Dịch sốt xuất huyết bùng phát, Bộ Y tế họp khẩn
Chiều 24/7, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết do sốt ruột trước dịch bệnh sốt xuất huyết (SXH) nên phải tổ chức ngay Hội nghị trực tuyến phòng chống dịch bệnh. Đích thân Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến chủ trì hội nghị tại điểm cầu Hà Nội.
SXH đang diễn biến phức tạp, đặc biệt tại Hà Nội và một số tỉnh phía Nam như Đồng Nai, Bình Dương và TPHCM. Hiện tại, cả nước ghi nhận gần 60.000 ca mắc, 17 người tử vong vì SXH.
Từ đầu năm đến nay, cả nước có 58.888 trường hợp mắc (50.497 trường hợp nhập viện), có 17 trường hợp tử vong. So với cùng kỳ năm 2016, số trường hợp nhập viện tăng 12,6%.
Số ca mắc nhập viện tăng cao ở khu vực miền Bắc và miền Nam, giảm ở miền Trung và Tây Nguyên. Khu vực miền Bắc tăng cao, tập trung chủ yếu ở Hà Nội. Hiện 61 tỉnh, thành phố ghi nhận có trường hợp mắc SXH.
Trong 7 tháng đầu năm, 27 trường hợp nhiễm virus Zika đã được phát hiện tại 7 tỉnh, thành phố. Trong tổng số 638 mẫu xét nghiệm, cao nhất là TPHCM.
Theo ông Nguyễn Tấn Bỉnh - Giám đốc Sở Y tế TPHCM, tính đến ngày 6/7, toàn thành phố ghi nhận 21 ca bệnh do virus Zika tại 12 quận, huyện và 19 phường xã. Trong đó, 13 phụ nữ mang thai lúc bệnh và đến nay còn 8 thai phụ đang tiếp tục thai kỳ, 5 thai phụ đã kết thúc thai kỳ (1 bỏ thai, 1 sảy thai và 3 thai phụ đã sinh).
Ông Hoàng Đức Hạnh, Phó giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết, ca bệnh SXH gia tăng nhanh chóng, tích lũy từ đầu năm đến nay, thành phố có hơn 6.000 trường hợp mắc, trong đó đã có 3 ca tử vong do SXH.
Trong đó, Bệnh viện Đa khoa Saint Paul, Thanh Nhàn, Đống Đa có lượng bệnh nhân đông nhất. Hiện nay khá nhiều bệnh nhân mắc SXH của Hà Nội đang nằm điều trị tại Bệnh viện bệnh Nhiệt đới T.Ư, trong đó nhiều nhất là bệnh nhân đến từ quận Đống Đa.
Theo ông Hạnh, thông thường, đỉnh dịch SXH rơi vào tháng 9 và tháng 10. Nhưng năm nay, mới tháng 7 Hà Nội đã rơi vào đỉnh dịch. Dịch SXH trên địa bàn còn có thể kéo dài đến cuối năm 2017.
Dự báo, tháng 9 và tháng 11 tiếp tục có những đỉnh dịch mới với số mắc có thể vượt những kỷ lục trong 10 năm gần đây (năm 2009 có 16.000 ca, năm 2015 hơn 15.000 ca).
Dự báo của chuyên gia y tế, trước tình hình diễn biến phức tạp của SXH, dịch bệnh do virus Zika có nguy cơ tái bùng phát là điều hoàn toàn có thể xảy ra.
Ông Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng cho hay, bệnh do virus Zika có nhiều điểm tương đồng với SXH với biểu hiện sốt, nổi mẩn và một số triệu chứng khác như đau cơ, nhức đầu, đau mắt. Thời gian ủ bệnh 3-12 ngày. Điều này khiến nhiều người nhầm lẫn giữa hai bệnh. Ông khuyến cáo khi xuất hiện các triệu chứng sốt, mệt mỏi, nhức đầu thì nên đi khám. “Chỉ có xét nghiệm mới biết chính xác đó là bệnh do virus Zika hay SXH” - ông Phu nói.
Tiến Vũ Đức Chính - Trưởng khoa Côn trùng Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương thông tin, muỗi vằn được sinh ra sẽ mang virus đó trên mình. Chúng chủ yếu đẻ trứng ở các ổ nước sạch trong nhà hoặc gần nhà (ống máng, lọ hoa, đồ vỏ hộp), hốc cây, kẽ lá, vũng nước dưới đất, trong vườn, dụng cụ chứa nước có nhiều lá cây. Khi muỗi đã nhiễm virus, nó có thể truyền bệnh suốt đời.
