Thảo luận, đề xuất một số đổi mới trong đào tạo lĩnh vực y khoa
Hội nghị lần thứ 16 của Hội đồng Hiệu trưởng các trường đại học Y-Dược Việt Nam được tổ chức ngày 26-8 tại Hà Nội. Đại biểu là lãnh đạo các trường đại học y - dược cùng các đơn vị chức năng của Bộ Y tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo tập trung thảo luận và đưa ra đề xuất liên quan đến một số thay đổi về tuyển sinh, đào tạo đại học và sau đại học; xây dựng và triển khai đề án đổi mới cơ chế hoạt động của các trường đại học chuyên ngành sức khỏe…
Về đổi mới trong tuyển sinh đại học sẽ có nhiều thay đổi sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt khung cơ cấu hệ thống giáo dục quốc gia và phê duyệt khung trình độ quốc gia Việt Nam. Đáng chú ý, để bảo đảm chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, nhất là bảo đảm an toàn người bệnh, Bộ Y tế sẽ tổ chức kỳ thi quốc gia cấp chứng chỉ hành nghề cho tất cả bác sĩ đa khoa sau khi tốt nghiệp các cơ sở đào tạo. (Nhân dân, trang 8)
Cùng chủ đề Báo Thanh niên trang 4: “Đề xuất kỳ thi quốc gia cấp chứng chỉ hành nghề cho bác sĩ”
Nghiên cứu tổng thể về tác động của a-mi-ăng trắng đối với sức khỏe và môi trường
Đó là ý kiến của nhiều đại biểu đưa ra tại hội thảo “Việc sử dụng A-mi- ăng (AMA) trắng tại Việt Nam và thế giới” do Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường phối hợp Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội tổ chức mới đây.
Theo báo cáo của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, với những tính năng vượt trội như độ bền cơ học và tính đàn hồi cao, chịu ma sát tốt, chống cháy, chịu được môi trường kiềm, cách điện, khó phân hủy..., AMA trắng được coi là nguyên liệu đầu vào hữu ích cho hơn ba nghìn sản phẩm. Loại sợi này được ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng (tấm lợp phi-brô xi-măng), các vật liệu cách điện, ô-tô, hàng không, đóng tàu, sản xuất vật liệu chống cháy, an ninh quốc phòng... Trên thế giới, AMA trắng được phép sử dụng tại 147 quốc gia, vùng lãnh thổ, kể cả những nước phát triển như: Mỹ, Ca-na-đa, Nga, Bra-xin, Ấn Độ... Ngay trong khối ASEAN cũng không có nước nào cấm sử dụng.
Tại Việt Nam, AMA trắng đang được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, nhưng sử dụng rộng rãi nhất là trong ngành vật liệu xây dựng. Với tính năng ưu việt và giá thành thấp, sản phẩm này đã và đang đáp ứng được nhu cầu về tấm lợp giá rẻ cho người dân, nhất là người dân tại các vùng sâu, vùng xa (đáp ứng 62% nhu cầu tấm lợp hằng năm cho những gia đình có thu nhập thấp). Từ nhiều năm nay, tấm lợp phi-brô xi-măng đã đồng hành cùng các chương trình hỗ trợ người nghèo và khắc phục hậu quả thiên tai; chương trình thực hiện Quyết định 167 của Thủ tướng Chính phủ về hỗ trợ nhà cho người nghèo và đối tượng chính sách…
Cũng như một số quốc gia trên thế giới, tại Việt Nam cũng còn một số quan điểm trái chiều liên quan đến việc có nên tiếp tục cho phép sử dụng AMA trắng một cách an toàn và kiểm soát hay cấm sử dụng loại sợi này do lo ngại khả năng gây ung thư cho người khi tiếp xúc. Tuy nhiên theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Lê Hồng Tịnh: việc đề xuất cấm sử dụng AMA trắng tại Việt Nam vào năm 2020 cần được xem xét một cách thấu đáo dựa trên các hiệp ước quốc tế và pháp luật hiện hành của Việt Nam. Đồng thời, cần phải phân tích kỹ gánh nặng kinh tế cho Chính phủ nếu ban hành lệnh cấm sử dụng AMA trong sản xuất tấm lợp phi-brô xi-măng khi đất nước còn nhiều hạng mục cần ưu tiên phát triển. Do vậy, việc xây dựng lộ trình cấm AMA trắng cũng nên thực hiện đối với từng loại sản phẩm riêng biệt để giúp các doanh nghiệp có thời gian thích hợp để chuyển đổi với chi phí thấp nhất. Ngoài ra, Việt Nam đi sau các nước trong sản xuất các sản phẩm có chứa AMA trắng, do vậy hoàn toàn có thể tiếp thu được những kinh nghiệm trong việc quy định điều kiện trong sản xuất AMA trắng, cũng như các công nghệ, quy trình để bảo đảm sản xuất an toàn, rủi ro thấp.
