Hai trẻ ngộ độc thịt cóc, một bé tử vong
Khoa Cấp cứu chống độc (Bệnh viện Nhi T.Ư) tiếp nhận bệnh nhi N.T.H bị ngộ độc nặng do ăn thịt cóc. Chị gái sinh đôi của bệnh nhi do ăn nhiều và ngộ độc nặng hơn đã tử vong tại bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình.
Theo lời kể của người mẹ, vợ chồng chị đi làm ăn xa, hai con gái ở nhà cùng bà ngoại, khoảng 8 giờ tối ngày 30/5 cặp song sinh rủ nhau đi bắt cua và bắt được một con cóc rồi mang về tự nấu cho nhau ăn. Sau khi ăn khoảng 2 tiếng cả hai chị em cùng có biểu hiện: nôn liên tục, li bì và được gia đình chuyển ngay vào bệnh viện huyện rồi Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình. Tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình, mặc dù đã được các bác sĩ tích cực cấp cứu nhưng do ăn nhiều hơn em nên chị gái của H.tử vong, còn H. được các bác sĩ chuyển ngay đến Bệnh viện Nhi T.Ư điều trị.
TS Lê Ngọc Duy, Phó Trưởng Khoa Cấp cứu chống độc (Bệnh viện Nhi T.Ư) cho biết, bệnh nhân nhập viện trong tình trạng buồn nôn nhiều, li bì, chân tay lạnh, rối loạn nhịp tim, huyết áp hạ. Các bác sĩ xác định bé bị ngộ độc do ăn thịt cóc có biến chứng rối loạn nhịp tim và đã tiến hành cấp cứu và làm các xét nghiệm cần thiết. Kết quả sau hai ngày điều trị, tình trạng bệnh nhi đã cải thiện. Hiện bé đang được theo dõi và điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực của bệnh viện.
TS Duy cho biết, thịt cóc chứa nhiều đạm và kẽm, thường được người dân chế biến cho trẻ ăn, hy vọng chữa lành bệnh còi xương, suy dinh dưỡng cho con cháu. Thịt cóc không chứa độc tố, tuy nhiên nhiều bộ phận khác của cóc lại chứa độc tố trong đó có độc tố chết người như tetrodotoxin. Ngoài ra, gan, trứng, da, mủ, mắt và hạch thần kinh (dọc hai sống lưng) của cóc cũng chứa bufotenin – một chất cực độc, dễ gây chết người, chế biến ở nhiệt độ cao cũng khó bị phân hủy, nếu sơ chế thịt cóc sai quy trình có thể dẫn tới ngộ độc, thậm chí tử vong như trường hợp của chị gái song sinh với bệnh nhân.
Trẻ bị ngộ độc tùy từng mức độ có thể thấy mệt mỏi, buồn nôn, nôn, nhức các chi, nặng hơn là rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp, hoảng hốt vì thế sinh ra ảo giác, co giật, ngừng thở ngừng tim nếu không được cấp cứu kịp thời. Theo TS Lê Ngọc Duy, thực tế thịt cóc cũng như các loại thịt khác, đều có hàm lượng dinh dưỡng nhất định nhưng ăn lại nguy hiểm nếu sơ suất khi chế biến. Nọc độc cóc chứa rất nhiều chất độc, những chất này có thể tiết qua hạch bạch huyết truyền đi khắp da, mủ, trứng và gan. Thịt, mỡ cóc không có độc tố nhưng nếu không cẩn thận trong khi chế biến vẫn có thể nhiễm độc. Bên cạnh đó, cóc rất bẩn, có nhiều giun sán, ký sinh trùng…“Nếu muốn dùng thịt cóc, cần tránh sử dụng các sản phẩm chế biến sẵn như ruốc cóc, thịt cóc… do không đảm bảo về an toàn và vệ sinh. Tuyệt đối không ăn nội tạng, trứng cóc. Khi chế biến phải để thịt cóc sạch sẽ, không bị da, nhựa… dính vào”- TS Lê Ngọc Duy khuyến cáo.
Theo bác sĩ, các gia đình không nên ăn thịt cóc. Thực tế, thịt cóc cũng như các loại thịt khác, đều có hàm lượng dinh dưỡng nhất định nhưng ăn lại nguy hiểm nếu sơ suất khi chế biến. Khi gặp người bị ngộ độc thịt cóc, cần nhanh chóng gây nôn để loại bỏ tối đa độc tố trong cơ thể, gọi người giúp đỡ…và nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và chữa trị kịp thời. (Tiền phong, trang 6).
