Hà Nội tăng đột biến nhiều bệnh truyền nhiễm
Sốt xuất huyết tăng gấp hơn 19 lần, thuỷ đậu tăng hơn 100 lần và tay chân miệng tăng gần 73 lần so với cùng kỳ năm 2022. Các bệnh truyền nhiễm đang tăng đột biến tại Hà Nội từ đầu năm đến nay, nguy cơ bùng phát trên diện rộng. Nhiều bệnh viện đã quá tải bệnh nhi nhập viện.
9 ổ dịch sốt xuất huyết, nhiều người còn chủ quan
Nếu như năm 2022, số ca mắc sốt xuất huyết ở Hà Nội tăng mạnh vào tháng 10 và đỉnh dịch vào giữa tháng 11, thì ngay từ đầu năm 2023, căn bệnh này đã xuất hiện và lây lan nhanh chóng. Từ đầu năm đến nay, Thủ đô ghi nhận 197 ca sốt xuất huyết, tăng gấp 19 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Bệnh nhân mắc sốt xuất huyết có tại 26/30 quận, huyện, thị xã của Hà Nội. Từ đầu năm đến nay, Hà Nội có 9 ổ dịch sốt xuất huyết.
Theo ghi nhận của phóng viên, thời tiết nồm ẩm, mưa khiến cho muỗi gây bệnh sốt xuất huyết sinh sôi, phát triển. Trong tuần vừa qua, Hà Nội lại thêm 1 ổ dịch sốt xuất huyết mới với 3 ca bệnh tại xã Hữu Bằng, huyện Thạch Thất. Vào thời điểm đỉnh dịch sốt xuất huyết năm ngoái, do công tác tuyên truyền tốt, nhiều gia đình ở Hà Nội đã thực hiện diệt bọ gây, loăng quăng tại nơi sinh sống. Những người sống trong ổ dịch sốt xuất huyết cũng đã ý thức hơn về công tác phòng bệnh. Tuy nhiên, từ Tết ra đến nay, nhiều người nghĩ sốt xuất huyết chưa quay trở lại nên đã "quên" phòng bệnh. "Mấy ngày nay nhà tôi rất nhiều muỗi, vì chủ quan nên đi ngủ không mắc màn, mấy cháu nhỏ bị muỗi đốt nên tôi lo lắng. Đọc thông tin trên báo thấy sốt xuất huyết tăng rất mạnh, sáng nay tôi phải đổ nước ở bình hoa, thay nước ở mấy chậu cây thuỷ sinh ngoài sân", bà Phạm Thị Khoá, phường Bưởi, quận Tây Hồ cho biết.
Tuy sốt xuất huyết tăng gấp nhiều lần so với cùng kỳ năm ngoái, song theo phản ánh, tại nhiều địa phương của Hà Nội, người dân chưa được tuyên truyền và phát động diệt muỗi, loăng quăng, xử lý nước thải, nước đọng… để ngăn ngừa bệnh bùng phát trên diện rộng. Đặc biệt, nhiều gia đình muỗi sinh sôi phát triển nhưng chưa ý thức phòng bệnh. Nhiều người còn chủ quan khi bị sốt chỉ nghĩ bị sốt virus, không đi khám, tới ngày thứ 5-6 vẫn sốt cao, người mệt lả, đến viện thì mắc sốt xuất huyết nặng, tiểu cầu đã giảm xuống dưới 50. Hoặc có người không có triệu chứng rõ ràng, người bệnh không sốt, chỉ viêm họng nhưng đến khám, kết quả xét nghiệm dương tính sốt xuất huyết.
Theo BSKCII Trần Thị Kim Anh, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt Đới - Bệnh viện Đa khoa Hà Đông, số ca nhập viện do sốt xuất huyết tại bệnh viện tăng, trong đó tỷ lệ người lớn bị bệnh cao hơn trẻ em. Số ca bệnh người lớn chiếm khoảng 60%, trong 25 ca thì có 3-4 ca chuyển nặng. Nhận định ban đầu cho thấy, so với các đợt trước, đợt sốt xuất huyết lần này do các chủng gây bệnh diễn biến phức tạp hơn, số ca chuyển nặng nhiều, đặc biệt ở người lớn.
Tại Bệnh viện Đa khoa Hà Đông ghi nhận không ít trường hợp sốc sốt xuất huyết ở trẻ nhũ nhi, biểu hiện sốt không cao kèm với triệu chứng tiêu hóa nên phụ huynh, ngay cả nhân viên y tế, dễ mất cảnh giác, chỉ nghĩ trẻ bị rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy nhiễm trùng. BS Kim Anh dẫn chứng, đã có trường hợp bé 7 tháng tuổi đến nhập viện với triệu chứng sốt, tiêu lỏng, gia đình tưởng rối loạn tiêu hóa, chỉ điều trị tại nhà tới khi trẻ co giật tím tái mới nhập viện khiến cho việc điều trị khó khăn phức tạp và nguy hiểm tới tính mạng.
