Là một hoạt động nằm trong chiến dịch tiêm chủng mở rộng, chiến dịch tiêm vắc xin Sởi-Rubella cho trẻ em nói chung và học sinh đang theo học tại các trường THPT, Trung tâm GDTX, các trường dạy nghề nói riêng là chiến dịch tiêm chủng lớn nhất từ trước đến nay, mang ý nghĩa nhân văn cao trong công tác chăm sóc sức khỏe cho trẻ em trên toàn quốc, đây cũng được xem là điểm nhấn của ngành Y tế Ninh Bình trong những năm gần đây.
Việc phối hợp liên ngành kết hợp truyền thông vận động
Trên cơ sở rút kinh nghiệm của các chiến dịch trước, chiến dịch tiêm vắc xin sởi – rubella cho học sinh từ 16-17 năm nay ngành Y tế Ninh Bình đã có sự chuẩn bị chu đáo, tích cực. Công tác rà soát, lập danh sách đối tượng được quan tâm thực hiện sát sao. Ngành Y tế đã phối hợp với ngành Giáo dục - Đào tạo chuẩn bị tốt các điều kiện nhằm thu hút đông nhất số học sinh đến tiêm chủng, góp phần phòng, chống dịch bệnh cho học sinh bậc THPT. Để thực hiện tốt chiến dịch Sởi-Rubella trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo từ cấp tỉnh đến xã, phường, thị trấn, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên trong Ban chỉ đạo nhằm huy động tối đa các nguồn lực thực hiện chương trình. Khác với các chiến dịch tiêm chủng mở rộng trước đây thường tổ chức ở trạm y tế, điểm tiêm chủng của chiến dịch Sởi-Rubella lần này được thực hiện tại 33 trường học và 02 trạm y tế, do đó ngành Y tế đã phối hợp chặt chẽ với sở Giáo dục - Đào tạo chuẩn bị cơ sở vật chất, đồng thời có sự tham gia đóng góp tích cực của đội ngũ giáo viên trong huy động, hướng dẫn và quản lý đối tượng. Trao đổi với ông Hoàng Hải Nam – Hiệu trưởng Trường THPT Gia Viễn B huyện Gia Viễn được biết: Sau khi có kế hoạch của tỉnh, nhà trường đã xây dựng kế hoạch, phối hợp Trung tâm y tế lập danh sách các em học sinh trong độ tuổi tiêm chủng; bố trí các phòng chờ, khám, tiêm hợp lí; phân công nhiệm vụ cho các thầy cô giáo và tổ chức tuyên truyền trước và trong chiến dịch cho các em học sinh về lợi ích khi được phòng bệnh sởi và rubella. Trường còn cử các cô giáo chủ nhiệm, y tế nhà trường động viên học sinh, cùng với cán bộ y tế theo dõi sức khỏe học sinh sau khi tiêm. Trong giờ sinh hoạt lớp và sinh hoạt dưới cờ hàng tuần trường tổ chức tuyên truyền về lợi ích của việc tiêm ngừa văc xin sởi- rubella, những chuẩn bị cần thiết về sức khỏe trước khi tiêm, những phản ứng có thể gặp phải sau tiêm chủng để các em học sinh nắm bắt. Song song đó, tổ chức các cuộc họp với giáo viên chủ nhiệm các lớp, phối hợp chặt chẽ với các bậc phụ huynh làm tốt công tác tư tưởng cho các em, vận động các em tham gia tiêm chủng đúng lịch, tránh tâm lý căng thẳng, sợ hãi; thông báo rõ về tình trạng sức khỏe của mình trước khi tiêm chủng. Em Hoàng Văn Khánh, học sinh trường THPT Nho Quan A, huyện Nho Quan cho biết: “Mấy tuần trước khi tiêm chúng em được các thầy cô giáo tuyên truyền, giải thích, chúng em hiểu được tác dụng, lợi ích của việc tiêm vắc xin sởi - rubella đối với sức khỏe bản thân là phòng ngừa được cả 2 bệnh sởi và rubella”.
Sau những sự cố liên quan đến công tác an toàn tiêm chủng thời gian qua ở một số tỉnh thành trên cả nước đã gây tâm lý lo ngại và băn khoăn cho các bà mẹ và người dân, chính vì vậy công tác truyền thông đã được đẩy mạnh. Trung tâm Truyền thông GDSK tỉnh đã phối hợp với các đơn vị thực hiện các các phóng sự, phổ biến kiến thức tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân để người dân hiểu được lợi ích của việc tiêm chủng cho trẻ. Ông Phạm Ngọc Cương – Giám đốc Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe tỉnh Ninh Bình cho biết: “Xác định công tác truyền thông có vai trò quan trọng góp phần thành công của chiến dịch, Trung tâm Truyền thông đã xây dựng kế hoạch, phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các tin, bài, phổ biến kiến thức về lợi ích của việc tiêm phòng vắc xin phòng bệnh sởi và rubella trên Đài phát thanh và Truyền hình tỉnh, hệ thống đài truyền thanh 3 cấp; in và cấp phát hàng chục nghìn tờ rơi; hang nghìn áp phích, sản xuất gần 400 đĩa CD,DVD có nội dung thông tin về bệnh sởi và rubella và thông tin về chiến dịch được đông đảo tầng lớp nhân dân đón nhận.”
