Sắp áp giá trần dịch vụ khám chữa bệnh theo yêu cầu trong bệnh viện công
Theo thông tin từ Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Y tế), dự kiến trong tuần tới Bộ Y tế và Bộ Tài chính sẽ có cuộc họp về dự thảo thông tư quy định khung giá tính đầy đủ các yếu tố chi phí để áp dụng cho các đối tượng khám, chữa bệnh theo yêu cầu trong các bệnh viện công. Trước đó, từ cuối năm 2016, dự thảo thông tư này đã được Bộ Y tế lấy ý kiến nhân dân. Hiện tại, giá dịch vụ khám chữa bệnh tự nguyện tại các bệnh viện công đều do bệnh viện xây dựng giá, Bộ Y tế thẩm định mức giá chứ chưa kiểm soát mức giá trần. Còn tại dự thảo thông tư nói trên, Bộ Y tế đưa ra mức giá trần khám dịch vụ tối đa tại bệnh viện công ở Hà Nội và TP.HCM là 200.000 đồng, giá giường dịch vụ tối đa 2,4 triệu đồng. Tại Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ, giá khám tối đa 150.000 đồng/lần, giá ngày/giường cao nhất là 1,8 triệu đồng, thấp nhất 450.000 đồng. Với các địa phương còn lại, giá tối đa 100.000 đồng/lần khám và giá giường/ngày cao nhất là 1,2 triệu đồng, thấp nhất 300.000 đồng… Như vậy, khi thông tư này được áp dụng, giá dịch vụ khám chữa theo yêu cầu tại bệnh viện công lập sẽ có mức trần.
Thông tư trên dự kiến ban hành trong quý 1 năm nay, sẽ là lần đầu tiên có quy định toàn diện về hoạt động khám chữa bệnh theo yêu cầu trong các bệnh viện công nhằm tránh tình trạng chênh lệch quá lớn về khám dịch vụ giữa các bệnh viện cùng hạng; tránh tình trạng cơ sở vật chất, thiết bị của phòng điều trị theo yêu cầu không tương xứng với giá dịch vụ thu của người bệnh.
Đặc biệt, thông tư này cũng sẽ khống chế tỷ lệ giường dịch vụ theo yêu cầu trong các bệnh viện không để xảy ra hiện tượng dồn bệnh nhân nằm ghép, dành diện tích cho giường dịch vụ thu phí cao.
Cũng liên quan đến vấn đề này, theo kế hoạch thanh tra của Bộ Y tế, trong năm nay Thanh tra Bộ Y tế sẽ thực hiện thanh tra toàn diện việc thực hiện quy định về giá, khám chữa bệnh theo yêu cầu; công tác đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư tiêu hao, trang thiết bị y tế tại các bệnh viện gồm: Bệnh viện Răng - Hàm - Mặt Trung ương TP.Hồ Chí Minh; Bệnh viện Mắt Trung ương và Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí (An ninh thủ đô, trang 2; Tiền phong, trang 6).
Mất Tết vì tin thầy lang
Dịp tết vừa qua, Trung tâm Dị ứng- Miễn dịch lâm sàng (Bệnh viện Bạch Mai) tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị dị ứng thuốc nam vì sử dụng thuốc của các thầy lang với lời quảng cáo có thể chữa được bách bệnh. Bệnh nhân N.Th.H (nữ 23 tuổi) vào Trung tâm Dị ứng – Miễn dịch với gương mặt sưng húp, tấy đỏ. Người nhà bệnh nhân cho biết, trước đó chị H. bị ốm nên đi mua thuốc lá của bà lang về sắc uống. Sau khi uống hết gần 3 thang thuốc thì nổi mụn, ngứa trên da. Mang điều này hỏi bà lang thì chị H. nhận được lời khuyên cứ tiếp tục uống vì các vết mẩn là chất độc phát ra. Nhưng hơn 2 ngày uống thêm thuốc thì trên cơ thể bệnh nhân nổi ban từng mảng lớn, tróc da ở tay, lưng, sốt, mặt sưng tấy, nên người nhà phải đưa đến Bệnh viện Bạch Mai.
Một bệnh nhân khác là bà H.M.A (53 tuổi, ở Hưng Yên) nhập viện trong trình trạng bề mặt da toàn thân phỏng rộp, bong tróc. Bác sĩ cho biết, bệnh nhân bị đau nhức xương, được người quen mách đi mua thuốc nam của ông lang gần nhà. Uống đến thang thứ 6 thì toàn thân nổi ngứa. Người nhà bệnh nhân cho hay thuốc bà A. uống gồm các loại cây, lá sắc lấy nước uống, mua của một ông lang trong vùng, không phải là cơ sở chính thống. Lúc đầu, cơ thể bệnh nhân nổi ban đỏ nhưng sau đó thì bề mặt da phỏng rộp từng mảng lớn phải nhập viện.
