Từ những chủ trương chính sách nêu trên, thời gian qua ngành y tế Bắc Kạn đã nghiêm túc tổ chức triển khai các hoạt động chăm sóc sức khỏe NCT từ tỉnh đến cơ sở. Đặc biệt nhấn mạnh việc khám, chữa bệnh theo đúng Luật NCT và thông tư số 35/TT-BYT của Bộ Y tế. Hằng năm phối hợp với các đoàn thầy thuốc trong và ngoài nước triển khai các đợt phẫu thuật đặt thủy tinh thể nhân tạo cho hàng trăm NCT bị đục thủy tinh thể (từ 2012 - 2015 tổ chức 06 đợt với 686 NCT được phẫu thuật mắt, trị giá khoảng 1,5 tỷ đồng). Ngoài các hoạt động khám sức khỏe, Khám bệnh định kỳ cho NCT tại Trạm Y tế và bệnh viện huyện/thành phố, mỗi năm ngành y tế thường tổ chức 3 - 4 đợt KCB và cấp thuốc miễn phí tại cộng đồng cho hàng nghìn lượt NCT. Từ năm 2012 - 2014, ngành đã giao cho Trung tâm truyền thông giáo dục sức khỏe (TT GDSK) tổ chức nhiều đợt tập huấn cho các cán bộ y tế tuyến cơ sở và Ban đại diện Hội NCT các huyện, Ban thường vụ Hội NCT các xã/phường/thị trấn về thực hiện thông tư số 35/2011/TT-BYT, hướng dẫn các hoạt động về CSSK cho NCT tại cộng đồng. Trung tâm đã phối hợp với Ban đại diện Hội NCT các huyện/thành phố triển khai sâu rộng công tác truyền thông, giáo dục về CSSK người cao tuổi trên phạm vi toàn tỉnh. Từ đề tài nghiên cứu khoa học năm 2011 về "Dự phòng bệnh Đột quỵ cho NCT" tại Thành phố Bắc Kạn, Trung tâm TT GDSK đã Xây dựng “mô hình Truyền thông về dự phòng các bệnh thường gặp ở NCT dựa vào cộng đồng” như: Tăng huyết áp, tiểu đường, ung thư, đột quỵ và hướng dẫn chế độ dinh dưỡng, thể dục hợp lý nhằm nâng cao sức khỏe cho NCT. Từ thí điểm tại 8 xã /phường thuộc thành phố nay đã nhân rộng ra toàn tỉnh, trung bình mỗi năm tổ chức truyền thông khoảng 30- 40 lớp với gần 3.000 lượt NCT tham dự (đến nay đã có 105/122 xã được triển khai, có xã đã triển khai nhiều đợt với nhiều nội dung khác nhau).
Trên quan điểm "xã hội hóa" công tác CSSK, trú trọng tới vai trò của Hội NCT các cấp và vai trò cá nhân của từng NCT trong việc tự CSSK cho bản thân, từ năm 2013, Trung tâm TT GDSK đã tổ chức các buổi "Giao lưu Truyền thông về CSSK cho NCT" với mục tiêu: Nâng cao kiến thức cho NCT và Lãnh đạo chính quyền địa phương, cộng đồng về Luật NCT liên quan tới công tác CSSK, kỹ năng dự phòng bệnh tật cho NCT, kết hợp giao lưu văn hóa, văn nghệ mà tuyên truyền viên chính là các hội viên Hội NCT, với sự vào cuộc của Lãnh đạo Đảng, chính quyền và các ban ngành đoàn thể địa phương. Mô hình này ban đầu thí điểm tại 9 xã thuộc huyện Chợ Mới và Na Rỳ (năm 2013-2014), đến năm 2015 nhân rộng thêm 26 xã tại 8/8 huyện/thành (trung bình mỗi huyện 3 - 4 xã). Với phương châm "Vui - khỏe - có ích", hoạt động này đã được Ban đại diện Hội NCT các huyện/xã, cùng Chính quyền địa phương quan tâm hỗ trợ, được cộng đồng và hội viên Hội NCT đánh giá cao, nhiệt tình hưởng ứng. Trong năm 2015, Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh đã triển khai thực hiện mô hình “Tư vấn và chăm sóc người cao tuổi dựa vào cộng đồng” tại một số xã thuộc huyện Na Rì và Thành phố Bắc Kạn. Ngoài ra, ngành y tế phối hợp với Báo, Đài PT-TH tỉnh huyện, các trang thông tin điện tử tuyên truyền về kiến thức, kỹ năng giúp cộng đồng cùng quan tâm chung tay vì sức khỏe NCT, đồng thời phát triển các loại tài liệu truyền thông như: Sổ tay CSSK NCT, áp phích, tờ rơi, sách mỏng và các phóng sự khoa giáo về CSSK NCT... để cung cấp cho Hội viên Hội NCT làm tài liệu truyền thông tại cộng đồng....Kết quả nêu trên cho thấy mục tiêu "xã hội hóa" và mục tiêu "CSSK NCT dựa vào cộng đồng" đang và đã đi đúng hướng.
Việc thực hiện các chính sách CSSK cho NCT của ngành y tế Bắc Kạn đã đạt được kết quả đáng khích lệ, song còn có những khó khăn, hạn chế cơ bản sau: Đến nay tỉnh ta chưa có Trung tâm phục hồi chức năng cũng như Bệnh viện Lão khoa, các bệnh viện chưa thành lập được Khoa Lão khoa; nhận thức của một số lãnh đạo địa phương về CSSK người cao tuổi còn hạn chế và chưa quan tâm đến định hướng hoạt động của Hội NCT nhằm nâng cao sức khỏe như: thành lập các Câu lạc bộ người cùng bệnh cảnh như Tăng huyết áp, Tiểu đường, CLB Dưỡng sinh, CLB Thể thao, văn nghệ khác...nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả hoạt động CSSK cho NCT của ngành y tế.
Thời gian tới, ngành y tế sẽ tiếp tục tăng cường triển khai các hoạt động CSSK cho nhân dân theo kế hoạch, tập trung cho các đối tượng dễ bị tổn thương trong đó có NCT. Để hoạt động này đi vào chiều sâu, nhằm mục tiêu "xã hội hóa" và "huy động cộng đồng cùng chung tay vì sức khỏe NCT", rất cần sự chỉ đạo sát sao từ các cấp lãnh đạo tỉnh, các sở ban ngành liên quan và sự phối hợp chặt chẽ của Ban đại diện Hội NCT các cấp để phát huy những thành quả đã đạt được, khắc phục những hạn chế, tồn tại, đầu tư nguồn lực và thời gian nhằm hướng tới việc CSSK cho NCT theo phương châm mà Hội NCT đã đề ra là "Sống thọ, sống khỏe, sống vui và sống có ích".
Bài và ảnh: Bs.CK2. Tạc Văn Nam
Giám đốc T4g Bắc Kạn
