Loạn “thần dược” online - Ai chịu trách nhiệm?
Hiện nay, có rất nhiều loại thực phẩm chức năng được rao tăng cường sức khỏe, chữa bệnh tật, đang bán tràn lan online theo kiểu hết sức mập mờ.
Đáng chú ý là các trang bán sản phẩm này đều không “tiết lộ” địa chỉ, nhưng lại lôi đủ các giáo sư, tiến sĩ ra để gắn vào lời quảng cáo cho thêm trọng lượng. Và vì là thực phẩm nên thứ giấy tờ duy nhất mà nơi bán trưng ra là Giấy Xác nhận công bố sản phẩm, đôi khi hình ảnh giấy phép này cũng mờ ảo như cách bán thuốc… Tất cả đang khiến người tiêu dùng hoang mang và lo lắng…
Liên tiếp vi phạm
Thời gian gần đây, liên tiếp các thông tin khuyến cáo về các sản phẩm vi phạm quy định quảng cáo, có dấu hiệu lừa dối người tiêu dùng đã được Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đưa ra để cảnh báo.
Có thể “điểm danh” vô số sản phẩm và các trang web bán hàng trong số này như website: https://www.facebook.com/caolongvuong khi có quảng cáo sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe Cao lỏng Vượng khí vi phạm quy định quảng cáo, có dấu hiệu lừa dối người tiêu dùng. Theo đó, sản phẩm này được Công ty Cổ phần Phúc An Việt Nam (địa chỉ: xã Văn Tự, huyện Thường Tín, TP. Hà Nội) công bố và chịu trách nhiệm sản phẩm. Cục An toàn thực phẩm đã làm việc với công ty, tuy nhiên, đại diện công ty khẳng định sản phẩm không phải do công ty thực hiện và chịu trách nhiệm về chất lượng. Hiện, Cục An toàn thực phẩm đang phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý.
Ngoài ra, còn rất nhiều sản phẩm khác cùng một cách thức bán hàng và bị xử lý tương tự như thực phẩm bảo vệ sức khỏe Albavit Kids IQ Boost của Công ty Cổ phần thương mại Polvita (địa chỉ: Ô số 1, tầng 16 tòa nhà 169 Nguyễn Ngọc Vũ, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội) quảng cáo trên website: https://duocnhapkhau.vn; Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Hoàn Xuân Thang của Công ty Cổ phần đầu tư Akina Đông Á (địa chỉ: KM 30 Đại lộ Thăng Long, xã Thạch Hòa, huyện Thạch Thất, TP. Hà Nội) quảng cáo trên các website: https://hoanxuanthang.vn, https://hoanxuanthangvn.com.
Thực phẩm bảo vệ sức khỏe BONEKHOP của Công ty TNHH Thương mại dược phẩm VIFACO (địa chỉ: số 595 đường Lý Thường Kiệt, phường Lê Hồng Phong, TP. Phủ Lý, Hà Nam) quảng cáo vi phạm quy định trên website benhthoaihoakhop.com.vn; Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Sản phẩm Hamomax được Công ty cổ phần phát triển thảo dược Việt Nam, (địa chỉ: A13, lô 4, Khu đô thị mới Định Công, phường Định Công, quận Hoàng Mai) công bố và chịu trách nhiệm sản phẩm đang bán trên website: https://hamomax.net/; https://reviewsosanh.com/hamomax-ha-mo-mau.
Đáng chú ý, các sản phẩm này đều thuộc dạng thực phẩm chức năng nhưng lại không rõ nguồn gốc, xuất xứ và các công ty được cho là chủ sở hữu sản phẩm khi làm việc với Cục An toàn thực phẩm đều chối đây đẩy việc đã quảng cáo sản phẩm như thế.
Có thể thấy đây là một điều vô cùng hài hước hoặc vô cùng đáng lo ngại. Sẽ là vô lý khi nếu đúng đó là sản phẩm của công ty mà lại do một trang web hay fanpage facebook nào đó tự đưa lên quảng cáo mà không có động cơ gì. Trường hợp còn lại là một sản phẩm giả mạo nào đó đang lợi dụng nhãn hiệu nổi tiếng để tuồn hàng giả, hàng nhái ra thị trường đánh lừa người tiêu dùng.
Người mua… “ráng chịu trách nhiệm”?
Tìm hiểu thêm về các trang web này, tất cả đều chỉ có tên miền là .com hoặc .live..., tức là những tên miền mà cá nhân nào đăng ký cũng được. Các mục khác của trang web như Liên hệ, hay Giới thiệu về người bán đều chỉ làm cho ra dáng mà không có bất cứ một thông tin nào khác.
