Đến dự và chỉ đạo Hội thảo có Bà Nguyễn Thị Liên Hương, Thứ trưởng Bộ Y tế; Ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng Cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ và đại diện lãnh đạo Sở Y tế, lãnh đạo các Chi cục DS-KHHGĐ của 31 tỉnh. thành phố khu vực phía Bắc và Miền Trung.
Phát biểu tại Hội thảo, ông Nguyễn Doãn Tú, Tổng Cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cho biết, Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 21 và các chương trình hành động của Chính phủ về công tác dân số trong thời kỳ mới, công tác dân số đã đạt được những kết quả nhất định như: Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2023. Bộ Y tế ban hành nhiều các văn bản để hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện. Các tỉnh thành phố cũng ban hành nhiều chương trình, đề án, kế hoạch dựa trên tình hình thực tế của địa phương và bố trí ngân sách địa phương để thực hiện. Hiện nay, 33 tỉnh thành phố đã ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác dân số.
Năm 2023 công tác dân số tiếp tục nhận được sự quan tâm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ Y tế; sự phối hợp của các bộ, ngành, đoàn thể, của cấp ủy, chính quyền các cấp và sự ủng hộ của các tầng lớp Nhân dân. Điều đó thể hiện "Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân. Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển".
Kết quả thực hiện chỉ tiêu 6 tháng đầu năm về dân số cho thấy, ngành Dân số đã thực hiện và ước tính đạt 2/3 chỉ tiêu cơ bản theo Nghị quyết số 01/NQ-CP; tỉ lệ các chỉ tiêu chuyên môn dự kiến đạt kế hoạch là 50%. Các hoạt động về dân số được triển khai khá đồng bộ ở các tuyến… Tuy nhiên, công tác dân số còn nhiều khó khăn, hạn chế. Hoạt động cung ứng dịch vụ dân số bị gián đoạn, mức sinh, tỷ số giới tính khi sinh có dấu hiệu tăng. Nhiều địa phương vẫn đang tiếp tục kiện toàn, sắp xếp tổ chức bộ máy làm công tác dân số, gồm cả cộng tác viên dân số. Nguồn lực đầu tư cho công tác dân số chưa tương xứng với mục tiêu nhiệm vụ cần thực hiện; chất lượng thông tin, số liệu chuyên ngành dân số chưa đáp ứng yêu cầu.
Ông Nguyễn Hồng Quân, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch tài chính (Tổng cục DS KHHGĐ) cho biết: Chỉ tiêu cơ bản là tổng tý suất sinh (số con trung bình của một phụ nữ) dự kiến không đạt chỉ tiêu kế hoạch năm đề ra (kế hoạch là 2,1 con/phụ nữ). Bên cạnh đó, có 4/8 chỉ tiêu chuyên môn đạt tỉ lệ thấp và dự kiến không đạt chỉ tiêu kế hoạch năm nếu không có giải pháp căn cơ, kịp thời.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương ghi nhận và đánh giá sự cố gắng nỗ lực vượt khó của Tổng cục Dân số; các đồng chí Lãnh đạo Sở Y tế, Chi cục DS-KHHGĐ và cả hệ thống cán bộ làm công tác dân số các cấp. Thứ trưởng cũng chia sẻ những khó khăn, vướng mắc, bất cập của công tác dân số trong thời gian qua.
Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ về Dân số năm 2023 cũng như cả giai đoạn 2021-2025, Thứ trưởng đề nghị cả hệ thống cần “phấn đấu thực hiện và hoàn thành cao nhất các chỉ tiêu về dân số được giao năm 2023”, theo đó:
Tổng cục DS-KHHGĐ cần thực hiện 5 nhiệm vụ sau:
Một là, tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành liên quan và tập trung mọi nguồn lực vào việc hoàn thiện thể chế, cụ thể là tập trung chỉnh lý, hoàn thiện hồ sơ Dự án Luật Dân số để trình Quốc hội năm 2024. Hoàn thiện và trình Ban cán sự Đảng Bộ Y tế cho ý kiến và gửi Chính phủ báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW trong tháng 9/2023. Trình Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành Thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Chi cục Dân số thuộc Sở Y tế trong tháng 9 theo chương trình đã đăng ký nhằm tạo cơ sở pháp lý để địa phương bảo vệ, giữ ổn định Chi cục DS-KHHGĐ.
Hai là, phối hợp với các đơn vị liên quan thuộc Bộ Y tế khẩn trương hoàn thiện và trình Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Dân số để sớm ổn định tổ chức cũng như kiện toàn, bổ sung chức danh lãnh đạo cục còn thiếu. Chủ động tham mưu với Ban chỉ đạo Quốc gia về Dân số và phát triển để xử lý, chỉ đạo những vấn đề trọng tâm, phối hợp liên ngành nhằm thực hiện hiệu quả công tác dân số trong tình hình mới.
Ba là, tập trung xây dựng hoạt động và kinh phí cho công tác dân số năm 2023 và các năm tiếp theo, đặc biệt là các chương trình, đề án đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nhằm đảm bảo đủ nguồn lực thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ về dân số hằng năm và đến năm 2025 mà Đảng và Chính phủ đã giao.
Bốn là, tập trung chỉ đạo điều hành, hướng dẫn, hỗ trợ chuyên môn nghiệp vụ về dân số trong tình hình mới đối với các địa phương nhằm phấn đấu thực hiện và hoàn thành cao nhất các chỉ tiêu về dân số được giao năm 2023. Chủ động lựa chọn và sắp xếp lịch làm việc với một số tỉnh/thành phố có tỉ lệ thực hiện chỉ tiêu kế hoạch thấp; tổ chức bộ máy chưa kiện toàn, bố trí kinh phí ít để xác định nguyên nhân, đề xuất các giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho địa phương.