Chị Nguyễn Thị Mai (xã Văn Hải – huyện Kim Sơn) có con gái được tiêm trong đợt này tâm sự: "Chiến dịch tiêm vắc xin sởi – rubella cho học sinh năm nay tôi thấy đổi mới rất nhiều so với mấy năm trước, khi nhận được giấy mời của nhà trường và qua các phương tiện truyền thông tôi được biết trước khi tiêm các cháu được khám sàng lọc, được tư vấn, giải thích về tác dụng của việc tiêm phòng, đặc biệt cháu lại là con gái nên việc phòng bệnh sởi và rubella cho cháu là rất cần thiết nên tôi rất yên tâm và xác nhận cho cháu tham gia tiêm phòng sởi - rubella trong đợt này”.
Đảm bảo an toàn và hiệu quả
Theo thống kê từ Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh: qua thống kê, rà soát đối tượng học sinh khối 11,12 đang theo học tại 35 trường trung học phổ thông và trung tâm giáo dục thường xuyên trên địa bàn, trong đợt này, toàn tỉnh có 17.253 học sinh được tiêm phòng. Trong 3 ngày từ 19-21/4 toàn tỉnh đồng loạt tổ chức tiêm theo hình thức cuốn chiếu cho học sinh khối 11 và 12 tại các trường. Sau khi kết thúc 3 ngày tiêm chính thức, đã có 16.073 học sinh được tiêm, đạt tỷ lệ 93,2%, vượt chỉ tiêu kế hoạch được giao. Các trường hợp hoãn tiêm ngành Y tế sẽ tổ chức tiêm vét cho các em. Kể cả những em trước đó đã từng được tiêm vắc xin sởi; sởi - rubella; sởi - quai bị - rubella cũng sẽ được tổ chức tiêm trong chiến dịch lần này.
Trong các ngày tổ chức tiêm chủng, Sở Y tế đã thành lập các đoàn kiểm tra, giám sát. Qua kiểm tra cho thấy các điểm tiêm đã lập kế hoạch tiêm chủng sát với thực tế về đối tượng, số lượng vắc xin, chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất. Ngành Y tế đã huy động hơn 300 cán bộ tiêm chủng, đội ngũ này đều được tập huấn và có giấy chứng nhận thực hành tiêm chủng; thực hiện quy trình tiêm chủng, bảo quản vắc xin theo đúng quy định của Bộ Y tế. Có đầy đủ tài liệu chuyên môn, các biểu mẫu báo cáo tiêm chủng theo quy định; xử lý chất thải sinh hoạt và chất thải y tế riêng, xử lý bơm kim tiêm riêng bằng phương pháp chôn và đốt.
Việc siết chặt an toàn tiêm chủng không chỉ mang lại niềm tin của người dân, đảm bảo mọi trẻ em trong độ tuổi trên địa bàn tỉnh được tiêm đầy đủ các mũi vắc xin cơ bản theo quy định, đảm bảo cho sự phát triển toàn diện của trẻ ngay từ những năm tháng đầu đời. Việc siết chặt an toàn tiêm chủng còn là cơ sở để những cán bộ, y bác sĩ trực tiếp làm công tác tiêm chủng thêm tự tin trong công việc. Chị Nguyễn Thị Hải - Trạm Y tế thị trấn Yên Ninh - huyện Yên Khánh, người trực tiếp thực hiện công tác tiêm chủng cho biết: "Chúng tôi thực hiện theo đúng quy trình tiêm chủng đã quy định từ khâu tiếp nhận vắc xin, lập danh sách đối tượng tiêm, truyền thông, tư vấn, tiêm và theo dõi sau tiêm. Quy định về tiêm chủng đã rõ ràng nên chúng tôi thực hiện nhiệm vụ chuyên môm rất thoải mái, không gây áp lực như trước..."
Trao đổi với ông Vũ Mạnh Dương, Giám đốc Sở Y tế, được biết thêm: Để chiến dịch tiêm vắc-xin Sởi-Rubella đạt kết quả cao, nhất là việc thu hút đông đảo các em học sinh hưởng ứng và bảo đảm an toàn trong tiêm chủng, ngành Y tế đã chỉ đạo các đơn vị trong toàn ngành, phối hợp với các địa phương, đơn vị liên quan triển khai đồng bộ các hoạt động chuẩn bị về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực, tập huấn kiến thức cho đội ngũ cán bộ y tế tham gia tiêm chủng, công tác rà soát, lập danh sách đối tượng, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân… Qua công tác kiểm tra, giám sát của ngành Y tế trước và trong chiến dịch cho thấy, với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, sự chuẩn bị chu đáo về chuyên môn nên công tác tiêm chủng được triển khai thực hiện đúng theo quy định về an toàn tiêm chủng, không để xảy ra tai biến sau tiêm chủng. Các điểm tiêm đều được bố trí đầy đủ các phòng theo quy định. Các điểm tiêm đều chú trọng khâu khám phân loại, sàng lọc để hoãn tiêm đối với trường hợp mắc các bệnh cấp tính, bệnh nhiễm trùng, sốt… Do vậy, chiến dịch năm 2016 đã diễn ra an toàn, thành công, vượt chỉ tiêu kế hoạch.
Thực hiện chiến dịch tiêm phòng vắc xin sởi- rubella lần này không chỉ mang lại lợi ích trực tiếp cho các đối tượng học sinh 16 - 17 tuổi nói riêng mà còn góp phần giúp cộng đồng giảm được nguy cơ xảy ra dịch bệnh sởi, rubella, giảm nguy cơ nhiễm vi rut rubella ở phụ nữ mang thai trên địa bàn tỉnh./.
Kim Thoa – Trung tâm
TTGDSK Ninh Bình