Đây chỉ là 2 trong số những bệnh nhân phải đón Tết tại viện vì cả tin lời thầy lang. Dịp Tết Nguyên đán Đinh Dậu, Trung tâm Dị ứng - Miễn dịch lâm sàng đã tiếp nhận những bệnh nhân dị ứng rất nặng bị hội chứng Stevens - Johnson và Lyell (tình trạng hoại tử, tổn thương da nghiêm trọng, xuất hiện các mảng ban đỏ toàn thân, các bọng nước to làm bong, hoại tử da từng mảng lớn như bị bỏng.Tổn thương còn có ở niêm mạc gây loét miệng, viêm kết mạc, viêm loét các hốc tự nhiên…).
Điều dưỡng trưởng của Trung tâm Dị ứng- Miễn dịch Tống Văn Minh cho biết, những bệnh nhân dị ứng nặng phải ở lại Tết thường là những trường hợp rất nặng. Các nguyên nhân gây dị ứng chủ yếu do thuốc (tân dược và thuốc lá sắc), hoá mỹ phẩm. Điều dưỡng Minh cho hay, những bệnh nhân nặng này đòi hỏi được chăm sóc cẩn thận, vô khuẩn, tuân thủ quy trình chăm sóc da, thay ga, chăn bởi hầu hết họ trong tình trạng bề mặt da bị phỏng rộp từng mảng lớn và bong trợt, cần vô khuẩn tốt để tránh nhiễm trùng.
Các bác sĩ khuyến cáo, những bệnh nhận bị bệnh mãn tính, sau khi điều trị ổn định được về nhà dùng thuốc cần tuân thủ đầy đủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc có diễn biến bất thường thì phải nhập viện bất cứ thời gian nào. Theo các bác sĩ, với các bệnh nhân dị ứng nặng, chế độ ăn uống, việc dùng thuốc cũng phải tuân thủ rất nghiêm túc, đầy đủ theo đơn của bác sĩ vì nhiều dị ứng nặng còn gây suy gan, suy thận.
Nhiều hiểm họa từ thuốc đông y trôi nổi
Với thuốc nam, thuốc bắc (còn gọi là thuốc đông y) bác sĩ cũng khuyến cáo, bệnh nhân cần đến các phòng mạch của các lương y đã được cấp phép. Trên thực tế, bất cứ thuốc nào cũng có thể gây dị ứng. Tình trạng dị ứng có thể xảy ra sớm trong vòng vài phút, vài giờ nhưng cũng có thể phản ứng muộn sau vài ngày hoặc cả đợt điều trị. Do đó, ngay khi thấy có bất thường: mệt mỏi, khó thở, đau bụng, mệt xỉu, choáng…cần ngưng sử dụng, thông báo với bác sĩ điều trị và nên đến sớm cơ sở y tế chuyên khoa để được hỗ trợ.
Tình trạng dị ứng thuốc nam thường nặng hơn các loại thuốc khác vì có cả tổn thương nội tạng như gan thận, rất khó khăn trong điều trị. Nhiều loại thuốc nam được tẩm chất bảo quản và đây có thể là một yếu tố gây dị ứng. Thuốc đông y có thể nhiễm kim loại nặng như thủy ngân, chì, kẽm, lưu huỳnh. Đây là những chất bảo quản chống mốc. Cũng không ít thầy lang vì lợi nhuận mà trộn tân dược vào để thuốc có tác dụng nhanh, về lâu dài sẽ gây hậu quả khôn lường. Hiện chưa có nghiên cứu nào về tương tác giữa thuốc nam và thuốc tây nhưng các bác sĩ khuyến cáo không nên dùng cùng lúc 2 loại thuốc này nếu không có chỉ định.
Điều đáng lo ngại là nhiều cây tuy rất giống nhau nhưng có cây dùng làm thuốc nhưng có cây lại có tính chất cực độc gây nguy hại cho người sử dụng. Nguy hiểm nhất là hiện nay, nhiều bệnh nhân xương khớp bị các tai biến béo phì, ngộ độc... là do dùng các loại thuốc gia truyền, trôi nổi được chế biến sẵn. Các thuốc này thường được trộn thêm thuốc tân dược như corticoit hoặc aspirin, mã tiền... khiến bệnh nhân thấy đỡ, tưởng nhầm là khỏi bệnh nhưng thực tế phải lệ thuộc vào thuốc và gây nhiều biến chứng nguy hiểm (Tiền phong, trang 6).
