Theo thống kê, cả nước đã có hơn 43.000 người mắc sốt xuất huyết, trong đó 28 người tử vong. Tại Hà Nội đã ghi nhận hơn 2.700 trường hợp mắc sốt xuất huyết, số ca bệnh tăng nhanh trong tháng 8 và tháng 9-2015. Đáng lưu ý, 55% số ca mắc bệnh là công nhân, người lao động tự do có thu nhập thấp đang sống trong các khu nhà trọ. Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, số ca mắc sốt xuất huyết vẫn tiếp tục tăng từng ngày. Tháng 7 chỉ có 92 ca sốt xuất huyết, đến tháng 8 đã tăng 188 ca và tháng 9-2015 là 290 ca. Bệnh nhân quá tải, nhiều trường hợp phải nằm ghép giường hoặc kê giường ngoài hành lang.
Tại Khoa Các bệnh nhiệt đới-Bệnh viện Đa khoa Hà Đông (Hà Nội), trung bình cứ ba ca bệnh sốt xuất huyết thì có hai ca là CNLĐ sống trong các khu nhà trọ thuộc các địa bàn: Hà Đông, Thanh Oai, Thanh Trì, Đông Anh… Hỏi chuyện một bệnh nhân nữ đang điều trị tại đây chị cho biết, khu nhà trọ chị thuê ở phường Phúc La (Hà Đông) phần lớn là CNLĐ. Trước khi chị bị sốt xuất huyết, trong khu trọ này cũng đã có nhiều người mắc dịch. Xã Tân Triều (Thanh Trì, Hà Nội) là địa phương phát hiện ổ dịch sốt xuất huyết đầu tiên tại Hà Nội. Phần lớn số ca mắc sốt xuất huyết là CNLĐ, học sinh, sinh viên thuê ở trọ. Nơi đây cũng là “điểm nóng” của dịch bệnh trong nhiều năm qua.
Đồng Nai, TP Hồ Chí Minh, Bình Dương là những địa phương có tỷ lệ người sốt xuất huyết cao nhất cả nước. Thống kê tại Đồng Nai, cứ 100 nghìn người thì có 120 người mắc sốt xuất huyết. Theo ghi nhận tại Bệnh viện Nhi Đồng Nai, số con CNLĐ bị sốt xuất huyết chiếm tỷ lệ cao nhất. Có trường hợp cả hai bố con trong gia đình công nhân cùng mắc dịch. Trung bình mỗi ngày Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai tiếp nhận khoảng 150 ca sốt xuất huyết, tập trung chủ yếu ở hai phường Trảng Dài và Long Bình (TP Biên Hòa), nơi tập trung nhiều khu nhà trọ của CNLĐ ngoại tỉnh. Tại TP Hồ Chí Minh, đã có hơn 9.000 ca mắc sốt xuất huyết, tập trung chủ yếu tại các quận, huyện: Bình Tân, Tân Phú, Bình Chánh, Nhà Bè, là những địa bàn có nhiều khu công nghiệp (KCN) và khu nhà trọ công nhân. Tại Bình Dương có hơn 3.000 ca mắc sốt xuất huyết, phần đông là lao động nhập cư sống trong các khu nhà trọ, trong đó tám trường hợp đã tử vong.
Nhà trọ tiềm ẩn nhiều nguy cơ dịch bệnh
Thôn Bầu, xã Kim Chung (Đông Anh, Hà Nội) có hàng trăm dãy nhà trọ công nhân. Đó là những dãy nhà cấp 4 được xây sát nhau, trần thấp, các phòng nhỏ, không có cửa sổ. Mỗi phòng là nơi ở của từ hai đến bốn người. Thường hai dãy nhà trọ 20 phòng cũng chỉ có một nhà tắm, hai nhà vệ sinh và một lối đi chung rất hẹp. Phía trên lối đi được tận dụng để phơi quần áo nên nước đọng từng vũng ở phía dưới.
Nhiều công nhân trong khu trọ cho biết, hễ trời mưa to là các phòng đều bị ngập nước. Chị Mai, công nhân KCN Quang Minh (Đông Anh, Hà Nội) đang nuôi con nhỏ tỏ ra lo lắng khi nghe tin có dịch sốt xuất huyết. Không lo lắng sao được khi nơi ở của gia đình chị là căn phòng chật hẹp, ẩm thấp, thiếu ánh sáng, chung quanh nhiều nước bẩn, rác thải bừa bãi, dễ phát sinh mầm bệnh, đặc biệt là sốt xuất huyết.
