Gần 320 nghìn người bệnh được khám, cấp cứu trong dịp nghỉ Tết
Theo báo cáo của Bộ Y tế, trong chín ngày nghỉ Tết Nguyên đán Kỷ Hợi (từ ngày 2 đến 10-2) cả nước không ghi nhận các dịch bệnh nguy hiểm; không ghi nhận ổ dịch bệnh truyền nhiễm tập trung; không có người chết do bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhóm A.
Cả nước ghi nhận 525 ca mắc tay chân miệng; 2.641 ca mắc sốt xuất huyết; 664 ca sốt phát ban nghi sởi… Kết quả xét nghiệm hai trường hợp viêm phổi nặng do vi-rút ở Hà Nội và Quảng Ninh điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai cho kết quả nhiễm cúm A(H1N1) và cúm B. Ðây là các chủng cúm mùa thông thường, hiện các trường hợp này vẫn đang tiếp tục được cách ly và điều trị tại bệnh viện.
Báo cáo của Hệ thống trực bảo đảm an toàn thực phẩm, phòng, chống ngộ độc thực phẩm tại Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm, Ban Quản lý an toàn thực phẩm của 63 tỉnh, thành phố và năm viện khu vực cho biết trên toàn quốc không ghi nhận vụ ngộ độc thực phẩm và không có người chết do ngộ độc thực phẩm tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống, các bữa tiệc đông người. Tuy nhiên vẫn còn nhiều trường hợp rối loạn tiêu hóa, say rượu được ghi nhận tại một số cơ sở điều trị.
Theo số liệu báo cáo nhanh tổng hợp từ 1.400 bệnh viện, trong tám ngày nghỉ Tết (tính đến 8 giờ ngày 10-2), tất cả các cơ sở khám, chữa bệnh đã tổ chức thường trực bốn cấp đầy đủ, thực hiện khám, cấp cứu cho gần 320 nghìn lượt người bệnh, nhập viện điều trị nội trú cho hơn 208 nghìn người bệnh; thực hiện gần 20 nghìn ca phẫu thuật, trong đó 441 trường hợp phẫu thuật chấn thương sọ não; đỡ đẻ, mổ đẻ thành công đón hơn 26 nghìn trẻ chào đời… Trong tổng số các ca khám, cấp cứu có gần 46 nghìn ca tai nạn giao thông; 313 trường hợp do pháo nổ các loại; hơn 5.300 ca do đánh nhau; gần 23 nghìn trường hợp do tai nạn sinh hoạt, lao động; hơn 3.200 ca do ngộ độc thức ăn, rối loạn tiêu hóa, trong đó 817 ca ngộ độc rượu, bia (Nhân dân, trang 8).
Thêm nhiều bệnh viện mới tại TP.HCM
Ngày 10.2, PGS-TS Tăng Chí Thượng, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, cho biết trong năm 2019 cơ sở 2 Bệnh viện (BV) Ung bướu TP với quy mô 1.000 giường theo tiêu chuẩn quốc tế sẽ đi vào hoạt động. BV mới này được đầu tư hiện đại để phát triển nhiều kỹ thuật chuyên sâu đáp ứng nhu cầu về mô hình bệnh tật, ngang tầm các nước trong khu vực. TP cũng khởi công 3 BV đa khoa khu vực (ĐKKV) ở các cửa ngõ là BV ĐKKV Hóc Môn, BV ĐKKV Thủ Đức và BV ĐKKV Củ Chi.
Điểm đáng lưu ý là TP sẽ tiếp nhận BV GTVT do Bộ GTVT chuyển giao. Sở Y tế sẽ tham mưu cho UBND TP sử dụng BV này làm cơ sở 2 cho BV Chấn thương chỉnh hình trong bối cảnh BV Chấn thương chỉnh hình quá tải mà cơ sở mới chưa được xây dựng.
Ngoài ra, năm 2019 các BV đa khoa và chuyên khoa của TP cũng sẽ đưa vào hoạt động những công trình mới như khu kỹ thuật cao của BV Nhân dân 115; khu điều trị mới của BV An Bình; khởi công xây mới các khối nhà của BV Trưng Vương, BV Nhân dân Gia Định, BV Nguyễn Trãi, BV Bình Dân và Viện Tim. Ngành y tế TP cũng đang xây dựng cụm y tế Tân Kiên (H.Bình Chánh) trở thành trung tâm y tế lớn nhất nước.
