Trạm Y tế xã Phù Ngọc (huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng) hôm nay đông vui hơn ngày thường. Ngay từ sáng sớm, các ông bố, bà mẹ phấn khởi, vui vẻ đưa con đến uống vitamin A và thuốc tẩy giun. Đây là hoạt động thực sự có ý nghĩa như một ngày hội “Chăm sóc sức khỏe trẻ em”, là món quà rất nhân văn trong Ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6. Chị Nguyễn Thị Loan (26 tuổi, xã Phù Ngọc) vui mừng cho biết, biết được tác dụng của việc uống bổ sung vitamin A nên khi nhận được giấy mời của trạm, tôi bỏ một buổi làm nương, rẫy, đưa con đến uống vitamin A. Cháu hiện 9 tháng tuổi nặng 9 kg, cao 72 cm. Cháu phát triển bình thường, khỏe mạnh. Phấn khởi khi con vừa được uống bổ sung vitamin A nhưng chị Đàm Thị Xuyến (35 tuổi, xã Phù Ngọc) có chút buồn khi biết con bị suy dinh dưỡng. Ngay sau đó, chị đã được cán bộ y tế của trạm tư vấn về chế độ ăn uống cho con, 25 tháng tuổi, ngoài 3 bữa ăn chính con cần được ăn 3 bữa phụ. Bữa ăn cần đủ 4 nhóm thực phẩm. Bữa ăn gia đình đủ chất dinh dưỡng, cân đối, hợp lý với những món ăn: món cơm, món mặn (nhưng ít mặn), món canh (rau), món tráng miệng…
Bên cạnh hoạt động dành cho trẻ, nhiều chị em người dân tộc đang mang thai cũng được khám thai, tư vấn về chế độ ăn uống nghỉ ngơi khi có thai, tư vấn chế độ ăn uống và hướng dẫn uống viên sắt/acid folic hay viên đa vi chất để phòng thiếu máu cho bà mẹ và thai nhi. Không chỉ dừng lại ở hoạt động tư vấn, những phụ nữ có thai cùng các bà mẹ mang con đi uống vitamin A, kể cả phụ nữ chưa có thai hồ hởi tham dự buổi hướng dẫn thực hành bữa ăn bổ sung cho trẻ bằng các loại thực phẩm sẵn có tại địa phương. Những người tham dự được nghe về giá trị dinh dưỡng của 4 nhóm thực phẩm, các loại thức ăn giàu vitamin A, giàu sắt, giàu canxi; cách chế biến bữa ăn cho từng nhóm tuổi, với nhiều loại thực phẩm khác nhau… Sau đó, các bà mẹ được trực tiếp tham gia trình diễn nấu bữa ăn bổ sung cho chính lứa tuổi của con mình. Từ việc thực hành này, kiến thức dinh dưỡng các bà mẹ thu nhận được dễ hiểu, nhớ lâu, dễ áp dụng.
Cao Bằng có 13 huyện thị (1 thành phố, 12 huyện), 199 xã/phường/thị trấn. Giao thông đi lại khó khăn do địa bàn rộng, dân cư thưa thớt, có nhiều đồng bào dân tộc sử dụng nhiều ngôn ngữ, lực lượng cán bộ chuyên trách mỏng, vì thế việc triển khai các hoạt động y tế dự phòng nói chung, trong đó có hoạt động về phòng chống suy dinh dưỡng, phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng còn gặp nhiều khó khăn. Tại Cao Bằng, tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi thể nhẹ cân là 18,3% và suy dinh dưỡng thể thấp còi là 32,1% (năm 2016) cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi chung của cả nước 13,8% và 24,3%. Theo BS. Nông Trí Truyền, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Cao Bằng, nguyên nhân của tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em ở Cao Bằng còn cao, đặc biệt là suy dinh dưỡng thấp còi vì cuộc sống người dân còn khó khăn, trình độ văn hóa còn thấp, kiến thức và thực hành dinh dưỡng còn thiếu.
Hưởng ứng Ngày Vi chất dinh dưỡng (1-2/6/2018), Cao Bằng triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: bổ sung vitamin A cho trẻ từ 6 - 60 tháng tuổi, bà mẹ sau sinh trong vòng 1 tháng uống vitamin A liều cao, trẻ từ 24 - 60 tháng tuổi uống thuốc tẩy giun tại các trạm y tế xã. Trường hợp trẻ bị ốm, hoặc không đến được điểm uống vitamin A và thuốc tẩy giun, cộng tác viên dinh dưỡng mang thuốc đến tại nhà cho trẻ uống. Đồng thời, tăng cường công tác truyền thông về phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em bằng nhiều hình thức: truyền thông trên đài phát thanh – truyền hình, báo địa phương, truyền thông trên hệ thống loa truyền thanh, truyền thông bằng xe lưu động, truyền thông bằng băng zôn khẩu hiệu và đặc biệt là truyền thông trực tiếp thông qua đội ngũ cộng tác viên dinh dưỡng đến tận nhà tư vấn cho bà mẹ và phát giấy mời gia đình đưa trẻ đi uống vitamin A, thuốc tẩy giun. Truyền thông qua việc tổ chức hướng dẫn thực hành bữa ăn bổ sung cho trẻ, phát tờ rơi và khám tư vấn cho bà mẹ mang thai về phòng chống thiếu máu tại trạm y tế.
Ngày vi chất dinh dưỡng năm 2018, Cao Bằng phấn đấu đạt mục tiêu đề ra, trên 98% trẻ từ 6 – 60 tháng tuổi uống bổ sung vitamin A, trên 85% bà mẹ sau sinh trong vòng 1 tháng uống vitamin A, trên 95% trẻ từ 24 – 60 tháng tuổi uống thuốc tẩy giun. Cao Bằng đã nhận đủ cơ số thuốc vitamin A liều cao từ Viện Dinh dưỡng với số lượng là 45.000 viên (loại 200.000 đv) và 7.000 viên (loại 100.000 đv) để bổ sung cho 47.305 trẻ từ 6 - 60 tháng tuổi và 4.207 bà mẹ sau đẻ trong vòng 1 tháng, số viên vitamin A dự phòng là 1.000. Có 32.595 trẻ từ 24 - 60 tháng tuổi được uống thuốc tẩy giun và số thuốc tẩy giun loại Albendazol 400mg, uống 1viên/lần đã nhận là 39.000 viên.
PHẠM DUY