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong bảo hiểm y tế
Từ năm 2017, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam bắt đầu triển khai việc cấp mã số BHXH định danh duy nhất cho mỗi cá nhân và quản lý tập trung trên cơ sở dữ liệu (CSDL) hộ gia đình tham gia bảo hiểm y tế (BHYT). Đây là một trong những hệ thống CSDL được ngành BHXH xây dựng làm tiền đề xây dựng CSDL quốc gia về bảo hiểm. Việc cấp mã số BHXH đã mang lại nhiều lợi ích không chỉ cho cơ quan BHXH, mà còn mang lại lợi ích cho người tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp…
Nhiều lợi ích
Chia sẻ về kết quả ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong BHYT, Phó Giám đốc Trung tâm CNTT (BHXH Việt Nam) Nguyễn Hoàng Phương cho biết: Để thực hiện cấp thẻ BHYT theo mã số BHXH, hiện nay, hệ thống dữ liệu thu và cấp thẻ BHYT đã được cơ quan BHXH cập nhật, quản lý theo mã số BHXH để xác định thời điểm thẻ có giá trị, thời điểm người tham gia đủ 5 năm liên tục. Các quy trình được xây dựng trên CSDL tập trung, lấy dữ liệu hộ gia đình làm trung tâm và kết nối liên thông với dữ liệu đóng, hưởng BHXH, BHYT. Bảo đảm chính xác việc thu nộp, tham gia BHXH, BHYT của cá nhân, đơn vị. Tránh việc cấp trùng thẻ, cấp thẻ không đúng quy định…
Theo đó, từ ngày 1-8-2017, thẻ BHYT không còn ghi thời hạn sử dụng như trước đây, mà chỉ ghi giá trị sử dụng từ thời gian nào. Để biết giá trị sử dụng thẻ, người tham gia có thể chủ động tra cứu trên Cổng thông tin BHXH Việt Nam theo mã số BHXH ghi trên thẻ; danh sách cấp thẻ lưu tại đơn vị quản lý đối tượng; thuận lợi của việc sử dụng thẻ BHYT, được đồng bộ với hệ thống dữ liệu hộ gia đình mà BHXH Việt Nam đã xây dựng. Hệ thống sẽ tiếp tục cập nhật dữ liệu tham gia, không cần phải đổi thẻ sau mỗi năm như trước đây. Sang năm tiếp theo nếu tiếp tục tham gia, cơ quan BHXH sẽ chỉ cấp nối tiếp giá trị sử dụng thẻ trong dữ liệu và in danh sách cấp thẻ gửi đơn vị quản lý đối tượng thông tin về giá trị sử dụng mới của thẻ BHYT. Thẻ đã cấp cho người tham gia trong năm 2017, 2018 vẫn tiếp tục được sử dụng, mà không in, đổi thẻ mới.
Đồng thời, Cổng thông tin BHXH Việt Nam cũng cung cấp cho người dân tiện ích tra cứu trực tuyến các thông tin về: Mã số BHXH; cơ quan BHXH; quá trình tham gia; giá trị sử dụng thẻ; đơn vị tham gia BHXH; các điểm thu, đại lý thu trên Cổng thông tin điện tử ngành BHXH tại địa chỉ https://baohiemxahoi.gov.vn, hoặc có thể gọi điện thoại trực tiếp đến tổng đài theo số 1900 96.96.68 để được nhân viên tổng đài tra cứu, giải đáp. Trên cơ sở minh bạch thông tin tra cứu thẻ BHYT, người tham gia BHYT có thể chủ động được thời gian, địa điểm để quyết định đăng ký tiếp tục tham gia BHYT cho phù hợp. Hệ thống dữ liệu này sẽ được BHXH Việt Nam tiếp tục cập nhật dữ liệu tham gia của mỗi cá nhân, không cần phải đổi thẻ sau mỗi năm như trước đây.
Theo Phó Giám đốc Nguyễn Hoàng Phương, BHXH Việt Nam đang nghiên cứu cấp thẻ BHYT điện tử cho người dân tham gia BHYT tại một số địa phương, thay thế thẻ BHYT giấy hiện nay. Việc cấp thẻ BHYT điện tử giúp tiết kiệm chi phí cho ngành BHXH thuận lợi trong khám, chữa bệnh và cơ sở y tế kiểm soát được quá trình khám, chữa bệnh của người bệnh.
