Sạt nghiệp vì không có BHYT - Bài 2: Khi bác sĩ vừa chữa bệnh vừa làm từ thiện
GS.TS Nguyễn Gia Bình, Trưởng khoa Hồi sức tích cực (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, ở khoa, hiện còn khoảng 25% bệnh nhân không có thẻ BHYT. Nhiều người trong số đó xin thôi điều trị để về nhà chờ chết.
GS.TS Nguyễn Gia Bình cho hay, tại khoa thường xuyên có hàng chục bệnh nhân thập tử nhất sinh nên phải tiến hành lọc máu, dùng kháng sinh đặc trị, thậm chí phải dùng đến cả kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO), trung bình mỗi ngày chi phí điều trị lên tới vài, ba chục triệu. Tuy nhiên, bác sĩ không thể khoanh tay nhìn bệnh nhân chờ chết vì không có tiền. Họ lại bằng các mối quan hệ với cộng đồng kêu gọi từ thiện để có tiền chữa cho bệnh nhân. Nhưng không thể kéo dài việc từ thiện mãi bởi quá nhiều bệnh nhân nặng với chi phí lớn mà không có thẻ BHYT.
Từ đầu năm đến nay, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) đã phải xin miễn, giảm viện phí cho 4 trường hợp và chi phí cho mỗi trường hợp trung bình là 100 triệu đồng. Tại Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư), bác sĩ Nguyễn Trung Cấp đã không ít lần tự đi vận động các nhà hảo tâm hỗ trợ, trả viện phí cho các bệnh nhân nghèo, nặng, không có BHYT. Bác sĩ Cấp cho hay, mới đây một sản phụ sau sinh bị viêm gan, nhà quá nghèo không thể có hơn 80 triệu đồng để điều trị đã phải xin về. Tuy nhiên, các bác sĩ và nhân viên y tế trong khoa đã vận động để có tiền trả chi phí điều trị này vì không muốn bệnh nhân nặng thêm.
GS.TS Nguyễn Gia Bình cho rằng, về nguyên tắc khi bệnh nhân còn cơ hội điều trị thì bệnh viện phải điều trị cho bệnh nhân. Tuy nhiên, nhiều lúc bệnh viện cũng như các tổ chức xã hội cũng không thể hỗ trợ được hết các trường hợp, vì vậy BHYT rất cần thiết, bởi lẽ: “BHYT là loại hình bảo hiểm lúc khỏe mua để tích lũy cho lúc ốm, nhưng không ít người dân Việt Nam đến lúc ốm mới đi mua BHYT”, GS Bình nói.
Chứng kiến nhiều trường hợp phải bán cả nhà, vay mượn cũng không đủ tiền trả kinh phí nằm viện điều trị, bác sĩ Phạm Thị Bích Mận, Trưởng phòng Công tác xã hội (Bệnh viện Bạch Mai) khuyến cáo: “Không phải lúc nào cũng trông đợi vào các tấm lòng hảo tâm, từ thiện. Hãy dành cơ hội đó cho những người thực sự không đủ điều kiện tham gia BHYT. Tham gia BHYT là con đường chính thức và là cách tốt nhất giúp cho người dân khi không may bệnh, dù trước đó có thể cả năm không dùng đến nó”.
Mua BHYT, cứu mình giúp người
Ông Lê Văn Phúc, Phó Trưởng ban Phụ trách Ban Thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam) cho biết, việc tăng giá lần này từ 1/6 chủ yếu tập trung vào tăng giá khám bệnh và giá giường nằm. Cụ thể, tiền khám bệnh đã tăng gấp 4 lần ở phòng khám đa khoa khu vực, trạm y tế xã; tăng 2 lần ở bệnh viện hạng 1 và hạng 2. Theo ông Phúc, mức tăng này rất đáng kể khi người bệnh phải điều trị nội trú, điều trị dài ngày. Tuy nhiên, tác động mạnh nhất đến người bệnh chưa có thẻ BHYT phải là nhóm giá dịch vụ kỹ thuật và xét nghiệm dành cho các hạng bệnh viện bất kể người bệnh điều trị ngoại trú hay nội trú, điều trị ít ngày hay dài ngày. Ví dụ như chụp Xquang động mạch vành hoặc thông tim, chụp buồng tim dưới DSA tăng từ 5,1 triệu đồng lên gần 5,8 triệu đồng; chụp và can thiệp tim mạch dưới DSA từ 6 triệu lên gần 6,7 triệu đồng; nội soi ổ bụng từ 575.000 đồng tăng lên 793.000 đồng, nội soi thực quản - dạ dày - tá tràng có sinh thiết tăng từ 220.000 đồng lên 385.000 đồng... Đặc biệt, những bệnh nhân cần sử dụng các dịch vụ kỹ thuật cao, thì mức chi 100% từ tiền túi rất lớn, ví dụ như chụp PET/CT chi phí tối đa đã lên tới hơn 20 triệu đồng; chi phí PET/CT mô phỏng xạ trị gần 21 triệu đồng.