Khi mua hàng, người mua chỉ được phép điền tên, địa chỉ nhận hàng vào đơn hàng điện tử, sau đó sẽ có người xưng là của công ty đến giao sản phẩm tại nhà. Phóng viên đã thử đặt hàng 1 hộp thực phẩm chức năng tên Mãnh Dương Nam Việt trên trang web manhduongnamviet.vn với giá 450.000 đồng, được cho là do Trung tâm nghiên cứu ứng dụng TPCN Học viện Quân y sản xuất và Công ty CP TBVT Y tế Nam Việt (có địa chỉ ghi trên bao bì là ở U05-49, khu D, khu ĐTM Dương Nội, Hà Đông) phân phối. Điểm lạ là sản phẩm này không có bán tại các nhà thuốc mà chỉ bán qua các trang web online. Sau khi đặt hàng, có 1 cuộc điện thoại do nhân viên xưng là người của công ty gọi đến và giao hàng tại nhà. Hóa đơn không có con dấu, chỉ là tờ giấy in bình thường, không có địa chỉ nơi bán và người ship hàng thì cho biết là em chỉ đi ship hàng thuê.
Chưa rõ chất lượng sản phẩm ra sao, nhưng điều khó hiểu là hầu hết các loại thực phẩm chức năng mập mờ nhưng luôn rêu rao là tăng cường sinh lực, bổ nọ bổ kia đều không có bán tại các hiệu thuốc. Còn hầu hết các trang web lập ra để bán hàng thì đều không có một địa chỉ cụ thể nào. Phải chăng tất cả những sản phẩm này đều chưa đủ điều kiện để xuất hiện một cách đường đường chính chính trên thị trường mà phải bán chui lủi qua những kênh online vô cùng mập mờ như vậy?
Những loại thực phẩm chức năng này đều bán mỗi loại một giá và không hề rẻ, chưa kể tới việc gây tổn hại về tiền bạc cho người tiêu dùng, sẽ ra sao nếu sản phẩm trôi nổi này gây tác hại về sức khỏe cho người dân. Đề nghị các cơ quan quản lý về y tế tăng cường xử lý triệt để, nghiêm khắc những đơn vị bán sản phẩm một cách mập mờ, các đơn vị quản lý thông tin - truyền thông sớm có biện pháp truy quét mạnh những trang web không nguồn gốc và kể cả những trang mạng chính thống đang lầm lũi tiếp tay cho việc bán hàng này. Và cuối cùng, ai sẽ là người chịu trách nhiệm chính thức cho sản phẩm ngoài chính bản thân người tiêu dùng? (Sức khỏe & Đời sống, trang 3).
Đẩy mạnh công tác phối hợp toàn diện sản-nhi
5 bệnh viện (BV) đầu ngành về sản-nhi của TPHCM là Bệnh viện Từ Dũ, Hùng Vương, Nhi đồng 1, Nhi đồng 2 và Nhi đồng thành phố cần tiếp tục phối hợp hỗ trợ các BV tuyến dưới và BV tư nhân trong những trường hợp nguy cấp nhằm giảm thiểu sự cố tử vong trong lĩnh vực sản-nhi, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em trên địa bàn.
Tại hội nghị tổng kết công tác chỉ đạo tuyến lĩnh vực sản - nhi sơ sinh được tổ chức vào sáng 28-3, PGS-TS Tăng Chí Thượng, Phó giám đốc Sở Y tế TPHCM, nhận định: “5 bệnh viện (BV) đầu ngành về sản-nhi của TPHCM là Bệnh viện Từ Dũ, Hùng Vương, Nhi đồng 1, Nhi đồng 2 và Nhi đồng thành phố cần tiếp tục phối hợp hỗ trợ các BV tuyến dưới và BV tư nhân trong những trường hợp nguy cấp nhằm giảm thiểu sự cố tử vong trong lĩnh vực sản-nhi, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe bà mẹ - trẻ em trên địa bàn”.
Đại diện các BV cho biết, trong thời gian qua nhiều trẻ sơ sinh đã được cứu sống nhờ sự phối hợp toàn diện và kịp thời giữa BV sản và BV nhi.
Cụ thể, từ tháng 1-2019 đến tháng 2-2019, BV Nhi đồng TPHCM đã phối hợp sản - nhi toàn diện với BV Từ Dũ và BV Hùng Vương thực hiện hơn 500 ca hội chẩn trước sinh và tiếp nhận hơn 100 trường hợp trẻ sơ sinh mắc các bệnh lý bẩm sinh, như: tim mạch, thoát vị hoành, viêm phúc mạc, hở thành bụng... chỉ vài giờ sau khi chào đời. Sự phối hợp này đã cứu sống nhiều trường hợp trẻ mắc bệnh hiểm nghèo tưởng như không thể qua khỏi, tỷ lệ tử vong giảm còn khoảng 10%. (Sài Gòn giải phóng, trang 7).
Náo loạn tiêm vắcxin 6 trong 1 cho trẻ em tại Đà Nẵng
Hàng trăm người dân đã đứng xếp hàng từ sáng sớm 28.3 tại cơ sở tiêm chủng (Trung tâm y tế dự phòng TP.Đà Nẵng) để tiêm vắcxin 6 trong 1 (dịch vụ) cho con của họ.
Thông thường, trẻ em sơ sinh được tiêm vắcxin tại trạm y tế phường hoặc trung tâm y tế quận - nơi đăng ký cư trú. Vì vậy không có hiện tượng quá tải và khan hiếm thuốc như hiện nay.