Chính phủ cần chỉ đạo các cơ quan quản lý chuyên môn tập trung nghiên cứu, đánh giá một cách khoa học, toàn diện những tác động của AMA trắng đối với sức khỏe con người và môi trường, không chỉ trong ngành sản xuất tấm lợp phi-brô xi-măng mà cả trong các ngành công nghiệp khác. Trên cơ sở đó xây dựng các chính sách quản lý phù hợp với quy định của quốc tế và Việt Nam; phù hợp điều kiện kinh tế - xã hội; bảo đảm quyền lợi của người lao động, người sản xuất và người tiêu dùng.
Là người trực tiếp tham gia các nghiên cứu, khảo sát thực tế, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội, Bùi Sỹ Lợi chia sẻ: Hiện có khá nhiều nghiên cứu từ nhiều góc độ, quy mô khác nhau của quốc tế và Việt Nam về sử dụng AMA trắng. Các nghiên cứu này chưa đưa ra bằng chứng rõ ràng, thuyết phục được nhóm phản đối cấm AMA trắng về vấn đề ung thư do AMA trắng gây ra ở Việt Nam. Các cơ sở đưa ra chủ yếu dựa vào bằng chứng quốc tế. Cho nên, việc loại bỏ AMA trắng cần được nhìn tổng thể cả về góc độ y tế, sức khỏe, kinh tế, nhưng cũng phải hài hòa khi nhìn từ góc độ của nhà đầu tư, sản xuất và người lao động liên quan. Nhưng dứt khoát phải có lộ trình rõ ràng và có bước chuyển tiếp để công khai và tất cả các bên đồng thuận, nhằm tuyên truyền để người dân hiểu, chia sẻ và thích ứng với chuyển đổi; đủ thời gian chuẩn bị về văn bản pháp lý vì thực tế liên quan đến nhiều luật và văn bản quy phạm pháp luật; đồng thời, đủ thời gian để doanh nghiệp, người lao động chuyển đổi sản xuất cũng như đủ thời gian để nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới, tìm ra vật liệu thay thế phù hợp...
Nhận thấy những ảnh hưởng nếu lệnh cấm được đưa ra mà chưa có giải pháp cho người dân, Văn phòng Chính phủ đã gửi văn bản đề nghị các bộ, ban, ngành tiếp tục nghiên cứu về loại sợi có thể thay thế AMA trắng. Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp các bộ, ban, ngành thực hiện nghiên cứu một cách tổng thể và chi tiết về sợi thay thế AMA trắng trước khi đưa ra lộ trình cấm sử dụng, nhập khẩu. (Nhân dân, trang 5)
Phạt nhiều công ty sản xuất thực phẩm chức năng giả, kém chất lượng
Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế vừa xử phạt nhiều công ty sản xuất thực phẩm chức năng giả, kém chất lượng
Ngày 26.8, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho biết, từ ngày 17 - 24.8, Cục đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 5 cơ sở vi phạm về an toàn thực phẩm với tổng số tiền phạt trên 191 triệu đồng.
Trong đó, Công ty cổ phần dược phẩm quốc tế USA (ở khu đô thị Đại Kim Định Công, P.Định Công, Q.Hoàng Mai, Hà Nội) bị phạt 84 triệu đồng do sản xuất các lô hàng giả không có giá trị sử dụng, gồm: lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe ARGININ B.COMPLEX EXTRA (số lô: 020916 NSX: 02.09.2016 HSD: 02.09.2019), lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Anphavit calci nano (số lô: 020417 NSX: 07.04.2017 HSD: 07.04.2020) và lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Pediasure ăn ngon ngủ tốt (số lô SX: 010117 NSX: 11.01.17, HSD: 11.01.20) có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn đã công bố áp dụng.