Thời điểm trời mưa hay nắng lên là thời điểm muỗi vằn phát triển mạnh. Trứng của chúng có thể chịu được khô hạn tới hơn một năm và vẫn nở ra loăng quăng khi gặp nước. Đến nay, các bác sĩ vẫn chưa tìm ra thuốc điều trị đặc hiệu SXH và bệnh do virus Zika, vắc xin phòng bệnh còn đang trong giai đoạn nghiên cứu.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nhận định, do năm nay nóng nhiều, mùa mưa đến sớm và có áp thấp nhiệt đới, tạo môi trường muỗi truyền bệnh SXH sinh sản nhanh. “Tôi đề nghị các cơ cở y tế cần nỗ lực hơn nữa trong công tác phòng, chống dịch và không được chủ quan. Một mặt phòng chống bệnh SXH, mặt khác sẵn sàng đáp ứng với những bệnh do biến đổi thời tiết, mưa lũ, áp thấp nhiệt đới như tả, lỵ, thương hàn, đau mắt đỏ, da liễu, viêm não Nhật Bản…” – Bộ trưởng nói.
Để hạn chế dịch bệnh lây lan, Bộ trưởng nhấn mạnh biện pháp phòng bệnh quan trọng nhất là diệt loăng quăng, lật úp các dụng cụ chứa nước, tuyên truyền cho từng người dân. Bên cạnh đó, đối với các ca đã mắc bệnh, các bác sĩ nhất định phải cứu chữa kịp thời, hạn chế tử vong, không để dịch lan rộng. Đặc biệt, các cơ sở y tế không được để xảy ra tình trạng quá tải, nằm ghép, bệnh nhân vào viện phải được tiếp đón kịp thời.
“Tới đây, Bộ sẽ tiếp tục cho tập huấn xử lý dịch bệnh SXH tại cả ba miền. Đặc biệt, cần phân tuyến và chuyển tuyến để tránh tình trạng bệnh nhân nặng thêm khi chuyển tuyến; chấm dứt tình trạng bệnh nhân phải nằm ghép để lây bệnh chéo, nhiễm khuẩn chéo trong bệnh viện. Các cơ sở y tế cần phải tăng cường tổ chức khám, điều trị ban ngày để điều trị kịp thời, cố gắng không để tử vong xảy ra” – bà Kim Tiến yêu cầu.
10 tỉnh, thành phố ghi nhận số mắc tuyệt đối cao nhất cả nước là TP. HCM (13.429 trường hợp mắc), Bình Dương (4.879), Hà Nội (4.577), Đà Nẵng (4.563), Đồng Nai (2.484), An Giang (2.457), Đồng Tháp (1.707), Sóc Trăng (1.675), Khánh Hòa (1.554), Long An (1.442). (Tiền phong, trang 4; Thanh niên, trang 5; Gia đình & Xã hội, trang 7).
Bố trí phương tiện kiểm tra nhanh thực phẩm tại chợ
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Trưởng Ban chỉ đạo liên ngành trung ương về an toàn vệ sinh thực phẩm. Yêu cầu Bộ Y tế chủ trì phối hợp với các bộ liên quan khẩn trương xây dựng hệ thống thông tin hỏi-đáp về an toàn thực phẩm, đồng thời có văn bản chỉ đạo thực hiện việc bố trí phương tiện kiểm tra nhanh thực phẩm tại các chợ, trung tâm thương mại. Được biết sáu tháng đầu năm, cả nước đã thành lập 23.441 đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành, tiến hành kiểm tra tại 443.178 cơ sở, phát hiện 81.115 cơ sở vi phạm, chiếm 21,6%. (Lao động, trang 3; An ninh Thủ đô, trang 2; Nông thôn ngày nay, trang 2).
Nhiều địa phương "đi chệch hướng" trong phòng, chống sốt xuất huyết
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết (SXH) ưa nước sạch nên việc phát động các chiến dịch phát quang bụi rậm, khai thông cống rãnh để phòng SXH là “đi chệch hướng”.
Chiều 24-7, Bộ Y tế đã tổ chức Hội nghị trực tuyến tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh trong mùa mưa lũ và SXH. Theo báo cáo của Bộ Y tế, hiện tại, dịch SXH đang gia tăng mạnh trên phạm vi cả nước, dự báo có thể đạt đỉnh dịch cao nhất trong khoảng 10 năm trở lại đây.
Sở Y tế Hà Nội cho biết, hiện 28 bệnh viện đa khoa của thành phố đều có bệnh nhân SXH vào điều trị, các Bệnh viện Xanh Pôn, Thanh Nhàn, Đống Đa có lượng bệnh nhân đông nhất. Chỉ tính riêng tuần qua (từ ngày 17 đến 23-7), toàn thành phố đã ghi nhận thêm 1.389 bệnh nhân mắc SXH, trong đó có 2 trường hợp tử vong. Bệnh nhân tử vong thứ nhất là một người đàn ông 51 tuổi, lao động tự do, cư trú tại phố Đào Tấn, phường Cống Vị, Ba Đình, có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp, rung nhĩ.
Bệnh nhân mắc bệnh ngày 8-7, vào Bệnh viện Vinmec ngày 10-7 rồi chuyển sang Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương ngày 12-7. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán xuất huyết não, SXH Dengue nặng. Do bệnh nguy kịch, tiên lượng khó qua khỏi nên gia đình bệnh nhân xin ra viện chiều 13-7, 23h cùng ngày thì bệnh nhân tử vong.