Đối với lĩnh vực y tế dự phòng, trong năm 2019, Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) sẽ chính thức đi vào hoạt động với trụ sở mới đang được xây dựng tại Q.8, TP.HCM.
Theo ông Tăng Chí Thượng, song song với đầu tư cơ sở vật chất, năm 2019 ngành y tế TP sẽ tiếp tục nhân rộng những mô hình “BV gần dân”; đẩy mạnh y tế cơ sở; nâng tầm các BV quận huyện, phát huy hiệu quả mạng lưới các trạm cấp cứu 115 vệ tinh của TP với hệ thống điều hành thông minh.
Các BV tuyến cuối tiếp tục phát triển các kỹ thuật chuyên sâu hướng đến đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe và tầm soát bệnh tật ngang tầm các nước trong khu vực, hạn chế thấp nhất người dân ra nước ngoài để chữa bệnh, thu hút khách du lịch đến TP kết hợp chăm sóc sức khỏe là mục tiêu mà hoạt động du lịch y tế của TP đang hướng đến (Thanh niên, trang 4).
Cảnh giác với nhiều dịch bệnh sau Tết
Sau Tết là đặc trưng của hình thái thời tiết mùa xuân với nhiều thay đổi về nhiệt độ, độ ẩm... làm tăng nguy cơ bùng phát nhiều dịch bệnh nguy hiểm. Do đó, ngành Y tế đang tăng cường giám sát, phát hiện sớm và xử lý triệt để các trường hợp mắc bệnh, không để dịch bệnh xâm nhập và lây lan trong cộng đồng.
Tăng nguy cơ mắc bệnh khi thời tiết cực đoan
Đề cập đến những dịch bệnh truyền nhiễm có thể xảy ra trong mùa xuân, PGS.TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, theo quy luật, thời tiết chuyển từ mùa đông sang mùa xuân với độ ẩm tăng cao, mưa phùn kèm theo nồm ẩm là thời điểm rất thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm như: Sởi, thủy đậu, cúm, ho gà, tay chân miệng, sốt xuất huyết… phát sinh và phát triển. Theo báo cáo của Bộ Y tế, ngay trong những ngày nghỉ Tết Nguyên đán vừa qua đã ghi nhận nhiều ổ dịch sốt xuất huyết tại các tỉnh như: An Giang, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bến Tre. Còn tại Hà Nội, trong đầu năm 2019 cũng đã ghi nhận hơn 80 trường hợp mắc sốt xuất huyết.
PGS.TS Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hà Nội lưu ý, tại thời điểm này, tình hình dịch bệnh nói chung và dịch bệnh sốt xuất huyết nói riêng trên địa bàn thành phố tương đối ổn định nhưng không vì thế mà chúng ta được phép chủ quan. Nhiều người dân cho rằng, thời điểm giao mùa đông - xuân thường không có muỗi do tiết trời lạnh và không mưa nhiều như mùa hè. Quan niệm này chưa chính xác. Bởi đặc điểm khí hậu miền Bắc nước ta vào thời gian này nền nhiệt cao hơn kèm theo những đợt không khí lạnh ngắn ngày, mưa phùn, nồm khiến môi trường ẩm ướt lại là điều kiện thuận lợi cho muỗi sinh sôi, phát triển. Ở miền Bắc nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng, dịch sốt xuất huyết có nguy cơ gia tăng từ tháng 3 đến tháng 11.