Công ty cổ phần dược Viko 8 - Pháp (ở khu đô thị Văn Khê, P.La Khê, Q.Hà Đông, Hà Nội) bị phạt trên 35 triệu đồng do sản xuất lô sản phẩm thực phẩm chức năng Trinh nữ hoàng cung Pháp Âu (lô sản xuất: 261015, NSX: 26.10.15; HSD: 26.10.18) là hàng giả, không có giá trị sử dụng, công dụng; kết quả kiểm nghiệm âm tính với trinh nữ hoàng cung.
Công ty TNHH dược phẩm VINASANCO (địa chỉ trụ sở chính tại P.Vĩnh Hưng, Q.Hoàng Mai, Hà Nội) bị phạt trên 60 triệu đồng do hành vi bán lô sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe PHYPERUS DHA (lô SX: 191216, NSX:17.12.16, HSD: 17.12.19) chất lượng sản phẩm không phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng; không duy trì việc kiểm nghiệm sản phẩm định kỳ theo quy định cho sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe PHYPERUS DHA...
Cùng ngày, ông Nguyễn Văn Nhiên, Phó chánh thanh tra Bộ Y tế, cho biết Thanh tra bộ đang tiến hành thanh tra 20 công ty sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu và bán hàng đa cấp các sản phẩm thực phẩm thuộc phạm vi quản lý của Bộ.
Theo ông Nhiên, bước đầu đã phát hiện các hành vi vi phạm như ghi nhãn không đúng như công bố, kiểm nghiệm sản phẩm không thực hiện đầy đủ theo quy định, vi phạm về điều kiện sản xuất và chất lượng không đúng tiêu chuẩn công bố. Thanh tra bộ đã xử phạt hành chính tổng số tiền hàng trăm triệu đồng, trong đó cơ sở bị phạt nặng nhất là 90 triệu đồng.
Thanh tra bộ cũng đã lấy các mẫu sản phẩm để kiểm nghiệm, kết quả xét nghiệm sẽ có trong 2 tuần tới, nếu phát hiện sản phẩm vi phạm sẽ tiến hành thu hồi. (Thanh niên, trang 4)
Xử trí khi trẻ em nuốt phải thủy ngân
Nghịch nhiệt kế thủy ngân, nhiều trẻ đã vô tình nuốt phải chất độc này. Tuy nhiên, theo các bác sĩ chuyên khoa, trong trường hợp này, cha mẹ không nên quá lo lắng mà cần bình tĩnh đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
Mới đây, chị Nguyễn Thị Thủy (Gia Lâm, Hà Nội) gần như đứng tim khi không may để con nuốt phải thủy ngân có trong nhiệt kế. Theo chị Thủy, mấy hôm trước, con trai chị 4 tuổi bị sốt virus. Chị Thủy dùng nhiệt kế thủy ngân để cặp nhiệt độ cho con. Thấy con hợp tác, ngoan ngoãn khi cặp nhiệt độ, chị chủ quan đi làm việc khác. Chưa đầy 3 phút sau, cu cậu khóc lóc cầm chiếc nhiệt kế đưa cho chị. Thì ra, nhân lúc mẹ không để ý, bé đã đưa nhiệt kế lên miệng và cắn vỡ.
Ngay lập tức, chị Thủy đưa bé vào khoa Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương. May mắn là bé không nuốt mảnh thủy tinh vào bụng, cũng không hít phải thủy ngân ở phổi mà lượng thủy ngân này lại nằm trọn trong ổ bụng. Vì thế, bác sĩ đã tiến hành thụt, cho uống thuốc nhuận tràng để đào thải nhanh.
Hít phải thủy ngân có thể gây ngộ độc, tử vong
Theo PGS.TS Trần Hồng Côn, khoa Hóa học, trường ĐH Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, thủy ngân có trong nhiệt kế là thủy ngân vô cơ. Vì thế, nếu trẻ con nuốt phải số lượng ít có trong nhiệt kế thì không đáng lo, do nó có thể đào thải ra ngoài qua đường tiêu hóa.
