Theo chỉ dẫn của cán bộ Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Gia Lai, chúng tôi đến thăm một gia đình ở huyện Phú Thiện (Gia Lai). Do mặc cảm với xã hội và không được sự sẻ chia của cộng đồng nên gia đình này sống khép mình trong con hẻm nhỏ. Trong căn nhà cấp 4 đơn sơ, trống huếch, có 3 thế hệ, với 5 con người đang sống vào giai đoạn cuối của cuộc đời.
Người phụ nữ trong gia đình cho biết, nỗi đau này xuất phát từ người chồng nghiện ma túy, bị nhiễm HIV. Do không biết cách phòng ngừa, anh đã để lây truyền sang cả vợ và con. Hồi đầu tháng 3 vừa qua, thấy sức khỏe của cả gia đình ngày càng suy giảm, anh chị và con đi xét nghiệm, thì phát hiện cả 3 người đều bị nhiễm HIV, đã chuyển sang giai đoạn AIDS. Cùng với đó, người bố của chị bị tai biến mạch máu não, nằm liệt giường, còn người mẹ già ngoài 75 tuổi vẫn phải bươn chải kiếm sống.
Gia đình lâm vào cảnh bế tắc, người chồng càng thêm chán nản và tiếp tục lén lút tiêm chích ma túy. Còn người vợ, tuy suy sụp tinh thần, nhưng vẫn cố gượng dậy, quyết tâm điều trị với niềm hy vọng cuối cùng.
Cũng tương tự như vậy, ở xã Ia Blang, huyện Chư Sê (Gia Lai) cũng có một nạn nhân mang trong mình căn bệnh AIDS. Nhưng nhờ được cung cấp thông tin, nên gia đình này đã không xảy ra điều đáng tiếc, là anh đã không để lây nhiễm HIV cho người khác, vợ và con anh vẫn được an toàn. Hiện nay, người đàn ông này đang làm điều có ích là khuyên bảo lớp trẻ tránh xa ma túy, động viên những người lầm lỡ đi xét nghiệm để phòng tránh lây lan bệnh tật cho người khác.
Từ bài học của gia đình thứ hai cho thấy tầm quan trọng của công tác truyền thông, giáo dục, nâng cao nhận thức ở cộng đồng trong phòng chống HIV/AIDS. Cùng cảnh ngộ mà có hai kết cục khác nhau, chỉ vì thiếu thông tin, kém hiểu biết nên gia đình ở huyện Phú Thiện không biết cách phòng ngừa, dẫn đến lây lan bệnh tật sang cả 3 người, còn gia đình ở huyện Chư Sê được truyền thông chu đáo nên đã ngăn chặn kịp thời sự lây truyền HIV/AIDS.
Thực tế đã chứng minh, công tác truyền thông luôn là biện pháp quan trọng để phòng chống HIV/AIDS, đặc biệt là ở lứa tuổi học đường. Tại Gia Lai, Trường Trung học Phổ thông thành phố Pleiku là một trong những điểm sáng. Ban chấp hành Đoàn trường đã biên soạn tài liệu hỏi - đáp, xây dựng các tiểu phẩm, kịch, theo chủ đề "Tuổi trẻ với công tác phòng, chống HIV/AIDS". Đây là những nội dung được thể hiện trong các buổi học ngoại khóa, rất sinh động, hấp dẫn, thu hút được đông đảo học sinh tham gia.
Những năm qua, tại Gia Lai, số người bị nhiễm HIV, chuyển sang giai đoạn AIDS và tử vong tiếp tục gia tăng. Từ năm 1993 đến nay, trên địa bàn tỉnh đã phát hiện 550 trường hợp nhiễm HIV, trong đó có 178 người đã chuyển sang giai đoạn AIDS và 120 người đã tử vong. Trong khi đó, tháng 10 vừa qua, trên địa bàn tỉnh đã phát hiện 39 trường hợp nhiễm HIV, trong đó 17 bệnh nhân đã chuyển sang giai đoạn AIDS và 9 người đã tử vong. Nhiều bệnh nhân bi quan, chán nản, suy sụp tinh thần dẫn đến hành vi tiêu cực. Ở một số nơi, cộng đồng, xã hội, thậm chí người thân, vẫn còn tư tưởng kỳ thị, xa lánh bệnh nhân HIV/AIDS. Để từng bước khắc phục tình trạng này, cùng với việc hỗ trợ điều trị, áp dụng các biện pháp ngăn ngừa lây nhiễm, tỉnh Gia Lai đang đẩy mạnh công tác truyền thông, để cộng đồng xã hội nhận thức đầy đủ hơn về căn bệnh HIV/AIDS. Ông Hồ Ngọc Gia, Giám đốc Trung tâm phòng chống HIV/ AIDS tỉnh Gia Lai nhấn mạnh: "Ban Chỉ đạo phòng, chống HIV/ AIDS và tệ nạn ma tuý, mại dâm tỉnh đã tập trung vào truyền thông và các gói dịch vụ để cung cấp cho người nhiễm, nhằm để cho các đối tượng chưa nhiễm có nhận thức cao về HIV/AIDS. Đối với những người đã nhiễm rồi thì họ cũng có một lối sống lành mạnh hơn, tham gia cùng với cộng đồng để phòng, chống HIV/AIDS, tránh sự lây lan rộng".
Lan Hương
