa bệnh từ xa; giảm rủi ro, sai sót thông qua việc cảnh báo tương tác thuốc, sự trùng lặp trong các toa thuốc... Tại buổi tọa đàm ứng dụng CNTT 4.0 trong ngành y tế và công bố hệ thống quản lý tổng thể BV thông minh FPT.eHospital chiều ngày 19/3, ông Trần Quý Tường, Cục trưởng Cục CNTT, Bộ Y tế cho biết, CNTT đã được ứng dụng rộng rãi trong quản lý y tế. Hiện nay hầu hết các cơ sở y tế đã kết nối mạng internet. Việc ứng dụng CNTT 4.0 được kỳ vọng sẽ giúp lãnh đạo BV quản lý toàn bộ hoạt động với các số liệu trực tuyến, thực hiện bệnh án điện tử, hỗ trợ bác sĩ khám chữa bệnh từ xa; giảm rủi ro, sai sót thông qua việc cảnh báo tương tác thuốc, sự trùng lặp trong các toa thuốc... Trong những năm qua, với sự quyết tâm của lãnh đạo, ngành y tế đã có sự thay đổi mạnh mẽ nhờ việc ứng dụng CNTT. Tại BV Bạch Mai, việc ứng dụng FPT.eHospital đã giúp BV hỗ trợ tiếp đón thành công trung bình 9.000 bệnh nhân/ngày, tăng 15-20% so với trước đó, gấp 15 lần một BV cấp tỉnh. Trung bình mỗi bệnh nhân chỉ mất 1 phút 40 giây đăng ký và chờ khám. Việc ứng dụng CNTT đã giúp rút ngắn thời gian khám, chờ đợi của bệnh nhân. Còn tại BVĐK thành phố Vinh (Nghệ An), từ việc một ngày chỉ tiếp đón 300-500 người bệnh, nhờ hệ thống FPT.eHospital, hiện nay BV đã có thể tiếp đón 1.600-1.800 người chỉ trong 2 tiếng. BV đã thu hút người khám chữa bệnh ở TP. Vinh và các địa phương lân cận.

Tại buổi tọa đàm, ông Bùi Quang Ngọc - Tổng Giám đốc FPT cho biết, FPT.eHospital phiên bản mới đáp ứng được tất cả yêu cầu trên của các BV. Giải pháp này ứng dụng những công nghệ 4.0 mới nhất như: trí tuệ nhân tạo, phân tích dữ liệu lớn, điện toán đám mây, thiết bị di động... Các giải pháp này giúp lãnh đạo BV quản lý toàn bộ hoạt động với các số liệu trực tuyến theo thời gian thực, tích hợp chữ ký số, bệnh án điện tử... hướng đến xây dựng BV không giấy tờ; tối ưu hóa quy trình khám chữa bệnh theo hướng nhanh - gọn - chính xác; quản lý chặt chẽ tài chính...

TS. Trần Quý Tường cho rằng, hướng tới xây dựng BV thông minh, hiện ngành y tế Việt Nam đang tìm kiếm giải pháp công nghệ có khả năng vận hành nhiều BV; cho phép tùy biến quy trình tác nghiệp; triển khai linh hoạt nhiều giai đoạn phù hợp với khả năng đầu tư của từng BF; phù hợp với mô hình cho thuê dịch vụ CNTT; quản lý BV thông minh với nhiều tính năng được ứng dụng công nghệ 4.0.

Với các bác sĩ, FPT.eHospital phiên bản mới hỗ trợ khám chữa bệnh từ xa; giảm rủi ro, sai sót thông qua việc cảnh báo tương tác thuốc, sự trùng lặp của trong các toa thuốc; Với bệnh nhân, FPT.eHospital phiên bản mới cung cấp nhiều tính năng thông minh giúp bệnh nhân giảm thời gian đăng ký khám chữa bệnh.

Để thúc đẩy hơn nữa việc ứng dụng CNTT trong công tác khám chữa bệnh và quản lý y tế, hướng tới BV thông minh, ngày 29/12/2017 Bộ Y tế ban hành Thông tư 54/2017/TT-BYT về Bộ tiêu chí ứng dụng CNTT trong BV. Trong bộ tiêu chí được chia làm 7 mức. Nếu BV nào đạt được đến mức 6-7 được coi là BV thông minh. (Sức khỏe & Đời sống, trang 3).