“Thủy ngân chỉ gây nguy hiểm khi hít phải. Khi đó, thủy ngân sẽ nhanh chóng được hấp thu qua đường hô hấp, qua các phế nang đi vào trong máu, thận, hệ thần kinh và dễ gây ngộ độc”, PGS.TS. Trần Hồng Côn nói.
“Dù thủy ngân trong nhiệt kế không thực sự nguy hiểm, thế nhưng, cha mẹ vẫn cần giám sát con khi cặp nhiệt độ, nếu không, rất có thể bé sẽ hít phải. Lúc này, nó sẽ vô cùng nguy hiểm. Cũng vì lý do này mà khi con cắn vỡ nhiệt kế, cha mẹ cần đưa đến bệnh viện để kiểm tra xem con đã hít phải khí này chưa”.
Theo PGS.TS. Trần Hồng Côn, hít phải thủy ngân có thể gây viêm phổi nặng cấp tính. Lúc này, nạn nhân có biểu hiện ho, khó thở, đau tức ngực. Trong một số trường hợp có thể gây ngộ độc cấp tính và tử vong nếu tiếp xúc với thủy ngân nhiều.
PGS.TS. Trần Hồng Côn cho biết, trong trường hợp trẻ cắn phải nhiệt kế có chứa thủy ngân thì cần nhanh chóng đưa trẻ tới cơ sở y tế. Trên thực tế, trẻ nuốt thủy ngân không nguy hiểm bằng nguy cơ trẻ nuốt phải các mảnh vỡ nhiệt kế nên cha mẹ không cần quá lo lắng.
Tránh để thủy ngân phân tán ra không khí
Nếu trong trường hợp bị vỡ nhiệt kế thì cần nhanh chóng đưa trẻ tới một vị trí khác để tránh nguy cơ trẻ hít phải hơi bốc của thủy ngân. Ngay sau đó, bố mẹ cần thu các mảnh vỡ và thủy ngân trên mặt đất bằng cách dùng bông ướt. Khi làm cần phải nhẹ nhàng để tránh các hạt thủy ngân bị phân li, chia thành nhiều hạt nhỏ. Bông ướt này sau đó phải được cho vào túi nilon, vứt vào thùng phân loại rác, tránh vứt xuống đất, hoặc rạch nước sẽ ảnh hưởng tới môi trường xung quanh cũng như mạch nước ngầm.
Sau khi thu dọn hết các mảnh vỡ nên mở cửa phòng, bật quạt để phòng được thông thoáng. Trong trường hợp thủy ngân dính vào quần áo, bạn cần ngâm quần áo trong nước lạnh 30 phút, ngâm thêm 30 phút nữa trong nước xà phòng ở nhiệt độ 70 - 80 độ. Sau đó ngâm 20 phút trong nhiệt độ cao trong nước pha hóa chất và xả bằng nước lạnh.
Riêng với trường hợp trẻ cắn vỡ nhiệt kế, cha mẹ tuyệt đối không nên móc họng hoặc ép trẻ nôn ra. Cách làm đó có thể làm cho các mảnh vụn thủy tinh gây trầy xước trong cơ thể. Trong trường hợp trẻ nuốt phải mảnh vụn thủy tinh có thể tăng nguy cơ bị thủng ruột.
Nếu trẻ chỉ nuốt phải thủy ngân sẽ được các bác sĩ cho uống các thuốc nhuận tràng để cơ thể có thể nhanh chóng đào thải chất này qua đường tiêu hóa. Thế nên, cha mẹ không cần quá lo lắng. “Dù thủy ngân trong nhiệt kế không thực sự nguy hiểm, thế nhưng, cha mẹ vẫn cần giám sát con khi cặp nhiệt độ, nếu không, rất có thể bé sẽ hít phải loại khí đó. Lúc này, nó sẽ vô cùng nguy hiểm. Cũng vì lý do này mà khi con cắn vỡ nhiệt kế, cha mẹ cần đưa đến bệnh viện để kiểm tra xem con đã hít phải khí này chưa”, PGS.TS Trịnh Hồng Côn nhấn mạnh. (An ninh Thủ đô, trang 4)