Cùng với sốt xuất huyết, bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm thường xảy ra vào mùa đông - xuân khi thời tiết nồm ẩm kéo dài với tốc độ lây nhiễm rất cao từ người sang người, chủ yếu qua đường hô hấp. Ngay trong tháng 1-2019, trên địa bàn Hà Nội đã ghi nhận 64 trường hợp mắc sởi. Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, người chưa bị mắc bệnh hoặc chưa được gây miễn dịch đầy đủ bằng vắc xin phòng bệnh sởi đều có thể mắc bệnh. Sau Tết Nguyên đán thời tiết nóng ẩm, mưa phùn, đồng thời là mùa của lễ hội với việc giao lưu, đi lại nhiều, tình trạng buôn bán, giết mổ gia cầm cũng gia tăng rất thích hợp để vi rút cúm lây lan, bùng phát. Từ năm 2014 đến nay, Việt Nam đã cơ bản kiểm soát được dịch bệnh cúm gia cầm ở động vật, không có ca bệnh cúm gia cầm trên người. Tuy nhiên, những ngày qua, tại Bệnh viện Bạch Mai đã ghi nhận 2 trường hợp viêm phổi nặng nghi nhiễm cúm A/H5N1. Bệnh cúm A/H5N1 lần đầu tiên được báo cáo xuất hiện trên gia cầm tại nước ta vào cuối năm 2003. Sau đó, Việt Nam là một trong những nước công bố dịch đầu tiên và bị thiệt hại nhiều nhất trên thế giới với khoảng trên 45 triệu gia cầm bị tiêu hủy trong giai đoạn 2003-2006. Ngoài ra, giai đoạn 2004-2014, Việt Nam đã ghi nhận 127 người mắc, trong đó có 64 người chết (chiếm 50,4%) vì cúm A/H5N1.
Theo ông Phạm Hùng, Trưởng phòng Kiểm soát Bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), không chỉ H5N1 mà cả H7N9, H5N6, H1N1 đều là những chủng cúm gia cầm độc lực cao, rất nguy hiểm có thể xâm nhập, lây nhiễm trên các đàn gia cầm ở nước ta và gây bệnh cho người. Nếu người sử dụng thịt gà, vịt, động vật chưa được nấu chín kỹ vẫn có nguy cơ nhiễm bệnh trong trường hợp gà, vịt, động vật mắc bệnh, bao gồm cả cúm gia cầm độc lực cao, đặc biệt là khi ăn tiết canh.
Chủ động đối phó với dịch bệnh
Để phòng chống dịch bệnh sau Tết và mùa lễ hội xuân, PGS.TS Trần Đắc Phu cho biết, Bộ Y tế đã yêu cầu các cơ quan liên quan tăng cường giám sát dịch bệnh và mở rộng diện giám sát tại cộng đồng, cửa khẩu, đồng thời lấy mẫu xét nghiệm để kịp thời phát hiện sớm, khoanh vùng, không để dịch bệnh xâm nhập, lây lan ra diện rộng. Ngoài ra, Cục Y tế dự phòng cũng có yêu cầu sự phối hợp liên ngành, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên gia cầm có nguy cơ lây nhiễm sang người, các cơ quan chức năng liên quan cần thực hiện tốt các hoạt động bắt giữ, tiêu hủy gia cầm và sản phẩm gia cầm nhập lậu, thực phẩm không an toàn. PGS.TS Trần Đắc Phu cũng khuyến cáo người dân không ăn tiết canh, không ăn gia cầm, các sản phẩm từ gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc. Đối với những hộ chăn nuôi khi phát hiện gia cầm ốm, chết, tuyệt đối không được giết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương và đơn vị thú y trên địa bàn. Khi có biểu hiện cúm như: Sốt, ho, đau ngực, khó thở và có tiền sử tiếp xúc với gia cầm phải đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, khám và điều trị kịp thời. Còn tại Hà Nội, PGS.TS Nguyễn Nhật Cảm cho rằng, từ đầu năm 2019, ngành Y tế đã chủ động lên các phương án phòng chống dịch bệnh; duy trì việc triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng tại các xã, phường, quận, huyện; giám sát trọng điểm dịch bệnh tại các khu vực nguy cơ cao, những ổ dịch cũ và tại các bệnh viện.
Tuy nhiên, để công tác phòng dịch có hiệu quả cần sự tham gia của cả cộng đồng. Mỗi người dân hãy tích cực phòng dịch ngay từ gia đình mình bằng việc tăng cường vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân, ăn chín, uống sôi... và đưa con em đi tiêm chủng đầy đủ (Hà Nội mới, trang 7).