Báo cáo của Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội cho thấy, tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp. Số ca mắc tập trung cao tại các quận, huyện như: Hoàng Mai, Thanh Trì, Hai Bà Trưng, Đông Anh, Thanh Xuân, Hà Đông… nơi tập trung nhiều khu nhà trọ CNLĐ và sinh viên. Về vấn đề này, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội Nguyễn Nhật Cảm đã cảnh báo rằng, điều kiện môi trường ô nhiễm và vệ sinh dịch tễ kém tại những khu nhà trọ của CNLĐ là điều kiện cho các ổ bệnh phát sinh và lây lan nhanh. Không chỉ có sốt xuất huyết mà nguy cơ dịch bệnh sốt siêu vi, tay chân miệng, tiêu chảy cũng đang rình rập trẻ em nơi đây. Tại các khu phòng trọ này, trẻ em phải sinh hoạt trong môi trường vệ sinh kém và y tế dự phòng địa phương chưa giám sát được tình hình dịch bệnh để có biện pháp xử lý.
Tình trạng CNLĐ không có chỗ ở ổn định, phải tự đi thuê trọ không chỉ ở Hà Nội, mà địa phương nào cũng có, nhất là những nơi tập trung nhiều KCN như: TP Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Bình Dương... Hàng trăm nghìn CNLĐ phải tự thuê chỗ ở, sống và sinh hoạt trong những khu nhà trọ tạm bợ, chật chội, không bảo đảm điều kiện vệ sinh đang là môi trường cho nhiều dịch bệnh phát sinh.
Sớm giải quyết chỗ ở ổn định cho công nhân
Cả nước hiện có khoảng 2,6 triệu CNLĐ đang làm việc tại các KCN cần nơi ở nhưng chỉ có 20% trong số đó có chỗ ở ổn định, còn khoảng 80% CNLĐ phải tự thuê nhà trọ, chỗ ở tạm thời, với giá thuê cao nhưng chất lượng thấp.
Mặc dù trong thời gian qua Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, cơ chế chính sách nhằm khuyến khích đầu tư xây dựng nhà ở cho CNLĐ trong các KCN và người có thu nhập thấp như: Nghị định 29/2008/NĐ-CP; Quyết định 66/2009/QĐ-TTg; Thông tư 10/2009/TT-BXD… nhưng có rất ít dự án được triển khai. Đơn cử, TP Hà Nội hiện có 18 KCN, trong đó tám KCN tập trung đang hoạt động với hơn 200 nghìn CNLĐ nhưng chỉ có duy nhất một khu nhà ở cho công nhân tại xã Kim Chung, huyện Đông Anh được đưa vào sử dụng.
PGS, TS Vũ Quang Thọ, Viện trưởng Công nhân-Công đoàn (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho biết: Phần lớn CNLĐ trong các KCN không có nhà ở, phải tự đi thuê trọ bên ngoài. Diện tích sinh hoạt của mỗi người chỉ từ 2 đến 3 m2 trong các nhà trọ không khép kín, nơi ở thiếu các hoạt động cộng đồng, thể thao, văn hóa. Từ đó, nảy sinh hai vấn đề: Một là, công nhân phải trích một khoản tiền lương để thuê nhà (khoảng 20%). Hai là, chỗ ở chật chội, không hợp vệ sinh, khó bảo đảm sức khỏe và đời sống.
Chỗ ở tạm bợ, chật chội, không bảo đảm điều kiện vệ sinh môi trường và điều kiện sống tối thiểu không chỉ ảnh hưởng xấu đến đời sống, sức khỏe của công nhân mà còn làm nảy sinh nhiều vấn đề xã hội phức tạp, trong đó đang nổi lên vấn đề dịch bệnh. Vì vậy, việc giải quyết chỗ ở ổn định, lâu dài cho CNLĐ trong các KCN là vấn đề cấp bách, rất cần được ưu tiên giải quyết sớm.
Theo Nhân dân