Tuy nhiên, gần đây người dân khắp nơi đã chọn giải pháp đến trung tâm y tế dự phòng, các bệnh viện lớn để tiêm dịch vụ (không chọn các loại vắcxin miễn phí).
Đặc biệt, thời gian gần đây, khi có hiện tượng nhiều trẻ sơ sinh bị biến chứng, phản ứng tiêu cực sau khi tiêm vắcxin ComBE Five.
Vụ việc hơn 30 trẻ bị phản ứng, tai biến sau tiêm vắcxin ComBE Five tại Bình Định đã ảnh hưởng đến tâm lý của các phụ huynh.
Làn sóng chọn tiêm vắcxin dịch vụ 6 trong 1 đã bùng phát, lan rộng ra các địa phương miền Trung. Hiện tượng khan hiếm vắcxin tiêm ngừa cho trẻ và quá tải ở các trung tâm y tế dự phòng đã xảy ra tương tự tại Quảng Nam, Đà Nẵng mới đây. (Lao động, trang 1, Tuổi trẻ, trang 14, Sức khỏe & Đời sống, trang 2).
Nắng nóng và tia cực tím, hàng ngàn bệnh nhi sốc nhiệt
Nắng nóng kèm theo sự thay đổi nhiệt độ đột ngột trong những ngày gần đây ở TP.HCM khiến nhiều trẻ em nhập viện điều trị vì sốc nhiệt.
Vẻ mặt âu lo, chị Lê Thị Minh Anh (ngụ Q.8, TP.HCM) đang chăm sóc con nhỏ điều trị tại khoa hô hấp Bệnh viện Nhi Đồng 1 TP.HCM kể: "Hai ngày đầu thấy cháu bị ho, tôi cho uống thuốc nhưng càng nặng thêm. Ngày thứ ba cháu sốt cao, thở mạnh, đưa đi bệnh viện khám mới biết bé bị viêm phổi. Thời tiết cả ngày lẫn đêm đều nóng thế này khiến bé cứ sốt hoài, tôi lo quá".
Tăng 10 - 15% trẻ nhập viện
Theo Bệnh viện Nhi Đồng 1, mỗi ngày đơn vị tiếp nhận gần 5.000 bệnh nhi đến khám, phần lớn liên quan đến các bệnh viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, viêm phổi và tiểu phế quản.
Nguyên nhân được các bác sĩ lý giải là do dưới tác động của nắng nóng và tia cực tím, sức đề kháng của trẻ em giảm dần. Điều này khiến bé dễ thiếu nước dẫn đến rối loạn điện giải do bài tiết mồ hôi nhiều hơn, đặc biệt các bệnh lý hô hấp như viêm phổi.
Ngoài ra, thời tiết nắng nóng có thể làm thực phẩm dễ ôi thiu, vi trùng phát triển nhanh gây ra bệnh lý về đường ruột như tiêu chảy cấp, đi tiêu ra đàm máu ở trẻ.
Tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, số trẻ đến khám và nhập viện trong những ngày qua cũng tăng lên đáng kể. Đặc biệt, trẻ mắc bệnh về đường tiêu hóa như tiêu chảy, nôn ói tăng nhiều, từ 10-15% so với tháng trước.
Ngoài ra còn có hàng ngàn trường hợp điều trị ngoại trú do liên quan đến các bệnh như viêm họng, viêm phế quản do nhiễm siêu vi...
BS Đặng Thị Kim Huyên, trưởng khoa khám bệnh Bệnh viện Nhi Đồng 2, cho biết có nhiều trẻ rơi vào tình trạng sốc nhiệt do thay đổi nhiệt độ đột ngột.
"Các bé thường chạy từ ngoài trời nắng vào thẳng nơi có máy lạnh hoặc nhảy xuống hồ bơi ngay rồi ngâm mình trong bể bơi quá lâu nên rất dễ bị sốc nhiệt. Ngoài ra, việc thời tiết quá nóng bức trong khi bé mặc quần áo bí bức dễ đổ mồ hôi gây mẩn ngứa viêm da" - BS Huyên nói và cho rằng các bậc cha mẹ không nên chủ quan với các biểu hiện của trẻ như ho, sốt, sổ mũi... bởi sẽ khiến bệnh tình bé nặng hơn dẫn đến nhập viện.
Theo các bác sĩ, nắng nóng khiến trẻ dễ mất nước, do đó các bậc phụ huynh thường cho trẻ uống nhiều nước. Tuy nhiên, cần lưu ý không nên để trẻ uống quá nhiều nước ngọt có gas kèm theo đá lạnh.
"Tốt nhất nên cho trẻ uống nước ép từ các loại trái cây tươi. Bên cạnh đó, người lớn cần phải chú ý dung hòa nhiệt độ các phương tiện làm mát phù hợp với cơ thể trẻ, hướng dẫn trẻ hạn chế thay đổi nhiệt độ đột ngột dễ bị sốc nhiệt" - BS Huyên khuyến cáo.