Đầu tư để giữ chân người bệnh
Theo ước tính của Bộ Y tế, trong năm 2018 có khoảng 40.000 lượt bệnh nhân trong nước ra nước ngoài điều trị làm “chảy máu” nguồn ngoại tệ khoảng 2 tỷ USD, một con số quá lớn so với một nước đang phát triển như Việt Nam. Đây có phải do bệnh sính ngoại, hay do dân ta chưa tin bác sĩ ta?
Để trả lời cho câu hỏi này, GS.TS Phạm Gia Khải, nguyên Viện trưởng Viện Tim mạch quốc gia đã đưa ra những dẫn chứng cụ thể của một người trong cuộc. Ông kể, dù nhận được lời mời sang Nhật chữa bệnh nhưng ông vẫn quyết định thực hiện đặt 3 stent mạch vành ngay tại Viện Tim mạch quốc gia. Việc đặt stent này do chính học trò của ông thực hiện. Chỉ sau 2 ngày thực hiện ca phẫu thuật, sức khỏe của ông đã ổn định.
“Hằng năm người Việt Nam chi hàng tỷ USD để ra nước ngoài khám chữa bệnh chủ yếu xuất phát từ tâm lý sính ngoại, chứ không phải Việt Nam thiếu bác sĩ giỏi. “Bệnh” sính ngoại không chỉ có ở người Việt Nam mà ngay tại Singapore, Hàn Quốc, Đức - nơi người Việt vẫn đổ sang khám, chữa bệnh, không ít người dân nước họ vẫn tìm đến Mỹ, Anh chữa bệnh”, GS.TS Phạm Gia Khải nhấn mạnh.
Trong quá trình tìm hiểu thực tế để thực hiện bài viết này, phóng viên Báo Hànôịmới đã hỏi thăm nhiều người có thân nhân đi chữa bệnh tại nước ngoài. Thực ra, ngoài yếu tố sính ngoại, nhiều người bệnh lựa chọn ra nước ngoài còn do bệnh viện nước ngoài làm tốt hơn hẳn bệnh viện trong nước về các vấn đề dịch vụ y tế, như: Dinh dưỡng cho người bệnh, hỗ trợ tâm lý… trong quá trình điều trị. Yếu tố này đóng vai trò rất quan trọng giúp bệnh nhân và người nhà thoải mái, có thể theo được suốt quá trình điều trị.
Tuy nhiên, do chi phí đi khám, chữa bệnh ở nước ngoài có thể gấp từ 10 đến 20 lần chi phí điều trị trong nước nên chỉ những người bệnh thực sự nặng hoặc có điều kiện kinh tế mới lựa chọn du lịch y tế.
Trong chặng đường 10 năm chiến đấu với bệnh ung thư vú thì có đến 3 năm bà Trần Thị Tâm (50 tuổi ở quận Thanh Xuân, Hà Nội) sang Singapore điều trị. Trong quá trình điều trị tại quốc đảo Sư tử này, bà được nhân viên y tế chăm sóc và tư vấn sau hậu phẫu rất ân cần, chu đáo.
Thế nhưng, nhận thấy chi phí đi lại, ăn ở quá tốn kém và vất vả, bà đã bàn bạc với gia đình, quyết định lựa chọn ở lại điều trị tại một bệnh viện tư trong nước. Đến thời điểm hiện tại, bà hoàn toàn tin tưởng vào tay nghề của các thầy thuốc nội. Tuy nhiên, lý giải vì sao lựa chọn bệnh viện tư, bà cho rằng, điều cảm thấy không hài lòng nhất ở các bệnh viện tuyến trung ương, đó là bệnh viện đông, cơ sở chưa khang trang, sạch đẹp, nhân viên y tế ít thân thiện…
GS.TS Phạm Gia Khải cho rằng, đúng là người bệnh ra nước ngoài để tìm những thứ còn thiếu ở trong nước. Và việc lựa chọn nơi khám, chữa bệnh là quyền của mỗi người. Thế nhưng, họ cũng nên nhìn nhận vào một thực tế, ngày càng có nhiều người nước ngoài lại chọn các bác sĩ Việt Nam để chữa bệnh.