Hơn 700 cán bộ, y bác sĩ tình nguyện hiến máu
Sáng 6-2, hơn 700 cán bộ, y bác sĩ Viện Huyết học-Truyền máu TW đã hiến máu tình nguyện hưởng ứng Lễ hội Xuân hồng 2017 diễn ra ngày 18-2 tới đây tại Hà Nội. Nhiều năm nay Lễ hội Xuân hồng đã trở thành lễ hội duy nhất mà những người tham dự sẵn sàng đến để san sẻ tình cảm và trách nhiệm với người bệnh thông qua hành động hiến máu cứu người. Đây là hành động thiết thực, giàu tính nhân văn và đã góp phần khơi dậy lan tỏa sâu sắc tình yêu thương đồng loại có trong trái tim mỗi người dân Việt Nam.
GS.TS Nguyễn Anh Trí, Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu TW cho biết: “Lễ hội Xuân hồng” từ nhiều năm nay được tổ chức sôi nổi trên toàn quốc vào mỗi dịp năm mới là hoạt động có ý nghĩa trong phong trào hiến máu tình nguyện của nước ta.
Tập thể cán bộ, y bác sĩ Viện Huyết học-Truyền máu TW hiến máu mở đầu cho Lễ hội xuân hồng 2017 là một hành động thiết thực nhất, điều đó thể hiện sự chia sẻ cũng như tình cảm giữa bác sĩ và những bệnh nhân ở nơi đây (An ninh thủ đô, trang 2).
Việt Nam ghi nhận 7 trường hợp mắc mới vi rút Zika
Theo Bộ Y tế, tính từ đầu năm 2017 đến nay, trong tổng số 42 mẫu xét nghiệm được thực hiện trên phạm vi cả nước đã ghi nhận 7 trường hợp mắc mới vi rút Zika. Trong đó, tại TP Hồ Chí Minh có 5 trường hợp, tại tỉnh Bình Dương có 2 trường hợp mắc bệnh.
Được biết, trong năm 2016, với tổng số 4.299 mẫu xét nghiệm được thực hiện, Ngành Y tế đã ghi nhận 152 trường hợp mắc vi rút Zika tại 9 tỉnh, thành phố, trong đó có 1 trường hợp trẻ mắc chứng đầu nhỏ, nhiều khả năng liên quan đến vi rút Zika. PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho rằng, nhiều khả năng dịch bệnh do vi rút Zika sẽ tăng cả về số ca bệnh và số địa phương ghi nhận trường hợp mắc bệnh trong năm nay bởi hiện tại, nước ta đã lưu hành nguồn bệnh và vật trung gian truyền bệnh là loại muỗi gây bệnh sốt xuất huyết. Tuy nhiên, người dân không nên quá lo lắng vì số bệnh nhân nhiễm vi rút Zika phần lớn là các ca bệnh nhẹ và không gây tử vong (Hà Nội mới, trang 5).
Nhiều chiêu trò trục lợi quỹ bảo hiểm y tế
Kết luận kiểm toán báo cáo tài chính, các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn nhà nước của Bảo hiểm xã hội năm 2015, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đã chỉ ra nhiều bất cập liên quan đến việc chi trả bảo hiểm y tế (BHYT), đặc biệt trong việc gian lận tiền bảo hiểm, trong sử dụng máy móc xã hội hóa và cảnh báo về việc bội chi quỹ này trong thời gian tới. Báo cáo kiểm toán cho biết: Số lượt người khám chữa bệnh (KCB) BHYT năm 2015 là gần 130 triệu lượt, giảm 6,6 triệu lượt so với năm trước, do quy định không chi trả KCB BHYT ngoại trú trái tuyến. Tổng số chi phí KCB BHYT phát sinh năm 2015 là hơn 49.000 tỷ đồng. Có 25/63 đơn vị bội chi với số tiền hơn 1.802 tỷ đồng.
Việc đội chi phí này có đóng góp của cơ chế, chính sách chưa hợp lý, chậm “vá” những lỗ hổng và những bất cập của hoạt động liên kết, xã hội hóa một số dịch vụ y tế. Kết quả thực hiện kiểm toán chi phí KCB BHYT năm 2016 tại một số tỉnh cho thấy: Thái Bình đề nghị thanh toán chi phí KCB với cơ quan BHXH sai quy định hơn 2,9 tỷ đồng. Một số dịch vụ kỹ thuật, sử dụng vật tư y tế phát sinh nhiều và có giá trị lớn, nhưng chưa xác định được tính hợp lý, hợp lệ và cơ sở pháp lý để quyết toán với số tiền trên 24,4 tỷ đồng.