TS Phạm Lương Sơn, Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, hiện nay một chiếc thẻ BHYT có mệnh giá là 650.000 đồng, nếu mua theo hộ gia đình thì từ người thứ 3 được giảm tới 40%. Theo ông Sơn, tham gia bảo hiểm mang tính chất nhân văn, phòng khi ốm đau để sử dụng, nếu may mắn không dùng đến thẻ BHYT thì cũng là cách giúp đỡ cộng đồng khi có người bệnh nặng. (Tiền phong, trang 6).
Nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết
Theo thống kê của Bộ Y tế, số ca mắc sốt xuất huyết (SXH) đang có xu hướng tăng nhanh kể từ đầu tháng 4 đến nay. Trong hơn 4 tháng đầu năm, cả nước đã ghi nhận 20.947 ca mắc, trong đó có 8 ca tử vong. Đáng chú ý 3 tháng trước đó, bình quân mỗi tháng cả nước ghi nhận khoảng hơn 4.000 ca mắc thì riêng trong tháng 4 vừa qua, ghi nhận gần 6.900 trường hợp mắc, trong đó có 2 trường hợp tử vong… (Tiền phong, trang 6).
Thủ tục nhiêu khê, 20.000 viên thuốc trị ung thư phải tiêu hủy
Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế Đỗ Văn Đông vừa có văn bản gửi Sở Y tế TPHCM, yêu cầu làm rõ vụ việc gần 20.000 viên thuốc Tasigna phải tiêu hủy vì chậm trễ thủ tục, dẫn tới thuốc hết hạn…
Như đã thông tin, giữa 2013 Bệnh viện Huyết học truyền máu TP.HCM nhận được thư đề nghị hiến tặng thuốc Tasigna 200 mg, đây là thuốc thế hệ thứ 2 điều trị bệnh bạch cầu mãn dòng tủy dạng thuốc nhắm đích.
Loại thước này rất đắt tiền, chi phí điều trị cho một bệnh nhân không có bảo hiểm y tế lên tới 2-3 triệu đồng/ngày…
Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại diện Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế cho biết TP.HCM hoàn toàn có đủ thẩm quyền để tiếp nhận lô thuốc được hiến tặng này, khi thuốc còn hạn dùng 10 tháng hoàn toàn có thể tiếp nhận.
Cách giải quyết của các cơ quan chức năng TPHCM là cứng nhắc và chậm trễ, ảnh hưởng tới nhiều bệnh nhân ung thư. (Tuổi trẻ, trang 4; Lao động, trang 1; An ninh Thủ đô, trang 2; Sài Gòn giải phóng, trang 11).
Nhận biết nguyên nhân gây ung thư
Trong tổng số 172 quốc gia có báo cáo số liệu các ca ung thư, Việt Nam đứng thứ 78 về tỷ lệ mắc ung thư (nhóm hai) với tổng số khoảng 150 nghìn người mắc mới và khoảng 94 nghìn người chết do ung thư mỗi năm. Số ca mắc mới dự báo sẽ tăng lên khoảng 200 nghìn người vào năm 2020. Vì vậy, người dân cần nhận biết nguyên nhân để có biện pháp dự phòng hiệu quả.