Trường hợp tử vong thứ hai cũng là nam giới, 54 tuổi, lao động tự do, cư trú tại Trương Định, phường Giáp Bát, quận Hoàng Mai, có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp. Bệnh nhân khởi phát bệnh ngày 23-6, vào Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương ngày 28-6, chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn/ viêm phổi/ SXH Dengue nặng. Sau thời gian điều trị, bệnh nhân tử vong ngày 13-7.
Trước thực trạng trên, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Nguyễn Khắc Hiền đã chỉ đạo các đơn vị trong ngành ưu tiên, tập trung nguồn lực cho công tác phòng chống dịch SXH nhằm kìm hãm sự gia tăng số ca mắc, đồng thời yêu cầu các bệnh viện tổ chức tốt công tác khám sàng lọc, điều tiết bệnh nhân hợp lý để có cơ số giường bệnh tiếp nhận bệnh nhân SXH, hạn chế đến mức thấp nhất số ca tử vong.
Tương tự, tại TP.HCM, số mắc SXH cũng đang tăng cao so với cùng kỳ năm 2016. PGS.TS Phan Trọng Lân, Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM nhận định, năm nay là năm mà dịch SXH bùng phát mạnh và có thể kéo dài tới năm 2018. Kinh nghiệm cho thấy, cứ khoảng 10 năm dịch SXH ở nước ta lại bùng phát lớn một lần, vì thế, năm 2017- 2018 sẽ có đỉnh dịch SXH ở mức cao nhất trong khoảng 10 năm trở lại đây.
Lo ngại lây truyền chéo SXH trong bệnh viện
Một thực trạng khá lo ngại hiện nay là có nhiều bệnh nhân SXH dồn lên tuyến cuối gây quá tải ở các bệnh viện đầu ngành, làm gia tăng nguy cơ biến chứng nặng. Phát biểu tại hội nghị chiều 24-7, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cảnh báo, nếu không sàng lọc, phân loại bệnh nhân tốt, để bệnh nhân dồn hết lên tuyến trên, sẽ gây ra nguy cơ lây truyền chéo SXH ngay trong bệnh viện.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, 61/63 tỉnh, thành phố đã ghi nhận trường hợp mắc SXH, trong đó 26 địa phương có số mắc cao hơn so với cùng kỳ 2016. Đáng chú ý, năm nay, mùa nóng sẽ kéo dài hơn do nhuận 2 tháng 6 âm lịch, vì thế, từ nay đến cuối năm, dịch SXH vẫn diễn biến phức tạp. Do vậy, để phòng dịch bệnh này cần những giải pháp quyết liệt hơn nhưng cũng phải “trúng đích hơn”.
Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến chỉ ra, thời gian qua trong công tác phòng chống dịch SXH nói chung, truyền thông phòng chống SXH nói riêng, ở nhiều địa phương, đơn vị có hiện tượng đi chệch hướng. Cụ thể, trong công tác truyền thông mới chỉ tập trung vào số lượng ca mắc, ca tử vong mà chưa chú ý đúng mức vào công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ về dịch bệnh, các biện pháp phòng bệnh.
“Muỗi truyền bệnh SXH là loại muỗi ưa nước sạch, thường đốt người vào buổi sáng…; do đó, biện pháp diệt muỗi hiệu quả nhất là cần phải úp ngược các chum, dụng cụ đựng nước, diệt loăng quăng. Tất cả nơi nào đọng nước sạch là có nguy cơ ổ dịch. Cần diệt loăng quăng, sau đó diệt muỗi.
Thế nhưng, nhiều nơi vẫn tập trung phát động các chiến dịch phát quang bụi rậm, khai thông cống rãnh, đây là những giải pháp giúp diệt muỗi truyền bệnh viêm não chứ không phải diệt muỗi truyền SXH. Tương tự, nếu chỉ tập trung vào phun muỗi phòng SXH thì chỉ 2 tuần sau muỗi lại nở, lại có nguy cơ lây lan dịch bệnh”, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nói. (An ninh Thủ đô, trang 4).
Xét nghiệm nước chạy thận nhân tạo
Ngày 24-7, PGS.TS. Doãn Ngọc Hải - Viện trưởng Viện sức khỏe nghề nghiệp và môi trường, sau sự cố xảy ra liên quan đến việc chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình khiến 8 người tử vong, Viện đã tiếp nhận và xét nghiệm miễn phí các mẫu nước chạy thận nhân tạo cho 41 bệnh viện của 25 tỉnh, thành phố có khoa/đơn nguyên thận nhân tạo. Các mẫu nước do các bệnh viện gửi xét nghiệm gồm nước đầu nguồn (trước khi lọc thô; nước RO (nước trực tiếp cho chạy thận nhân tạo) và nước sau rửa quả lọc dùng trong chạy thận nhân tạo… (Nhân dân, trang 2).