Bệnh viện quá tải
Trước sự bùng phát của nhiều bệnh truyền nhiễm, hầu hết các bệnh viện ở Hà Nội có khoa Nhi và Bệnh viện Nhi Trung ương đều rơi vào quá tải. Theo phản ánh của một phụ huynh ở quận Hà Đông (Hà Nội), con chị bị sốt, thở khó, vào Bệnh viện Nhi Trung ương khám, kết quả cháu mắc virus hợp bào hô hấp, biến chứng viêm phổi. Song do bệnh viện hết giường, chị đã liên hệ tới 5 bệnh viện khác (có 4 bệnh viện tư và Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn) cũng đều quá tải, hết giường. Cuối cùng chị cho con nhập Bệnh viện Thanh Nhàn điều trị.
Theo Sở Y tế Hà Nội, từ đầu năm đến nay, Thủ đô ghi nhận 248 ca tay chân miệng (cùng kỳ năm ngoái chỉ có 2 ca), 800 ca thuỷ đậu (cùng kỳ năm ngoái chỉ có 11 ca). Đặc biệt, tại các trường mầm non, tiểu học trên địa bàn Thủ đô đã ghi nhận một số chùm ca bệnh thuỷ đậu, tay chân miệng.
Theo CDC Hà Nội, trong tuần vừa qua, Thủ đô đã ghi nhận 63 ca mắc tay chân miệng (tăng hơn so với tuần trước), có thêm 4 ổ dịch tại trường mầm non ở các quận, huyện: Hoàng Mai, Đan Phượng và Thạch Thất, nâng lên thành 8 ổ dịch từ đầu năm tới nay.
Trước sự bùng phát các bệnh truyền nhiễm và quá tải bệnh nhi nhập viện, CDC Hà Nội nhận định trong thời gian tới có thể tiếp tục ghi nhận bệnh nhân nên đã kích hoạt các đơn vị trong ngành tiếp tục chủ động giám sát các chỉ số bọ gậy, muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết tại các khu vực xuất hiện ca bệnh, ổ dịch, các khu vực nguy cơ cao và triển khai chiến dịch vệ sinh môi trường, diệt bọ gậy một cách triệt để, có hiệu quả. Giám sát và xử lý hiệu quả các ổ dịch thuỷ đậu, tay chân miệng để ngăn chặn bùng phát và lây lan trên diện rộng.
Theo Sở Y tế Hà Nội, các bệnh truyền nhiễm như thuỷ đậu, cúm, sởi, ho gà… có vaccine phòng bệnh, nhưng thời gian qua, nhiều phụ huynh còn trì hoãn tiêm cho con. Vì vậy, Sở Y tế đã chỉ đạo CDC yêu cầu các đơn vị triển khai tiêm bổ sung ngay trong tháng đối với các trường hợp trì hoãn tiêm chủng trong ngày tiêm chủng hàng tháng, đồng thời tổ chức tiêm vét cho tất cả các đối tượng thuộc diện tiêm chủng mở rộng nhưng chưa được tiêm đầy đủ (Công an nhân dân, trang 7).
PGS.TS Ngô Quốc Đạt phụ trách Trường đại học Y Dược TP.HCM
Chiều 6-4, bà Nguyễn Thị Liên Hương - thứ trưởng Bộ Y tế - đã trao quyết định của bộ trưởng Bộ Y tế về việc giao ông Ngô Quốc Đạt - phó hiệu trưởng phụ trách, điều hành Trường đại học Y Dược TP.HCM.
Theo quyết định này, PGS.TS Ngô Quốc Đạt sẽ phụ trách, điều hành thay ông Nguyễn Hoàng Bắc - phó hiệu trưởng - cho đến khi có quyết định công nhận hiệu trưởng mới của Trường đại học Y Dược TP.HCM.
Tháng 8-2022, PGS.TS Ngô Quốc Đạt được bổ nhiệm chức vụ phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn nhiệm kỳ 2020 - 2025 của Trường đại học Y Dược TP.HCM.
Ông Ngô Quốc Đạt hiện cũng đang là thư ký hội đồng trường Trường đại học Y Dược TP.HCM nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Trước đó, ông Ngô Quốc Đạt kiêm nhiệm nhiều chức vụ quản lý của trường, như phó trưởng khoa y, phó trưởng bộ môn mô phôi - giải phẫu bệnh - khoa y, trưởng bộ môn xét nghiệm - khoa điều dưỡng kỹ thuật y học.
Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Hoàng Bắc sẽ thôi phụ trách trường nhưng vẫn tiếp tục giữ chức vụ phó hiệu trưởng Trường đại học Y Dược TP.HCM, kiêm giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (Tuổi trẻ, trang 13).
Bắt buộc liên thông dữ liệu giấy khám sức khỏe lái xe
Bộ Y tế cho biết đã chỉ đạo các đơn vị cơ sở khám chữa bệnh trực thuộc có dịch vụ khám và cấp giấy khám sức khỏe lái xe thực hiện liên thông dữ liệu giấy khám sức khỏe lái xe từ phần mềm của cơ sở khám chữa bệnh lên Cổng tiếp nhận dữ liệu Hệ thống thông tin giám định BHYT của Bảo hiểm Xã hội VN.
Theo đó, các đơn vị phải phân công cán bộ đầu mối chịu trách nhiệm liên thông hoặc nhập trực tiếp dữ liệu giấy khám sức khỏe lái xe (xây dựng quy trình, giao nhiệm vụ cụ thể đến từng cá nhân, bộ phận liên quan). Trong vòng 4 giờ sau khi cấp giấy khám sức khỏe lái xe cho người dân, cơ sở khám chữa bệnh có trách nhiệm liên thông kết quả về Bộ Y tế tất cả các trường hợp có kết luận đủ điều kiện sức khỏe lái xe theo hạng.
"Trường hợp cá nhân không có dữ liệu kết quả khám sức khỏe lái xe trên hệ thống dữ liệu của Bộ Y tế được coi như không đủ điều kiện sức khỏe lái xe", Bộ Y tế lưu ý.
Đầu năm nay, số người dân làm thủ tục cấp đổi giấy phép lái xe tăng do đến chu kỳ đổi giấy phép 10 năm. Theo đó, Sở GTVT Hà Nội tiếp nhận trực tiếp trung bình 500 - 550 hồ sơ mỗi ngày, khoảng 700 hồ sơ vào ngày cao điểm. Nhiều người dân cho biết đã thực hiện khai báo qua Cổng dịch vụ công quốc gia mức độ 3, mức độ 4 nhưng không thể thực hiện được. Có rất nhiều nguyên nhân, trong đó việc giấy khám sức khỏe phải có chữ ký số chứng thực của UBND phường mới được coi là hợp lệ, cũng là một trong những trở ngại khiến người dân không đăng ký đổi giấy phép lái xe qua mạng.
Bệnh viện E (Hà Nội) cho hay hiện đã cung cấp giấy khám sức khỏe điện tử, giúp người dân đổi giấy phép lái xe nhanh chóng và thuận lợi. Tuy nhiên, để có kết quả đúng nhất, người đi khám sức khỏe lái xe không nên uống rượu bia, đồ uống có cồn trước 5 ngày tính đến ngày khám, không sử dụng chất gây nghiện, nước uống tăng lực, thuốc cảm cúm có codein... bởi những tác nhân trên sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả xét nghiệm. Nếu có tiền sử mắc bệnh, cần cung cấp thông tin chi tiết cho bác sĩ để có kết luận về tình trạng sức khỏe chính xác nhất (Thanh niên, trang 15).
Phát hoảng vì xét nghiệm máu ra ung thư
Đánh vào tâm lý muốn phát hiện sớm bệnh ung thư, nhiều nơi đang quảng cáo rầm rộ dịch vụ xét nghiệm máu phát hiện ung thư ngay trong ngày. Vậy thực hư ra sao?
Không ít người tin theo lời quảng cáo tìm đến cơ sở y tế để làm xét nghiệm máu. Nhiều người được chẩn đoán ung thư, nhưng khi đến bệnh viện kiểm tra thì té ra chỉ là viêm hoặc không có gì bất thường.
Lạm dụng xét nghiệm máu tìm ung thư
Gõ từ khóa "xét nghiệm máu tìm ung thư" thấy nhiều nơi "nổ" quảng cáo cam kết với khách hàng chỉ cần làm xét nghiệm có thể phát hiện được ung thư nhanh. Các bài đăng quảng cáo này xuất hiện dày đặc trên khắp website, mạng xã hội...
Một trung tâm xét nghiệm tại quận Tân Bình (TP.HCM) cho hay trung tâm này có rất nhiều người tìm đến để xét nghiệm máu tầm soát ung thư. Theo nhân viên tư vấn, người khỏe mạnh, không có biểu hiện bệnh lý có thể lấy máu tầm soát ung thư có kết quả ngay trong ngày.