KTNN cũng điều chỉnh giảm quyết toán chi phí KCB quý I, II/2016 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình hơn 1,45 tỷ đồng so việc áp giá dịch vụ kỹ thuật xét nghiệm sai quy định và làm tăng giá thanh toán 35.000 đồng/xét nghiệm. Hiện tượng này đã xảy ra từ đầu năm 2013, nhưng do hạn chế về thời gian kiểm toán nên đoàn kiểm toán mới xác định và loại trừ số tiền chênh lệch năm 2014, 2015 và 2 quý đầu năm 2016. Số thời gian còn lại, đoàn kiểm toán sẽ kiến nghị BHXH Việt Nam tiếp tục tổ chức kiểm tra và thu hồi. KTNN cũng khẳng định việc chỉ định dịch vụ kỹ thuật trên máy xã hội hóa tại các cơ sở KCB tỉnh Thái Bình và Hà Giang còn có những bất cập, đoàn kiểm toán chưa đủ cơ sở để xác định được trên từng hồ sơ để loại trừ giảm thanh toán BHYT.
KTNN cũng chỉ ra nhiều bất cập trong thực hiện chính sách về thanh toán chi phí phát sinh từ thiết bị y tế liên doanh, liên kết, góp vốn. Thông tư 15/2007 hướng dẫn hoạt động này đã ra đời 9 năm, nhưng đến nay vẫn chưa có đánh giá tồn tại, bất cập để sửa đổi, dẫn đến liên doanh, liên kết lắp đặt máy móc, trang thiết bị xã hội hóa không đúng quy định, như: cam kết phải mua vật tư, hóa chất của bên cung cấp máy, ràng buộc số lượng tối thiểu vật tư y tế, hóa chất phải sử dụng trong kỳ... Các điều khoản này làm gia tăng chỉ định đối với các dịch vụ kỹ thuật từ các máy xã hội hóa. Riêng tại 2 tỉnh: Thái Bình và Hà Giang đã phát sinh chi phí từ hoạt động này 41,75 tỷ đồng trong 2 năm 2015, 2016.
Hầu hết các cơ sở KCB vi phạm về thanh quyết toán BHYT với cơ quan BHXH, số tiền thanh toán sai, vượt mức quy định lên đến hàng trăm tỷ đồng (đoàn kiểm toán đã giảm trừ thanh toán BHYT năm 2015 gần 21,5 tỷ đồng; BHXH Việt Nam qua giám định, thanh tra, kiểm toán nội bộ cũng đã giảm trừ chi phí KCB từ các cơ sở hàng trăm tỷ đồng). Có nhiều nguyên nhân dẫn đến các vi phạm, nhưng có nguyên nhân chính là do chế tài xử lý chưa đủ mạnh. Cụ thể, quy định tại Nghị định 92/2001, mức phạt cao nhất là 40 triệu đồng được cho là rất nhẹ, chưa đủ sức răn đe.
Căn cứ báo cáo của BHXH Việt Nam, tính đến cuối năm 2009, quỹ BHYT bị bội chi trên 3.083 tỷ đồng. Từ năm 2010 đến nay, do có nhiều biện pháp tăng cường quản lý nên quỹ này bắt đầu có kết dư. Tuy nhiên, khả năng cân đối quỹ BHYT phụ thuộc rất nhiều vào các nhân tố khách quan như chính sách y tế, xã hội của Nhà nước; mức thu đóng của người tham gia; chính sách về giá viện phí; tác động của giá thuốc, vật tư y tế... nên rất khó cho việc tính toán, dự báo về tình hình cân đối quỹ trong dài hạn.
Theo báo cáo của BHXH thì 6 tháng đầu năm 2016 có 37 tỉnh có số chi vượt quỹ KCB với tổng số tiền 3.404 tỷ đồng, trong đó có một số tỉnh chi vượt rất lớn như Thanh Hóa 370 tỷ đồng, Nghệ An 351 tỷ đồng, Quảng Nam 238 tỷ đồng, Thái Bình 213 tỷ đồng... Với số chi vượt này, nếu không có biện pháp ngăn chặn thì đến cuối năm 2016 có thể chi vượt quỹ lên đến 7.000 tỷ đồng. Dự báo quỹ tiếp tục mất cân đối. Theo KTNN, từ 2017, quỹ BHYT bắt đầu bội chi hàng năm và phải dùng quỹ dự phòng để bù đắp: Năm 2017 bù 14.464 tỷ đồng, năm 2018 phải bù 16.736 tỷ đồng, năm 2019 phải bù 18.354 tỷ đồng. Cuối 2019 quỹ dự phòng sẽ hết và âm 144 tỷ đồng (Công an nhân dân, trang 4).