Từ tháng 6-2016, BHXH Việt Nam đã triển khai quyết liệt hệ thống giám định BHYT ban hành kèm theo Quyết định 917/QĐ-BHXH về việc ban hành Cổng tiếp nhận dữ liệu Hệ thống thông tin giám định BHYT. Đến nay, tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh (KCB) BHYT đã kết nối, liên thông dữ liệu KCB BHYT trên phạm vi cả nước đến hệ thống giám định BHYT của cơ quan BHXH để thực hiện giám định tự động trên phần mềm. Đây là một cải cách lớn trong quy trình KCB BHYT. Theo thống kê của BHXH Việt Nam, việc cơ sở KCB gửi dữ liệu điện tử ở thời điểm cuối năm 2017, số cơ sở gửi dữ liệu/số cơ sở ký hợp đồng KCB là 9.686/12.703 cơ sở, chiếm tỷ lệ 76%; đến ngày 28-5-2018 đã là 12.210/12.528 cơ sở, chiếm tỷ lệ 97,46%.
Việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT, tin học hóa trong quản lý KCB, thống nhất trong giám định, thanh toán BHYT là nhiệm vụ quan trọng của ngành y tế và BHXH, góp phần minh bạch thông tin, bảo đảm quyền lợi của các bên có liên quan, nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng quỹ BHYT. Bệnh nhân có thẻ BHYT đến KCB sẽ được kiểm tra trực tiếp với CSDL thẻ do cơ quan BHXH cấp, quản lý, tránh được tình trạng lạm dụng thẻ, thẻ cắt giảm, hết hạn.
Nỗ lực triển khai
Tuy nhiên, quá trình triển khai cấp thẻ BHYT theo mã số BHXH cũng gặp không ít khó khăn, vướng mắc, do: Người dân thay đổi địa bàn cư trú khi đi làm hoặc lập gia đình, chuyển sang hộ mới cho nên hộ gia đình kê khai với dữ liệu thẻ không khớp; việc rà soát, hoàn thiện CSDL hộ gia đình tham gia BHYT còn chậm, chưa chính xác, phải rà soát nhiều lần… Về quản lý KCB BHYT, việc phối hợp cơ sở KCB đôi khi còn chưa nhịp nhàng dẫn đến thắc mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện, bảo đảm quyền lợi cho người có thẻ BHYT tham gia KCB.
Để triển khai tốt hơn việc cấp thẻ BHYT, cấp sổ BHXH theo mã số BHXH, BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH tỉnh, thành phố tiếp tục tập trung rà soát đồng bộ mã số BHXH, bảo đảm mã số BHXH duy nhất cho mỗi người, góp phần bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho người tham gia cũng như hiện đại hóa hoạt động của ngành. Duy trì tổ công tác, số điện thoại, đầu mối để giải đáp vấn đề liên quan đến cấp và quản lý thẻ BHYT. Tăng cường phối hợp giữa BHXH Việt Nam và Bộ Y tế trong việc xây dựng văn bản hướng dẫn, bảo đảm tính thống nhất khi cơ sở KCB tra cứu thông tin thẻ BHYT của cơ quan BHXH để bảo đảm quyền lợi của người có thẻ BHYT khi đi KCB. Cơ sở KCB BHYT tăng cường hiện đại hóa thiết bị, ứng dụng CNTT hỗ trợ tốt trong việc đón tiếp, giải quyết thủ tục cho người có thẻ BHYT khi đi KCB. Tăng cường giám sát, cảnh báo gắn trách nhiệm đối với BHXH tỉnh, thành phố khắc phục tình trạng thực hiện chậm trễ, sai quy trình cấp đổi thẻ BHYT làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người tham gia BHYT khi đi KCB, hạn chế việc dữ liệu đã hoàn chỉnh nhưng phải chờ gia hạn, cấp mới, đổi thẻ. (Nhân dân, trang 5).
Tăng cường phòng bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do vi rút A(H1N1)
Trước thông tin phát hiện 16 người được xác định dương tính với cúm A(H1N1) tại khoa Nội soi, Bệnh viện Từ Dũ (TP Hồ Chí Minh), ngày 2-6, đại diện Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, bệnh cúm A(H1N1) là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do vi rút cúm A(H1N1) gây nên. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao và lây lan nhanh trong cộng đồng.