Trung tâm giới thiệu gói xét nghiệm máu cho cả nam và nữ với giá hơn 2,3 triệu đồng, hứa nếu xét nghiệm có thể biết tám chỉ số liên quan đến đại tràng, tụy, ống mật, dạ dày, phổi...
"Nhân dịp 30-4 và 1-5 nên trung tâm bên em giảm giá chỉ còn 1,3 triệu đồng, ưu đãi cho khách hàng có lịch đặt hẹn trước", nhân viên này hối thúc chúng tôi nhanh đi xét nghiệm.
Trầm cảm vì nghi ngờ mắc ung thư
Đến thăm khám tại Trung tâm y học hạt nhân và ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai), ông H.T. (45 tuổi) lo lắng vì xét nghiệm máu có chỉ số Cyfra 21-1 tăng cao, nghi ngờ mắc ung thư phổi. Khi nhận kết quả xét nghiệm, ông T. rơi vào suy sụp vì dù không hút thuốc lá, thuốc lào nhưng vẫn nhận "án tử" vì ung thư.
Tuy nhiên, sau khi tiến hành các kiểm tra tại bệnh viện, các bác sĩ đánh giá ông T. không có dấu hiệu và biểu hiện của bệnh ung thư.
Một trường hợp khác là chị L. (36 tuổi) hốt hoảng đến khám bệnh. Chị cho biết xét nghiệm máu nồng độ CA 19-9 tăng nhẹ so với bình thường, nghi ngờ ung thư tụy.
Khi nghe tin dữ, chị mất ngủ, tâm trạng suy sụp vì nghĩ mình bị ung thư khi tuổi còn trẻ. Thế nhưng khi đến bệnh viện kiểm tra thì chưa phát hiện dấu hiệu bệnh ung thư.
Theo bác sĩ Phạm Cẩm Phương - giám đốc Trung tâm y học hạt nhân và ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai), gần như tuần nào cũng có bệnh nhân đến bệnh viện tầm soát vì nhận được kết quả xét nghiệm máu nghi ngờ mắc ung thư.
"Họ rất hoang mang lo lắng, thậm chí mất ngủ, chán ăn, sợ sệt, trầm cảm vì nghĩ mình bị ung thư. Với các trường hợp như vậy, chúng tôi xem xét kỹ và tư vấn để người bệnh hiểu, an tâm và tiếp tục theo dõi, thăm khám sức khỏe định kỳ", bác sĩ Phương nói.
Xét nghiệm máu không thể sàng lọc ung thư
Bác sĩ Phương khẳng định xét nghiệm máu không phải là phương pháp để sàng lọc phát hiện sớm ung thư. Bởi thông thường ở giai đoạn muộn các chất chỉ điểm khối u trong máu mới tăng, ở giai đoạn sớm hầu hết chất này ở giới hạn bình thường.
Cũng có trường hợp có khối u rõ trên các phương tiện chẩn đoán hình ảnh như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính, cộng hưởng từ, thậm chí bệnh ở giai đoạn muộn nhưng xét nghiệm máu... hoàn toàn bình thường, bởi không phải ung thư nào cũng gây tăng chất chỉ điểm khối u trong máu.
Như với ung thư gan nguyên phát, nhiều người bệnh có khối u gan, sinh thiết u có kết quả ung thư biểu mô tế bào gan nhưng xét nghiệm chất chỉ điểm khối u trong máu (AFP) hoàn toàn bình thường.
Bác sĩ Đỗ Văn Liêm - trưởng khoa khám bệnh, Bệnh viện Ung bướu TP.HCM - cũng cho biết hiện với ung thư, ngoài xét nghiệm máu phải làm thêm các xét nghiệm lâm sàng khác nhau để chẩn đoán chính xác.
Không dùng đơn độc một phương pháp xét nghiệm máu để chẩn đoán ung thư, mà người bệnh cần được khám lâm sàng, nội soi, siêu âm và các xét nghiệm khác mới đủ tiêu chí chẩn đoán có mắc ung thư hay không. Ví dụ mắc ung thư vú sẽ sinh thiết, xét nghiệm, siêu âm, chụp nhũ ảnh mới có thể chắc chắn được đó là ung thư vú.
"Xét nghiệm nào trong y khoa cũng có thể âm tính hoặc dương tính giả. Nhiều người xét nghiệm thấy kết quả bình thường liền chủ quan, tuy nhiên điều này không có nghĩa là sẽ không bị ung thư. Hoặc nhiều người thấy kết quả lại rơi vào tâm lý hoang mang, lo sợ...", bác sĩ Liêm cho hay (Tuổi trẻ, trang 14).