Năm là, chủ động nắm bắt việc bố trí việc làm bổ nhiệm chức danh nghề của cán bộ dân số tại các địa phương để kịp thời phối hợp với Vụ Tổ chức cán bộ Bộ Y tế hướng dẫn các địa phương thực hiện đúng các quy định, đảm bảo cán bộ dân số được hưởng đúng chế độ đãi ngộ tương xứng với vị trí việc làm, đồng thời rà soát việc chi trả chế độ phụ cấp phòng chống dịch COVID-19 cho cán bộ dân số tham gia phòng chống dịch tại địa phương để đôn đốc các địa phương hoàn thành việc chi trả, đảm bảo quyến lợi cho cán bộ dân số.
Đối với Sở Y tế, Chi cục DS-KHHGĐ các tỉnh, thành phố, Thứ trưởng đề nghị:
Thứ nhất, các tỉnh, thành phố chưa ban hành cần khẩn trương xây dựng và trình UBND tỉnh/thành phố ban hành Kế hoạch thực hiện các chương trình, đề án về dân số đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Đặc biệt là việc tham mưu với HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết về chính sách dân số trong tình hình mới; Nghị quyết về nội dung, định mức chi cho các hoạt động về y tế-dân số.
Thứ hai, tập trung xây dựng và tham mưu UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch về hoạt động và ngân sách địa phương đầu tư cho công tác dân số năm 2023 và các năm tiếp theo, đặc biệt là các chương trình, kế hoạch về Dân số đã được UBND tỉnh phê duyệt nhằm đảm bảo đủ nguồn lực thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ về dân số của địa phương hằng năm và đến năm 2025.
Thứ ba, phát huy tính chủ động, sáng tạo, vượt khó của địa phương, tập trung triển khai quyết liệt và đồng bộ các giải pháp, hoạt động về truyền thông, điều chỉnh mức sinh, cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh, tâm soát, điều trị bệnh, tật trước sinh, sơ sinh, tư vấn và kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi... để phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu, kế hoạch năm 2023 được giao.
Thứ tư, tiếp tục chủ động phối hợp với Sở Nội vụ, các sở ngành liên quan tham mưu với UBND tỉnh ổn định tổ chức bộ máy làm công tác dân số các cấp. Các tỉnh/thành phố chưa ban hành cần chủ động tham mưu, xây dựng và trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết về mức chi bồi dưỡng hằng tháng cho cộng tác viên dân số ở thôn, xóm, bản làng. Rà soát lại việc phân công công việc theo đúng vị trí việc làm để chi trả phụ cấp ưu đãi nghề đúng quy định. Khẩn trương rà soát, chi trả phụ cấp phòng chống dịch COVID-19 cho cán bộ dân số tham gia phòng chống dịch.
Thứ năm, vận động, tranh thủ sự ủng hộ của các cấp uỷ, chính quyền, sự tham gia của các ban, ngành đoàn thể và đặc biệt là việc phát huy vai trò của Ban chỉ đạo công tác Dân số và phát triển các cấp. Tăng cường đào tạo tập huấn chuyên, môn nghiệp vụ, thanh tra, kiểm tra. Quan tâm, động viên, khích lệ toàn thể đội ngũ cán bộ làm công tác dân số khắc phục khó khăn, phát huy truyền thống, tinh thần đoàn kết, vượt khó, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao của ngành trong bối cảnh khó khăn chung của ngành Y tế.
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, ông Nguyễn Doãn Tú - Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số trân trọng cảm ơn những đánh giá, ghi nhận của Thứ trưởng đối với Tổng cục Dân số và những người làm công tác dân số trên cả nước. Ông Nguyễn Doãn Tú nhấn mạnh với những chỉ đạo cụ thể, sâu sát của Thứ trưởng, toàn ngành Dân số sẽ đoàn kết, nỗ lực có những tham mưu kịp thời với lãnh đạo Bộ cùng với sự ủng hộ của các địa phương tìm ra giải pháp phù hợp trong thời gian tới để vượt khó, hoàn thành các chỉ tiêu đề ra.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã được nghe báo cáo đánh giá công tác Dân số 6 tháng đầu năm 2023, nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2023 và một số định hướng kế hoạch công tác Dân số năm 2024; Dự thảo sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới; Báo cáo đánh giá giữa kỳ giai đoạn I Đề án "Tiếp tục đẩy mạnh, mở rộng xã hội hóa cung cấp phương tiện tránh thai, hàng hóa và dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, sức khỏe sinh sản đến năm 2030"; và cùng nhau chia sẻ các khó khăn, thuận lợi về công tác nhân sự, nguồn lực đầu tư, các phương án tham mưu, huy động bố trí nguồn lực để đáp ứng nhiệm vụ… đã và đang được triển khai tại các tỉnh, thành phố.
Thừa uỷ quyền Bộ trưởng Bộ Y tế, Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương đã trao tặng Cờ thi đua cấp Bộ Y tế năm 2022 cho 3 đơn vị bao gồm Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Phú Thọ, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Thái Bình, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Nghệ An đã có thành tích xuất sắc trong phòng trào thi đua yêu nước ngành Y tế năm 2022.
Phúc Trí