Trẻ nhỏ và người già thích nghi kém
BS CKII Nguyễn Viết Hậu - phó trưởng khoa cấp cứu Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM - cho rằng đối với cơ thể người, nhiệt độ thích nghi tốt nhất là khoảng 25°C. Sở dĩ cơ thể điều chỉnh thích nghi tốt thay đổi của nhiệt độ là do có trung tâm điều nhiệt nằm trên não.
Tuy nhiên khi đến một ngưỡng nhiệt độ lạnh quá hoặc nóng quá, cơ thể không thể điều chỉnh kịp dẫn đến bệnh.
Để phòng ngừa các bệnh do thời tiết nắng nóng hay thời điểm giao mùa gây ra, khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài hay môi trường có nhiệt độ cao...
BS Hậu khuyên mọi người nên mặc quần áo dài tay, thoáng mát, đội nón rộng vành. Hạn chế thời gian tiếp xúc ánh nắng từ 10h đến 16h. Đặc biệt phải chủ động uống nước, không nên đợi đến lúc khát nước mới uống.
Trong thời tiết nóng bức cần lưu ý thêm các bệnh lý về đường hô hấp. Bên cạnh đó, theo BS Hậu, mọi người nên chú ý đến các bệnh lý về da. Khi nhiệt độ tăng cao sẽ dẫn đến việc tăng tiết mồ hôi, chất bã nhờn. Đặc biệt là ở trẻ em hay người lớn tuổi mắc các bệnh phải nằm lâu sẽ dễ bị lở loét, vi nấm mọc nhiều hơn ở các vùng kẽ da như nách, bẹn...
Một số bệnh truyền nhiễm ít người chú ý tới như sởi, quai bị, bệnh tay chân miệng... thường xuất hiện trong thời gian này.
"Điểm mặt" 6 bệnh lý mùa nắng nóng
BS Nguyễn Viết Hậu cho biết có 6 bệnh lý do thời tiết nắng nóng gây ra.
Phù do nhiệt: biểu hiện của bệnh lý này là phù ở phần thấp cơ thể như ở mắt cá, bàn chân.
Phát ban do nhiệt: xuất hiện nổi mẩn ngứa, mề đay.
Chuột rút do nhiệt.
Ngất xỉu do nhiệt: thường gặp ở những người đi du lịch trong mùa hè, phải đi ngoài nắng, leo núi, di chuyển nhiều... gây ra tình trạng mất muối và nước, từ đó làm nước trong lòng mạch máu giảm đi, làm giảm huyết áp, đặc biệt ở tư thế đứng làm giảm lưu lượng máu lên não gây triệu chứng ngất xỉu.
Kiệt sức do nhiệt: biểu hiện không chỉ là ngất xỉu thông thường mà kèm theo các dấu hiệu của triệu chứng thần kinh như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn ói...
Sốc nhiệt (đột quỵ do nhiệt): là loại bệnh có tỉ lệ tử vong tương đương với đột quỵ do tim hay đột quỵ do não; nguyên nhân là do bị mất muối và nước kéo dài đi kèm sự quá tải khả năng hoạt động của trung tâm điều nhiệt. (Tuổi trẻ, trang 14).
Công khai danh sách cơ sở vi phạm an toàn thực phẩm: Người tiêu dùng có thêm thông tin lựa chọn thực phẩm an toàn
Vừa qua, Đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh Nghệ An thanh tra việc chấp hành các quy định đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) dịp Tết Nguyên đán và mùa Lễ hội Xuân năm 2019 trên địa bàn tỉnh Nghệ An vừa công bố công khai 25 cơ sở vi phạm về ATTP với số tiền xử phạt dự kiến gần 150 triệu đồng.
Đây là số tiền dự kiến xử phạt lớn nhất của các đoàn thanh, kiểm tra liên ngành về ATTP tỉnh Nghệ An từ trước đến nay. Phóng viên báo SK&ĐS đã phỏng vấn BSCK2. Phạm Ngọc Quy - Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP Nghệ An về vấn đề này.
PV: Đây là lần đầu tiên tỉnh Nghệ An công bố công khai danh sách các cơ sở vi phạm về ATTP với số tiền xử phạt cao nhất từ trước tới nay. Ông bình luận gì về vấn đề này?
BSCK2. Phạm Ngọc Quy: Thực hiện kế hoạch bảo đảm ATTP dịp Tết Nguyên đán và mùa Lễ hội Xuân 2019, từ ngày 10/01/2019 - 21/3/2019, Đoàn thanh tra liên ngành về ATTP tỉnh Nghệ An đã thực hiện thanh, kiểm tra tại 58 cơ sở và làm việc cùng 6 ban chỉ đạo liên ngành ATTP huyện, thành, thị. 58 cơ sở được kiểm tra là những cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống, ngoài ra còn có các siêu thị. Qua thanh tra, phát hiện 25 cơ sở vi phạm ATTP, đoàn liên ngành đã lập biên bản vi phạm và xử phạt hành chính. Tổng số tiền dự kiến xử phạt là gần 150 triệu đồng.