Thậm chí, có những thầy thuốc nước ta được nhiều nước trên thế giới mời sang để phẫu thuật, để chỉ dẫn cho họ về những kỹ thuật điều trị tiên tiến. Đã có trường hợp bệnh nhân bỏ hàng tỷ đồng ra nước ngoài phẫu thuật và ngạc nhiên khi biết rằng, trong ê kíp phẫu thuật cho mình lại chính là giáo sư, bác sĩ người Việt…
Hướng tới xây dựng dịch vụ y tế chất lượng cao
Ông Joel Leroy (người Pháp), chuyên gia hàng đầu thế giới về phẫu thuật tiêu hóa, cũng là người đồng hành - có công sáng lập Trung tâm Kỹ thuật cao và Tiêu hóa Hà Nội (Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn) luôn đánh giá cao trình độ tay nghề của các y bác sĩ Việt Nam, đã triển khai được nhiều kỹ thuật y khoa tương đương thế giới.
Tuy nhiên, ông Joel Leroy cũng quan ngại về tình trạng “chảy máu” ngoại tệ khi người dân Việt Nam ra nước ngoài chữa bệnh. Theo ông, nếu số tiền này được đầu tư phát triển kỹ thuật, hạ tầng y khoa sẽ giúp cho việc ứng dụng được ngày càng nhiều kỹ thuật mới.
GS.TS Phạm Gia Khải cũng luôn trăn trở về sự lãng phí trên. Theo vị giáo sư này, chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi tình thế dù không thể dễ dàng làm được trong ngày một, ngày hai. Muốn giữ chân được người bệnh, đầu tiên là bộ mặt các bệnh viện phải thay đổi. Hiện nhiều bệnh viện được xây mới, bộ mặt nhiều bệnh viện tuyến trung ương, như: Bệnh viện K cơ sở Tân Triều, Bệnh viện Nhi trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nội tiết trung ương… đã khang trang hơn trước rất nhiều. Tuy nhiên, chúng ta cần đầu tư nhiều hơn nữa, từ cơ sở vật chất, trang thiết bị và nguồn nhân lực thì mới mong kéo được ngày càng nhiều người bệnh trong và ngoài nước.
Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng, việc cần làm trước mắt, đó là phải nâng cấp chất lượng dịch vụ y tế một cách đồng bộ từ tuyến xã, huyện, tỉnh, trung ương. Đặc biệt, người đứng đầu ngành Y tế yêu cầu, các bệnh viện tuyến trung ương không được “tham bát bỏ mâm”.
“Các bệnh viện tuyến trung ương nếu chữa viêm ruột thừa, bó bột, đau bụng, nhức đầu..., tiếp nhận mỗi ngày từ 6.000 đến 8.000 bệnh nhân dẫn đến quá tải, nhếch nhác sẽ làm mất hết hình ảnh bệnh viện. Trong khi nhiệm vụ của tuyến này là tăng cường các kỹ thuật cao, kỹ thuật mũi nhọn, tăng dịch vụ y tế chất lượng cao, còn những bệnh nhân nhẹ phải để họ về điều trị ở tuyến dưới”, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến nói.
Trong năm 2019, ngành Y tế tiếp tục tập trung tăng số giường bệnh lên 27 giường bệnh/vạn dân. Bên cạnh đó, tiếp tục thực hiện các giải pháp giảm quá tải, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh. Các cơ sở y tế tuyến trung ương, tuyến cuối đầu tư mở rộng, nâng cấp, hiện đại hóa, nâng cao chất lượng dịch vụ. Bộ Y tế đang xây dựng các cơ sở khám chữa bệnh hiện đại theo thiết kế nước ngoài.
Chẳng hạn như tại Bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức cơ sở 2 sẽ hướng đến một bệnh viện tiêu chuẩn chất lượng quốc tế, thậm chí mời chuyên gia nước ngoài theo yêu cầu của người bệnh. Có như vậy mới giữ chân những người bệnh giàu có ở lại điều trị trong nước, đồng thời thu hút nửa triệu người nước ngoài làm việc tại Việt Nam sử dụng dịch vụ y tế tại nước ta thay vì di chuyển sang các nước trong khu vực hoặc về nước (Hà Nội mới, trang 8).
