Giai đoạn 1990-1993, khi dịch HIV/AIDS bắt đầu xâm nhập, thành phố Hồ Chí Minh đã thực hiện nhiều chiến dịch truyền thông, tăng cường nhận thức và hiểu biết của người dân để sẵn sàng tiếp nhận và đối phó với đại dịch.
Từ 1993-1998, dịch bùng phát trên nhóm người nghiện hút hêroin, Thành phố đẩy mạnh mô hình giáo dục đồng đẳng tiếp cận những nhóm nguy cơ cao như người nghiện chích, gái mại dâm giúp họ có kiến thức, phân phát miễn phí bao cao su và bơm kim tiêm, nhờ đó đã có những thành tích đáng ghi nhận trong việc đẩy lùi đại dịch.
Đến năm 1996, tệ nạn sử dụng heroin trong giới trẻ bùng phát và năm 1998 dịch HIV đã lan nhanh trên nhóm đối tượng này, có lúc tỷ lệ nhiễm lên hơn 80%. Trước tình hình đó, Thành phố vừa tiếp tục can thiệp giảm tác hại vừa triển khai mạnh chương trình 3 giảm. Nhờ sự hợp lực đó, đến năm 2005, lần thứ hai thành phố đã hạn chế sự lây lan HIV/AIDS trên nhóm nghiện heroin, từ đó dần đẩy lùi dịch trên tất cả nhóm đối tượng khác, ngăn chặn không để dịch bùng phát ở cộng đồng.
Và từ năm 2006 đến nay, với tất cả những kinh nghiệm có được, thành phố Hồ Chí Minh mở rộng hoạt động phòng, chống HIV/AIDS một cách toàn diện. Nhiều chương trình phòng lây truyền HIV được triển khai như: phòng tránh lây truyền từ mẹ sang con lần; chương trình Chăm sóc điều trị miễn phí bằng thuốc đặc trị ARV... Điều đáng mừng là nhiều người trong số đó đã biết phục thiện, hòa nhập với cộng đồng và đóng góp tích cực trong công tác phòng chống HIV/AIDS. Nhờ đẩy mạnh công tác tuyên truyền đã giúp người dân hiểu rõ hơn về căn bệnh HIV/AIDS, xóa dần sự cách biệt, kỳ thị đối với những người nhiễm HIV. Đó là yếu tố quan trọng giúp họ vượt qua bệnh tật, phấn đấu vươn lên trong cuộc sống.
Hiện nay, Chương trình Hỗ trợ cai nghiện ma túy, điều trị thay thế bằng Methadone đang được Thành phố triển khai tại các trung tâm cai nghiện và cộng đồng với khoảng 12.000 người tham gia, bước đầu đã phát huy hiệu quả trong việc chống tái sử dụng và tái nghiện ma túy, góp phần khống chế tỷ lệ người nhiễm HIV.
Tuy nhiên, hiện nay thành phố Hồ Chí Minh vẫn đang đối diện với một số khó khăn thách thức trong công tác phòng, chống HIV/AIDS vì đại dịch HIV/AIDS vẫn còn tiềm ẩn những yếu nguy cơ có thể bùng phát, tệ nạn sử dụng ma túy vẫn còn hiện diện, tệ nạn mại dâm có chiều hướng phát triển và ngày càng biến tướng phức tạp. Đặc biệt là tình trạng lây nhiễm HIV trên những người nam có quan hệ tình dục đồng giới đang gia tăng nhanh. Vì vậy, Thành phố vẫn đang tiếp tục tìm những giải pháp mạnh mẽ và quyết liệt hơn nhằm kìm chế dịch trong nhóm nguy cơ cao này, khống chế sự lan truyền dịch trong cộng đồng dân cư.
Ngọc Xuân