Việc công khai danh sách các cơ sở vi phạm về ATTP đã được tỉnh Nghệ An thực hiện trong những năm gần đây nhằm cảnh báo, răn đe đối với các chủ cơ sở sản xuất, kinh doanh, nhà hàng ăn uống để họ nâng cao trách nhiệm đối với chính bản thân họ và có trách nhiệm với người tiêu dùng; đồng thời cung cấp các thông tin để người dân biết trong việc lựa chọn sản phẩm thực phẩm an toàn.
Các lỗi vi phạm chủ yếu qua đánh giá của chúng tôi đối với nhà hàng là không thực hiện về lưu mẫu thức ăn, chế độ kiểm thực 3 bước theo quy định của pháp luật; sử dụng người tiếp xúc trực tiếp thực phẩm mà không đội mũ, đeo khẩu trang, không cắt móng tay, đeo đồng hồ trong khu vực sản xuất thực phẩm...
Việc công khai danh sách các cơ sở vi phạm về ATTP đã giúp nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về ATTP, từ đó tạo sự chuyển biến về nhận thức và hành động của người kinh doanh thực phẩm cũng như người dân.
Qua kiểm tra cũng cho thấy những thách thức đối với công tác đảm bảo vệ sinh ATTP trên địa bàn tỉnh hiện nay là không nhỏ, thưa bác sĩ?
Đúng vậy! Nghệ An là tỉnh có địa bàn rộng, địa hình phức tạp, có 419km đường biên giới tiếp giáp với Lào, số lượng cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm lớn, đa số cơ sở có quy mô nhỏ lẻ, cá thể hộ gia đình. Bên cạnh đó, lực lượng cán bộ chuyên trách ATTP các tuyến còn thiếu, trình độ năng lực hạn chế. Trang thiết bị kiểm nghiệm ATTP chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế, nhiều xét nghiệm còn chưa thực hiện được.
Dù đã tích cực tiến hành các cuộc thanh, kiểm tra, vẫn còn những cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm chưa chấp hành đầy đủ các quy định về điều kiện ATTP; một số bộ phận người tiêu dùng thiếu kiến thức về ATTP, dẫn đến còn sử dụng thực phẩm không bảo đảm an toàn... Đây là những khó khăn, thách thức rất lớn đối với công tác kiểm soát việc thực hiện các quy định về ATTP trên địa bàn.
Trước thực trạng mất vệ sinh ATTP, theo ông, cần đưa ra những giải pháp gì để ngăn chặn thực trạng này?
Để giải quyết một cách hiệu quả các vấn đề ATTP, cần phải có các giải pháp được áp dụng đồng bộ, phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành và không thể tách rời vai trò của người dân.
Nghệ An đã ban hành Quyết định số 45/2018/QĐ-UBND ngày 18/10/2018 của UBND tỉnh quy định phân công, phân cấp và phối hợp quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh Nghệ An và nhiều văn bản quan trọng để nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác quản lý nhà nước về ATTP. Các sở, ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị xã hội và UBND cấp huyện, cấp xã cũng đã tích cực triển khai nhiệm vụ trên từng lĩnh vực giao. Hiện nay, ngành y tế đang tiếp tục tham mưu UBND tỉnh ban hành một số văn bản như: Đề án Nâng cao năng lực quản lý nhà nước về ATTP đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2030; Kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhà nước về ATTP trên địa bàn tỉnh Nghệ An...
Đẩy mạnh và đa dạng hóa công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến pháp luật về ATTP nhằm nâng cao nhận thức cho người dân và chủ các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm cùng các cơ sở dịch vụ ăn uống trên địa bàn. Đẩy mạnh phong trào phát hiện và tố giác các cơ sở vi phạm các điều kiện ATTP. Tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra từ tuyến tỉnh đến tuyến xã theo Kế hoạch số 83/KH-UBND ngày 14/2/2019 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc thanh tra liên ngành về ATTP trên địa bàn tỉnh Nghệ An năm 2019.
Nâng cao năng lực quản lý nhà nước đối với các cơ quan quản lý nhà nước về ATTP và cán bộ làm công tác ATTP, trong đó chú trọng đến cán bộ công chức cấp xã được phân công phụ trách ATTP; Kỹ thuật sử dụng test nhanh ATTP; Kỹ thuật lấy mẫu kiểm nghiệm thực phẩm và ban hành Tài liệu hướng dẫn thanh kiểm tra đối với tuyến huyện, xã... (Sức khỏe & Đời sống, trang 6).
Xe cấp cứu vừa thiếu vừa “nát” ở Khánh Hòa
Là tỉnh có nền kinh tế phát triển nhanh và mạnh, các khu đô thị, khu giải trí sầm uất liên tục mọc lên.
Vậy nhưng nhiều cơ sở y tế lại thiếu xe cấp cứu vận chuyển người bệnh. Đây là thực trạng đáng lo ngại cho ngành y tế của tỉnh.