PGS, TS Trần Văn Thuấn, Giám đốc Bệnh viện K, Viện trưởng Phòng, chống ung thư cho biết: Ung thư là bệnh lý gây ra do nhiều nguyên nhân, trong đó có dưới 10% số ca ung thư phát sinh do các rối loạn từ bên trong cơ thể, gồm các rối loạn nội tiết, tổn thương có tính di truyền, những nguyên nhân này thường không thay đổi được. Như vậy, có đến hơn 90% số ca ung thư phát sinh liên quan yếu tố môi trường sống: lối sống thiếu khoa học, các thói quen, tật xấu như hút thuốc, uống rượu, chế độ dinh dưỡng không hợp lý, quan hệ tình dục không an toàn; một số yếu tố liên quan nghề nghiệp và ô nhiễm môi trường, gọi chung là các yếu tố ngoại sinh (từ bên ngoài cơ thể). Đáng chú ý, các yếu tố ngoại sinh hoàn toàn có thể thay đổi được, điều đó đồng nghĩa với việc thực hiện lối sống an toàn, lành mạnh cũng như loại bỏ các yếu tố nguy cơ thì hoàn toàn có thể dự phòng được phần lớn bệnh ung thư.
Các nghiên cứu cho thấy, hút thuốc lá (trong khói thuốc có hơn 40 loại hóa chất khác nhau) là nguyên nhân của 30% các loại ung thư ở con người, bao gồm ung thư phổi, thanh quản, thực quản, khoang miệng, bàng quang, tụy, dạ dày. Hút thuốc ở người tuổi càng trẻ, thời gian hút càng dài, số lượng thuốc hút trong một ngày càng nhiều thì càng có nguy cơ mắc ung thư cao. Nếu người hút thuốc có kèm theo nghiện rượu thì nguy cơ mắc ung thư còn cao hơn nữa. Người đang hút thuốc mà bỏ hút thì nguy cơ gây ung thư sẽ giảm dần theo thời gian. Sau 5 năm ngừng hút thì nguy cơ bị ung thư phổi giảm 50%, sau mười năm ngừng hút thì nguy cơ còn không đáng kể. Những người không hút thuốc mà sống cùng với người hút thuốc (hút thuốc thụ động) thì cũng có nguy cơ mắc các loại bệnh liên quan hút thuốc lá như tim mạch, hô hấp và ung thư như chính người hút, nhất là đối với phụ nữ và trẻ em.
Chế độ ăn uống không hợp lý là nguyên nhân gây ra 35% số loại ung thư. Chế độ ăn nhiều chất mỡ động vật, ít chất xơ làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng và ung thư vú. Ngược lại, chế độ ăn ít chất béo, nhiều rau, hoa quả và các ngũ cốc dạng nguyên hạt, có thể làm giảm nguy cơ mắc ung thư. Các chất bảo quản thực phẩm, các chất nhuộm mầu thực phẩm có nguồn gốc hóa học, các chất trung gian chuyển hóa và sinh ra từ thực phẩm bị nấm mốc, lên men là nguyên nhân gây ra nhiều loại ung thư đường tiêu hóa như: dạ dày, gan, đại tràng… Thịt hun khói, cá muối, các loại mắm và dưa muối, cà muối, nhất là dưa khú có nhiều muối nitrat, nitrit và nitrosamine là các chất gây ung thư thực quản và dạ dày.
Các thống kê cũng cho thấy, thuốc trừ sâu diệt cỏ sử dụng trong nông nghiệp, hóa chất sử dụng trong công nghiệp là yếu tố gây ung thư vú và một số loại ung thư khác. Nhóm nguyên nhân này gây ra khoảng từ 2 đến 8% tổng số các loại ung thư. Bức xạ i-on hóa như tia Rơn-ghen, phát ra từ máy chiếu, chụp X-quang, các chất phóng xạ dùng trong y học và một số ngành khoa học, có khả năng gây tổn thương gien và sự phát triển tế bào là nguyên nhân gây ra 3% số ca bệnh ung thư. Tia cực tím có trong ánh sáng mặt trời cũng là tác nhân gây ung thư da. Những người thường xuyên phải làm việc ngoài trời, thiếu phương tiện che nắng có nguy cơ mắc ung thư da cao hơn.
Nhiễm vi-rút, vi khuẩn cũng là tác nhân gây ra nhiều loại ung thư. Một số vi-rút, vi khuẩn có thể gây ung thư như: vi-rút viêm gan B là nguyên nhân gây ung thư gan nguyên phát; vi-rút gây u nhú ở người (HPV) là nguyên nhân gây đến 70% số các ca ung thư tử cung ở phụ nữ; vi khuẩn Helicobacter Pylory (HP) thường gây viêm loét dạ dày - tá tràng và ung thư dạ dày.
