HPV - những điều cần biết
HPV được cho là tác nhân gây nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất thế giới hiện nay. HPV bao gồm hơn 200 chủng khác nhau, nhưng không phải tất cả đều gây bệnh nghiêm trọng. Một số chủng vi rút gây ra mụn ở bộ phận sinh dục và hậu môn. Một số chủng nguy hiểm có thể xâm nhập và gây bệnh ở bên trong cơ quan sinh dục và trở thành nguyên nhân gây nên các loại ung thư ở cổ tử cung, hậu môn và các bộ phận sinh dục khác.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cứ 10 người có hoạt động tình dục thì khoảng 8 người trong số đó sẽ có nguy cơ nhiễm HPV vào một thời điểm nào đó trong đời. Điều đáng lo ngại là phần lớn các trường hợp nhiễm HPV không có dấu hiệu hoặc triệu chứng nào và có thể tiếp tục làm lây nhiễm cho người khác, khiến việc phát hiện và ngăn ngừa lây lan trở nên khó khăn hơn.
Mỗi người có thể nhiễm HPV khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc đường miệng với người đã bị nhiễm HPV. Phổ biến nhất là lây lan bằng quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc hậu môn. HPV có thể được lây truyền ngay cả khi người bệnh chưa có dấu hiệu hay triệu chứng của bệnh.
Cần chủ động phòng ngừa
Mặc dù HPV lây truyền qua đường tình dục phổ biến nhất trên toàn thế giới, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về mức độ nguy hiểm cũng như khả năng lây lan âm thầm của loại vi rút này.
Nhiều người có thể vẫn lầm tưởng rằng HPV chỉ ảnh hưởng đến phụ nữ, đặc biệt là trong mối liên hệ với ung thư cổ tử cung. Thực tế, vi rút này còn là nguyên nhân của khoảng 91% ca ung thư hậu môn và hơn 90% trường hợp mụn cóc sinh dục ở cả nam và nữ.
Thực tế, các biện pháp dự phòng và sàng lọc ung thư cổ tử cung đều đã có, nhưng tỷ lệ tiếp cận vẫn còn hạn chế. Theo điều tra của Tổng cục Thống kê năm 2021, chỉ 12% phụ nữ và trẻ em gái độ tuổi 15-29 tuổi tại Việt Nam được tiêm phòng HPV, trong khi tỷ lệ sàng lọc ung thư cổ tử cung ở phụ nữ 30-49 tuổi chỉ đạt 28%.
Không chỉ ảnh hưởng đến nữ giới, nam giới cũng là đối tượng dễ bị tổn thương. HPV có thể gây mụn cóc sinh dục, sùi mào gà và ung thư hậu môn ở nam, trong đó, tỷ lệ mắc mụn cóc sinh dục cao nhất ở nhóm tuổi 25–29.
Những con số biết nói này không chỉ phản ánh mức độ phổ biến của HPV, mà còn cho thấy thực trạng phần đông người dân vẫn chưa nhận thức đầy đủ về HPV cũng như thiếu chủ động trong việc bảo vệ bản thân và người thân khỏi nguy cơ từ loại vi rút nguy hiểm này.
Trung tâm Truyền thông GDSK Trung ương