Thiếu và xuống cấp
Không chỉ thiếu mà nhiều bệnh viện tuyến tỉnh ở Khánh Hòa, xe cấp cứu còn cũ nát và luôn trong tình trạng bất an, lo lắng có sự cố trong khi sử dụng vận chuyển bệnh nhân. Đại diện Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Khánh Hòa cho biết: Là bệnh viện lớn, chăm sóc rất nhiều bệnh nhân lao phổi trong nhiều năm nay nhưng bệnh viện chỉ có duy nhất 1 chiếc xe cấp cứu được cấp từ 16 năm trước. Đến nay, xe đã cũ, hoạt động kém hiệu quả, cứ phải bảo trì, sửa chữa liên tục. Khi đi phục vụ bệnh nhân phải cấp cứu, các y - bác sĩ rất vất vả.
Bệnh nhân Nguyễn Văn L đang điều trị bệnh phổi cho biết: Người bệnh mà yếu tim, lại yếu phổi, khó thở nữa khi nằm trên xe cấp cứu ọc ạch vậy cũng lo bởi nếu hỏng hóc giữa đường thì không biết sự sống sẽ ra sao.
Là bệnh viện khu vực miền núi, chăm sóc và cứu chữa cho người bệnh hầu hết là đồng bào dân tộc thiểu số, nhiều năm nay, xe cấp cứu cũng là vấn đề nan giải của Bệnh viện đa khoa huyện Khánh Sơn. Cách đây 14 năm, bệnh viện này được cấp 2 xe phục vụ cấp cứu, đến nay đã xuống cấp nghiêm trọng. Do địa hình nhiều đèo dốc, đường sá đi lại khó khăn, khi vận hành 2 chiếc xe này, các nhân viên y tế rất lo lắng, nhất là khi chuyển tuyến hoặc phải đến chở người cấp cứu từ các thôn buôn heo hút.
Đảm nhận nhiệm vụ điều trị và phục hồi cho hàng ngàn bệnh nhân mắc bệnh tâm thần nhưng hiện tại, Bệnh viện Tâm thần Khánh Hòa cũng không có xe cấp cứu do đã thanh lý chiếc xe cấp cứu duy nhất từ năm 2018 bởi quá cũ. Để đáp ứng nhu cầu cấp thiết trước mắt của bệnh nhân, bệnh viện phải sử dụng chiếc xe bán tải của viện để chuyển bệnh nhân khi sức khỏe nguy hiểm.
Khó khăn trong việc cấp cứu bệnh nhân
BS. Nguyễn Văn Xáng - Giám đốc Bệnh viện đa khoa Khánh Hòa nhận định: Xe cấp cứu là phương tiện rất quan trọng, cần được ưu tiên. Khi phải ngồi xe cấp cứu là bệnh nhân đã nặng hoặc cấp bách rồi. Vậy nên nếu xe quá cũ hay xuống cấp thì sẽ ảnh hưởng đến việc chăm sóc, cứu chữa người bệnh. Bệnh viện đa khoa tỉnh Khánh Hòa cũng đang thiếu xe cấp cứu, nhiều xe đã quá cũ, công năng không được tốt.
Nhiều thân nhân của người bệnh ở Bệnh viện Tâm thần Khánh Hòa bức xúc cho biết: Mang tiếng tỉnh phát triển năng động của miền Trung, nhà cao tầng với quán xá nhiều thế mà có bệnh viện phải dùng xe tải để đi cấp cứu thì buồn quá. Phát triển kinh tế nhưng cũng cần quan tâm đến vấn đề chăm sóc sức khỏe cho người dân. Khi phải nằm xe cấp cứu là ranh giới sống - chết trong gang tấc rồi. Thế nên phải có xe đảm bảo an toàn thì bệnh nhân lẫn người nhà mới có thể bớt đi những lo lắng.
Để kịp thời giải quyết vấn đề cấp bách này, theo ông Bùi Xuân Minh - Giám đốc Sở Y tế Khánh Hòa thì: Ngành y tế địa phương cũng rất quan tâm đến vấn đề này. Cũng đã có những văn bản cụ thể gửi cho Sở Tài chính Khánh Hòa và một số cơ quan về việc sớm bố trí nguồn kinh phí để trang bị xe cấp cứu cho các bệnh viện. Trước mắt, cần phải mua 2 xe cấp cứu cho Bệnh viện đa khoa tỉnh, 1 xe cho Bệnh viện Lao và bệnh phổi, 1 xe cho Bệnh viện Tâm thần và 1 xe cho Bệnh viện đa khoa huyện Khánh Sơn. (Sức khỏe & Đời sống, trang 6).
Lần đầu tiên bác sĩ Việt Nam "làm chủ" phương pháp phẫu thuật thần kinh thức tỉnh
Trong hơn 3 giờ đồng hồ, các bác sĩ của BV Việt Đức đã tiến hành phẫu thuật thành công ca bệnh u não bằng phương pháp phẫu thuật thức tỉnh, trong đó bệnh nhân thức tỉnh 1 giờ đồng hồ vừa hát bài hát truyền thống “Quảng Bình quê ta ơi” của quê hương và “tám chuyện” với các phẫu thuật viên.
