Hội nghị chia sẻ kinh nghiệm hỗ trợ trạm y tế xã theo nguyên lý y học gia đình

          Hội nghị nhằm đánh giá tiến độ và chia sẻ kinh nghiệm trong việc triển khai mô hình Y học gia đình (YHGĐ) tại các Trạm Y tế xã (TYT), một giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu (CSSKBĐ) tại các vùng khó khăn. Đây là hoạt động nằm trong Chương trình “Đầu tư phát triển mạng lưới y tế cơ sở vùng khó khăn” (2019-2025), sử dụng vốn vay và viện trợ không hoàn lại từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), với tổng vốn 110,6 triệu USD. Chương trình tập trung cải thiện sức khỏe cho người dân, đặc biệt là người nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số tại 16 tỉnh.

          Phát biểu khai mạc, PGS.TS Phan Lê Thu Hằng nhấn mạnh vai trò nền tảng của y tế cơ sở trong chăm sóc sức khỏe nhân dân. Theo Chỉ thị số 25 của Ban Bí thư, việc củng cố và nâng cao chất lượng y tế cơ sở là ưu tiên hàng đầu. Chương trình đã triển khai các hoạt động như nâng cấp cơ sở vật chất, cung cấp trang thiết bị, đào tạo nhân lực, và đổi mới mô hình cung ứng dịch vụ, trong đó YHGĐ là một trọng tâm.
          Dù đối mặt với nhiều thách thức như mô hình quản lý mới, các ràng buộc từ Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, thay đổi chính sách quản lý ODA, và tác động của đại dịch Covid-19, Chương trình đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận. Tính đến 30/6/2025, Hợp phần I (vốn vay) đã hoàn thành: Xây mới 149/293 TYT (51%); Sửa chữa, nâng cấp 203/261 TYT (78%); Bàn giao trang thiết bị cho 313/680 TYT (46%).
         Hợp phần II (vốn viện trợ) ghi dấu ấn với các hoạt động đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật: Đào tạo YHGĐ cho 198 cán bộ y tế (năm 2022); Đào tạo phòng chống dịch, bệnh và an toàn sinh học cho 331 học viên (năm 2023); Đào tạo quản lý bệnh không lây nhiễm cho 207 học viên (năm 2023) và sàng lọc ung thư cổ tử cung cho 151 cán bộ (năm 2025); Thí điểm khám sàng lọc tăng huyết áp và đái tháo đường tại Tuyên Quang (1.560 người) và Sóc Trăng (2.881 người).
          Đặc biệt, từ tháng 6/2024 đến 30/6/2025, gói thầu tư vấn hỗ trợ 183 TYT và 12 Trung tâm Y tế khu vực triển khai mô hình YHGĐ đã đạt kết quả tích cực, với 100% TYT ghi nhận tiến bộ trong cung ứng dịch vụ theo nguyên lý YHGĐ.
         Hội nghị đã lắng nghe 06 tham luận, bao gồm 02 tham luận từ Ban Quản lý Chương trình Trung ương và 04 tham luận từ các đơn vị, tập trung vào các khía cạnh như nâng cấp cơ sở vật chất, đào tạo nhân lực, và triển khai YHGĐ. Các ý kiến thảo luận nhấn mạnh: Việc đầu tư cơ sở vật chất và thiết bị đã thay đổi diện mạo TYT tại các tỉnh tham gia; Các can thiệp chọn lọc, như hỗ trợ YHGĐ và quản lý bệnh không lây nhiễm, đóng vai trò xúc tác trong chuyển đổi mô hình CSSKBĐ; Bình đẳng giới và phát triển dân tộc thiểu số là những yếu tố quan trọng trong triển khai Chương trình.

           Các đại biểu cũng chỉ ra rằng, để duy trì và phát huy kết quả, các địa phương cần tiếp tục đầu tư bền vững cho y tế cơ sở sau khi Chương trình kết thúc.

           Trong phát biểu kết luận, PGS.TS Phan Lê Thu Hằng đề nghị các tỉnh kiên trì nhân rộng mô hình YHGĐ tại các TYT xã/phường mới, coi đây là giải pháp then chốt để nâng cao chất lượng y tế cơ sở. Bộ Y tế sẽ tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật và khung chính sách để khắc phục các hạn chế và đảm bảo tính bền vững của Chương trình.

           Hội nghị không chỉ là cơ hội để tổng kết thành tựu mà còn là diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, từ đó hoàn thiện hệ thống hướng dẫn kỹ thuật và chính sách cho YHGĐ. Các đại biểu bày tỏ mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ Bộ Y tế và các đối tác để duy trì đà phát triển của mạng lưới y tế cơ sở. Hội nghị đã đặt nền tảng vững chắc cho việc tiếp tục củng cố và nâng cao chất lượng y tế cơ sở, góp phần cải thiện sức khỏe cộng đồng tại các vùng khó khăn.