Tham dự Hội thảo, về phía Bộ Y tế có Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên; Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược Tạ Mạnh Hùng; Giám đốc Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khoẻ Trung ương Vũ Mạnh Cường cùng đại diện lãnh đạo một số vụ, cục, đơn vị trực thuộc Bộ Y tế. Ông Joseph Damond - Chủ tịch Toàn cầu, Khoa học Sự sống; ông Sundar Ramanan - Giám đốc Chất lượng, Công ty Enzene (Ấn Độ), bà Hàn Thị Khánh Vinh - Tổng giám đốc Công ty Dược Việt Nam (Vinapharm), cùng nhiều đại biểu từ các bộ, ban, ngành có liên quan đã tới dự.
Ngành Dược Việt Nam hiện có quy mô thị trường khoảng 7 tỷ đô la Mỹ và đang hướng đến mục tiêu đóng góp trên 20 tỷ đô la vào GDP quốc gia năm 2045, đồng thời tăng cường hội nhập vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Từ ngày 1/7/2025, Luật Dược sửa đổi sẽ có hiệu lực, đưa ra nhiều chính sách ưu đãi dành cho các nhóm thuốc mới, bao gồm hỗ trợ nghiên cứu và phát triển, chuyển giao công nghệ, thuốc mới, thuốc biệt dược gốc, thuốc công nghệ cao, thuốc điều trị chuyên biệt, vắc xin, sinh phẩm và công nghệ sinh học.
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết: Trong vài năm qua, ngành công nghiệp dược Việt Nam đã có những bước tiến mạnh mẽ. Hiện cả nước có 242 nhà máy sản xuất thuốc, trong đó 21 nhà máy đạt chuẩn EU-GMP, sản xuất hơn 800 hoạt chất thuộc 13 nhóm thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Một số sản phẩm công nghệ sinh học như insulin, interferon… đã được sản xuất trong nước. Đặc biệt, Chiến lược phát triển ngành Dược đến năm 2030, tầm nhìn 2045, được cụ thể hóa tại Luật Dược (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, đặt mục tiêu đến năm 2030 sản xuất trong nước 80% lượng thuốc cần thiết và 70% giá trị thị trường. Trong đó, thuốc sinh học là một trong những trọng điểm ưu tiên đầu tư, nghiên cứu và phát triển.
Mặc dù ngành Dược Việt Nam đang dần khẳng định vai trò trong khu vực, tuy nhiên thuốc sinh học vẫn là lĩnh vực còn sơ khai. Hiện cả nước có 1 cơ sở sản xuất thuốc công nghệ sinh học và 2 cơ sở đang trong quá trình nghiên cứu triển khai. Các sản phẩm sinh học chủ yếu tập trung vào một số vắc xin sản xuất bằng công nghệ cổ điển; chưa có nhiều sản phẩm sinh học hiệu quả cao được sử dụng trong điều trị các bệnh chuyên khoa, bệnh hiểm nghèo hay các dịch bệnh mới nổi. Năng lực nghiên cứu và phát triển sản phẩm của các doanh nghiệp còn hạn chế, chưa bắt kịp và áp dụng được các công nghệ sinh học hiện đại. “Việt Nam hiện mới chỉ dừng ở mức phối hợp thử nghiệm lâm sàng giai đoạn cuối, chứ chưa thể chủ động nghiên cứu, phát triển từ pha đầu tiên. Trong khi đó, các nước đã có quy trình sản xuất khép kín, liên tục, giảm đáng kể chi phí nhờ loại bỏ các khâu trung gian không mang lại giá trị. Chúng ta cần chủ động sản xuất các thuốc sinh học, đặc biệt là các thuốc điều trị bệnh mạn tính như ung thư. Như vậy, người dân mới được tiếp cận thuốc một cách nhanh nhất, giá cả phù hợp nhất, giảm chi phí điều trị, đặc biệt là bệnh nhân ung thư”, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh.
TS.DS. Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cũng cho rằng, việc chuyển từ sản xuất thuốc generic sang thuốc sinh học sẽ mở ra cơ hội lớn cho doanh nghiệp trong nước và kỳ vọng nếu làm chủ được công nghệ và tham gia được vào chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành trung tâm sản xuất thuốc sinh học trong khu vực.
Kết luận tại Hội thảo, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh: Trong thời gian tới, nhà nước sẽ tập trung hoàn thiện hệ thống pháp lý, triển khai các khu công nghiệp tập trung, ưu tiên cho khu công nghiệp sinh dược tại Thái Bình và Khu công nghệ cao y dược tại TP.HCM; ưu tiên đầu tư vào các sản phẩm sinh học, vắc xin, biệt dược, công nghệ cao. Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên cũng nêu một số giải pháp trọng tâm; đồng thời đề nghị Cục Quản lý Dược sẽ tham mưu chính sách cho Bộ Y tế, nhằm tăng tính hấp dẫn cho các nhà đầu tư, đơn giản hóa thủ tục, tăng cường bảo vệ sở hữu trí tuệ và tạo hệ sinh thái hỗ trợ nghiên cứu - sản xuất.
Trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ sinh học và dược sinh học, Hội thảo là diễn đàn chia sẻ các kinh nghiệm quốc tế tiêu biểu trong nghiên cứu cơ bản, thử nghiệm lâm sàng và thương mại hóa các sản phẩm dược sinh học. Bên cạnh đó, sự kiện cũng sẽ thúc đẩy đối thoại về các khuôn khổ chính sách và tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp dược trong nước với đối tác quốc tế nhằm hỗ trợ chuyển giao tri thức và công nghệ.
Một số hình ảnh các đại biểu chia sẻ thông tin tại Hội thảo:
Hoàng Hiền