Trao đổi với phóng viên báo chí chiều ngày 26/3, PGS. TS Đồng Văn Hệ - Phó giám đốc BV Việt Đức- Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Thần Kinh (BV Việt Đức) cho biết, các bác sỹ của bệnh viện vừa thực hiện thành công một ca bệnh bằng phương pháp phẫu thuật thức tỉnh. Ca phẫu thuật diễn ra vào ngày 22/3.
Bệnh nhân Cao Quang Cảnh, sinh năm 1964 (ở Đồng Hới, Quảng Bình) nguyên là một bác sĩ. Khai thác bệnh sử cho biết, cách đây không lâu bệnh nhân thường có cảm giác tê bì ở tay trái, chân trái, thi thoảng khó vận động và hầu như không cầm nắm được đồ vật ở tay thuận- tay trái. Thỉnh thoảng bệnh nhân có cảm giác bị lảo đảo do choáng đầu.
Sau đó bệnh nhân đi khám và chụp não tại Huế vào cuối tháng 1/2019, các bác sĩ cho biết, anh Cảnh có khối u ở não với kích thước 2,3cm x 3,6cm.
“Để kiểm tra lại, tôi đã ra Hà Nội đến BV Việt Đức để thăm khám lại. Kết quả vẫn như thế. Tại đây, tôi đã được các bác sỹ giới thiệu về phương pháp phẫu thuật thức tỉnh. Trước đó, tôi cũng đã biết đến phương pháp này qua các phương tiện truyền thông nên cũng trao đổi thẳng thắn với bác sĩ, rồi bàn bạc với gia đình trước khi tiến hành ca phẫu thuật”- bệnh nhân Cao Quang Cảnh kể lại.
Ca phẫu thuật diễn ra vào ngày 22/3 trong hơn 3 giờ đồng hồ, trong đó bệnh nhân thức tỉnh 1 giờ đồng hồ. Các bác sỹ đã tiến hành cắt toàn bộ khối u trong não của bệnh nhân.
“Các bác sỹ tiến hành mổ não và trong 1/3 thời gian mổ ban đầu bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn, không gây mê. Trong khi mổ bệnh nhân vẫn nói, hát… để các bác sỹ nhận biết được các dây thần kinh, tránh cắt phải dây thần kinh ngôn ngữ hay vận động. Bởi nếu khi cắt khối u vào vùng vận động bệnh nhân có thể bị liệt,” PGS.TS Đồng Văn Hệ nhấn mạnh.
Bệnh nhân Cảnh kể lại: “Tôi đã trải qua một ca mổ bản thân thấy rất đặc biệt, bởi trong các bác sỹ mổ cắt u não mình hoàn toàn tỉnh táo. Ngược lại với vấn đề sợ hãi, tôi lại thấy hơi hào hứng, có sự thú vị, bởi trong lúc bệnh nhân đang nằm phẫu thuật tương tác với các bác sỹ và không cảm thấy đau đớn, mình cảm thấy đang được nằm nói chuyện bình thường với các bác sỹ.”
“Để thực hiện ca phẫu thuật, các bác sĩ còn dặn dò tôi về phải cố gắng tập hát trọn vẹn một bài hát. Vốn không biết hát, nhưng tôi đã quyết tập thành công thuộc lời bài hát truyền thống của quê hương “Quảng Bình quê ta ơi” và đã hát trọn vẹn trong ca phẫu thuật”- Bệnh nhân Cao Quang Cảnh kể thêm
Bệnh nhân Cảnh cũng chia sẻ , trước khi phẫu thuật, tay trái vốn là tay thuận của anh nhưng hầu như không cầm nắm được các đồ vật. Tuy nhiên sau ca phẫu thuật này, hiện nay, các ngón tay trên bàn tay trái của anh đã cử động dễ dàng hơn. Bệnh nhân đã có thể tự cầm đũa, thìa.
Chia sẻ thêm với báo chí, PGS.TS Đồng Văn Hệ thông tin khoảng thời gian bệnh nhân tỉnh táo 1giờ đồng hồ khá dài, nên ngoài thời gian bệnh nhân hát thì các y bác sỹ, điều dưỡng thay nhau nói chuyện, trò chuyện với bệnh nhân.
“Đây là phương pháp mổ mới, cần bệnh nhân phải can đảm. Bởi bệnh nhân vẫn tỉnh, nghe được tiếng máy khoan sọ, tiếng cắt ghép của các dụng cụ kỹ thuật thực hiện ngay trên đầu mình, tiếng trao đổi của các y bác sĩ. Do đó, nếu bệnh nhân hoảng hốt, khó chịu, sợ hãi thì ca phẫu thuật không thể thành công. Đối với bệnh nhân Cảnh, ban đầu bệnh nhân cũng hơi gồng người, giọng run run khi trò chuyện với kíp phẫu thuật. Tuy nhiên, sau đó bệnh nhân đã hợp tác rất tốt với các phẫu thuật viên và ê kíp”- PGS.TS Đồng Văn Hệ cho hay
Trước đây hai tháng, tại BV Việt Đức cũng đã thực hiện thành công hai ca phẫu thuật u não bằng phương pháp thức tỉnh, tuy nhiên có sự trợ giúp của các chuyên gia, êkip phẫu thuật đến từ Nhật Bản.