Thực phẩm “bẩn” là thuật ngữ được sử dụng rất phổ biến hiện nay là những loại thực phẩm không sạch (nhiễm khuẩn, nhiễm ký sinh trùng…); nhiễm độc (có dư lượng thuốc trừ sâu, dư lượng thuốc tăng trưởng, kháng sinh…); chất tăng trọng, thuốc trừ sâu, kháng sinh, chất phụ gia, phẩm mầu độc hại có trong gia súc, gia cầm, thủy sản, thực phẩm… gây ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe người sử dụng. Tùy vào từng người và mức độ, các chất này có thể gây ngộ độc cấp tính cho người sử dụng và gây ra những căn bệnh chết người như ngộ độc cấp, nhiễm trùng nhiễm độc, sán não. Quá trình phát triển thành bệnh lý ung thư thường phải sau một thời gian dài tiếp xúc, sử dụng.
Chương trình mục tiêu phòng, chống ung thư đã đưa ra những lời khuyên về phòng, chống ung thư liên quan thực phẩm và thói quen ăn uống bao gồm: Không hút thuốc lá (nếu đang hút thì cần bỏ thuốc); hạn chế uống rượu; có thói quen dinh dưỡng hợp lý: ăn nhiều rau quả, giảm lượng muối; không ăn thức ăn quá cay, quá nóng; không ăn thức ăn ôi, thiu, mốc; tiêm phòng vắc-xin viêm gan B, vắc-xin phòng ung thư cổ tử cung (đối với phụ nữ); tình dục an toàn; khám sức khỏe định kỳ. Nếu có dấu hiệu bất thường thì cần tới cơ sở y tế có uy tín để kiểm tra ngay. (Nhân dân, trang 5).
Số người mắc sốt xuất huyết có chiều hướng gia tăng
Theo thống kê của Bộ Y tế, từ đầu năm đến nay, cả nước đã phát hiện 20.947 người mắc sốt xuất huyết (SXH), trong đó có tám người chết. Đáng chú ý, số người mắc đang có xu hướng tăng nhanh kể từ đầu tháng 4 đến nay. Ba tháng trước đó, bình quân mỗi tháng có khoảng hơn 4.000 ca mắc; riêng trong tháng 4 vừa qua đã có gần 6.900 trường hợp. Bộ Y tế lưu ý, hiện nay vi-rút gây bệnh SXH đã lưu hành ở nhiều tuýp, vì vậy, diệt bọ gậy, loăng quăng, loại bỏ các vùng nước tù, đọng dọn dẹp vệ sinh thường xuyên, đi ngủ mắc màn... là những việc làm cần thiết để đề phòng SXH. Mọi người dân cần thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống dịch mà ngành y tế đã khuyến cáo.
Tại Hà Nội, từ đầu năm đến nay đã phát hiện gần 500 ca mắc SXH, tăng 45% so cùng kỳ năm 2016. Các trường hợp mắc phân bố rải rác ở 25 quận, huyện và 164 xã, phường.
Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội cho biết, thông thường số mắc SXH thường gia tăng nhanh từ cuối tháng 4, sau đó bùng phát mạnh và lên tới đỉnh dịch vào hai tháng 6 và 7 hằng năm. Trước nguy cơ bùng phát dịch SXH, Sở Y tế Hà Nội yêu cầu các quận, huyện tăng cường tuyên truyền đến từng hộ gia đình, kêu gọi người dân chủ động vệ sinh môi trường sống chung quanh, chủ động diệt muỗi, bọ gậy… Đồng thời tăng cường công tác giám sát, tiến hành phun hóa chất diệt muỗi tại các khu vực có nguy cơ cao đúng kỹ thuật, đúng thời gian, không để dịch bùng phát và lây lan. (Nhân dân, trang 8; Gia đình & Xã hội, trang 7).
Sắp có vắc xin sởi - rubella của Việt Nam
Vào tháng 6 tới, 2,5 triệu liều vaccine sởi – rubella sẽ được Trung tâm Nghiên cứu sản xuất vaccine và sinh phẩm y tế cung cấp cho chương trình tiêm chủng mở rộng, thay thế vaccine nhập khẩu của Ấn Độ đang sử dụng hiện nay… (Nông thôn ngày nay, trang 2).