Vi rút cúm A(H1N1) tồn tại khá lâu ngoài môi trường, có thể sống từ 24 đến 48 giờ trên các bề mặt như bàn, ghế, tủ, tay vịn cầu thang...; tồn tại trong quần áo từ 8 đến 12 giờ và duy trì được 5 phút trong lòng bàn tay.
Loại vi rút này đặc biệt sống lâu trong môi trường nước; có thể sống được đến 4 ngày trong môi trường nước ở nhiệt độ khoảng 22 độ C và sống đến 30 ngày ở nhiệt độ 0 độ C. Do đó, các hồ bơi trong các khách sạn cũng có thể tạo ra môi trường cho vi rút phát triển, nhất là vào tiết trời mưa dầm, thiếu ánh nắng để diệt vi rút.
Bệnh lây truyền từ người sang người theo đường hô hấp, qua các giọt nước bọt hay dịch tiết mũi họng khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc lây qua tiếp xúc với một số đồ vật có chứa vi rút rồi qua bàn tay đưa lên mắt, mũi, miệng.
Người mang vi rút cúm A(H1N1) có khả năng truyền vi rút cho những người xung quanh trong thời gian 1 ngày trước tới 7 ngày sau kể từ khi có triệu chứng của bệnh. Bệnh lây lan càng mạnh, càng nhanh khi có sự tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, đặc biệt ở nơi tập trung đông người như trường học, nhà trẻ, bệnh viện...
Theo đó, bệnh có biểu hiện sốt trên 38 độ C, ho, đau họng, sổ mũi, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi. Một số trường hợp nặng có thể bị suy hô hấp và dẫn đến tử vong. Bệnh cúm A(H1N1) có triệu chứng giống với cúm thông thường, chỉ có thể chẩn đoán xác định bằng cách lấy dịch mũi họng tại cơ sở y tế để xét nghiệm.
Bộ Y tế khuyến cáo, người dân cần tăng cường vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng và mũi khi ho, hắt hơi; vệ sinh và mở cửa thoáng mát nơi ở, lớp học, phòng làm việc; lau chùi bề mặt, vật dụng bằng hóa chất sát khuẩn thông thường.
Người dân nên tự theo dõi sức khỏe hàng ngày, nếu có biểu hiện sốt, ho, đau họng… thì thông báo cho trường học, cơ quan, đoàn thể nơi đang học tập, công tác và cơ sở y tế địa phương; nếu được xác định mắc cúm thì cần được cách ly và đeo khẩu trang. Đặc biệt, những người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em cần tránh tiếp xúc với người nghi ngờ mắc bệnh.
Khi tiếp xúc với người nghi mắc bệnh hoặc mắc bệnh, mọi người cần đeo khẩu trang y tế và giữ khoảng cách trên 1 mét; không tự ý sử dụng thuốc, đặc biệt là thuốc kháng vi rút như Tamiflu mà phải tuân theo hướng dẫn của bác sỹ... (Hà Nội mới, trang 1; Tuổi trẻ, trang 14).
Thêm một bệnh nhân tử vong do nhiễm khuẩn liên cầu lợn
Đại diện Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên cho biết, bệnh nhân Ma Đình Du, 34 tuổi, trú tại xã Phú Đình, huyện Định Hóa, Thái Nguyên đã tử vong sáng 3-6 do bị nhiễm khuẩn liên cầu lợn.
Bệnh nhân Ma Đình Du nhập viện ngày 27-5 với biểu hiện nôn ói, đau bụng, khó thở. Trước đó, ngày 26-5, bệnh nhân Du có ăn thịt dê. Con dê này mắc bệnh và chết trước khi chế biến một ngày.
Như vậy, chỉ trong vòng gần một tuần, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã liên tiếp xảy ra 2 vụ nhiễm khuẩn liên cầu lợn khiến 2 người tử vong. Trước đó, bệnh nhân La Văn Hào, 49 tuổi, ở xã Khe Mo, huyện Đồng Hỷ đã tử vong vào sáng 1-6 sau hơn một ngày điều trị tích cực do nhiễm khuẩn liên cầu lợn. (An ninh thủ đô, trang 6).