“Còn đối với ca phẫu thuật ngày 22/3 là ca phẫu thuật được thực hiện hoàn toàn bởi các bác sỹ của BV Việt Đức”- PGS.TS Đồng Văn Hệ nói
Đáng lưu ý chi phí phẫu thuật u não bằng phương pháp thức tỉnh không hề cao hơn phương pháp bình thường.
Các bác sĩ cho biết, phương pháp thức tỉnh cần sự phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ phẫu thuật, gây mê và hệ thống thiết bị hiện đại như: phương tiện để kích thích vỏ não, monitor theo dõi trong quá trình phẫu thuật...
Các bác sĩ sử dụng các thiết bị này để kích thích vào vùng vận động, vỏ não giúp bệnh nhân nhận biết có bị tổn thương hay không. Trong khi đó, chuyên gia gây mê sẽ chuẩn bị tất cả mọi phương án nếu bệnh nhân đau, khó chịu, không phối hợp được trong khi mổ..., đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người bệnh. (Sức khỏe & Đời sống, trang 3).
Phú Thọ: Đốt khối u thận kích thước lớn bằng sóng cao tần
Theo lời kể của người nhà bệnh nhân, ông T. vẫn sinh hoạt ăn uống bình thường nhưng lại đi tiểu ra máu liên tục trong ngày. Đi khám, các bác sĩ chẩn đoán ông đã mắc ung thư thận mà không hề hay biết.
Các bác sĩ Trung tâm Ung bướu – Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa triển khai đốt khối u thận bằng sóng cao tần nhờ trợ giúp của CT mô phỏng và cánh tay Robot Maxio cho bệnh nhân (nam giới) 64 tuổi .
Bệnh nhân là Đỗ Văn T. (ở Việt Trì, Phú Thọ) nhập viện khi biết mình bị ung thư thận đã di căn phổi.
Vợ của người bệnh chia sẻ: “Chồng tôi ở nhà sinh hoạt bình thường, vẫn đi làm và ăn uống tốt, thời gian trước khi vào viện thì chồng tôi bị đi tiểu ra máu liên tục cả ngày, chúng tôi không nghĩ là bệnh quá nghiêm trọng đến khi đi khám các bác sĩ kết luận bị ung thư thận, đó là một cú sốc nặng với gia đình tôi”.
TS.BS. Phạm Tiến Chung – Phó Giám đốc Trung tâm Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, bác sĩ trực tiếp điều trị cho hay biết, kỹ thuật đốt khối u bằng sóng cao tần dưới sự hỗ trợ của CT mô phỏng và cánh tay Robot Maxio là một kỹ thuật mới, áp dụng để điều trị các khối u đặc nằm sâu trong cơ thể như u gan, thận, phổi…
Phương pháp này được áp dụng trong 2 trường hợp cụ thể sau: Thứ nhất, áp dụng để điều trị triệt căn với những khối u kích thước từ 3cm trở xuống và dưới 3 u.
Thứ hai là được chỉ định điều trị phối hợp cùng các phương pháp khác như xạ trị, hóa trị trong phác đồ điều trị đa mô thức bệnh nhân ung thư nhằm cải thiện triệu chứng tại chỗ cho những bệnh nhân ở giai đoạn muộn như đốt u để cầm máu, chống chèn ép, giảm đau….
Cũng theo TS. Chung, với trường hợp bệnh nhân Đỗ Văn T. bị ung thư thận, khối u to gây chảy máu và đã có di căn phổi nên không còn chỉ định phẫu thuật để điều trị triệt căn. Biện pháp điều trị cho bệnh nhân ở giai đoạn này là điều trị toàn thân kết hợp điều trị giảm nhẹ triệu chứng tại chỗ giúp cầm máu, cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân, kéo dài thời gian sống thêm tối đa cho người bệnh.
Trong quá trình nằm viện do khối u ở thận lớn xâm lấn phá vỡ mạch máu nên bệnh nhân xuất hiện đái ra máu liên tục không cầm, không đáp ứng với các thuốc cầm máu thông thường, vì vậy bệnh nhân đã được chỉ định xạ trị liều cao ngắn ngày để cầm máu. Người bệnh đã kết thúc đợt xạ trị để cầm máu, tình trạng đái máu đã cải thiện rõ rệt.
Để duy trì lâu dài sự ổn định tại chỗ cho khối u, giúp quá trình cầm máu tại khối u bền vững hơn, phương pháp tối ưu nhất bây giờ để điều trị cho người bệnh là sử dụng kỹ thuật đốt khối u thận bằng sóng cao tần dưới sự hỗ trợ của CT mô phỏng và cánh tay Robot Maxio.
Đây là phương pháp khoa học tiên tiến, có độ chính xác cao, ít xâm lấn, can thiệp tối thiểu, người bệnh không phải chịu cuộc mổ lớn và thời gian hậu phẫu dài ngày, sau khi đốt xong người bệnh có thể hồi phục sớm và có thể về nhà sau 1 đến 2 ngày - chuyên gia ung bướu cho hay. (Sức khỏe & Đời sống, trang 3).
